Park im. Adama Mickiewicza w Oliwie
Park Oliwski im. Adama Mickiewicza -
park
w
Oliwie
o powierzchni prawie 10
ha
nad
Potokiem Oliwskim
. Początkiem dzisiejszego parku był
przyklasztorny
ogród założony przez
cystersów
. Nowego kształtu nabrał ogród z inicjatywy
opata
oliwskiego -
Jacka Rybińskiego
; jego wykonawcą został Kazimierz Dębiński. Projekt był dziełem ogrodnika Hentschla, czerpiącego inspiracje z założeń ogrodowych
André Le Nôtre
. Powstała wtedy
barokowa
część parku, dziś nazywana częścią francuską. Przed frontem rezydencji opackiej (obecnie
Oddział Sztuki Współczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku
) utworzono parter ogrodowy otwierający się w stronę dużego prostokątnego stawu usytuowanego prostopadle, wzdłuż osi wschodnio-zachodniej. Wzdłuż tej samej osi powstała Aleja Lipowa. Jej przedłużeniem na wschodnim końcu jest ujęty szpalerem drzew
staw
, który przez długie lata tworzył iluzję zwaną Książęcym Widokiem (optycznie staw łączył się z wodami odległej o kilka kilometrów
Zatoki Gdańskiej
. Obecnie morze zasłonięte jest przez drzewa)
Równolegle do stawu i Alei Lipowej powstał kolejny parter ogrodowy - Paradisium. Przy jednej z alejek tej części parku znalazły się Groty Szeptów.
W
1782
roku, po śmierci opata Rybińskiego, król pruski zamianował opatem
Karola Hohenzollern-Hechingen
, który sprowadził do Oliwy Jana Jerzego Saltzmanna, syna nadwornego ogrodnika, twórcy królewskich ogrodów w
Poczdamie
. Saltzmann zgodnie z ówczesną modą starał się imitować naturę w oparciu o popularne w tych czasach wyobrażenia o chińskich ogrodach. W północnej części parku, dziś zwanej chińsko-angielską (lub angielską), stworzone zostały kręte ścieżki i zbiorniki wodne naśladujące dziką przyrodę oraz urządzenia parkowe (altany, pawilony, "świątynie", znane z zachowanego planu parku z
1792
roku). Zachowały się dwa sztuczne pagórki po północnej stronie parku i
kaskada
na
Potoku Oliwskim
(najprawdopodobniej powstała w miejscu, istniejącego tutaj do
XVI wieku
, dawnego młyna).
Pewien wpływ na kształt oliwskiego parku mógł mieć miłośnik ogrodów biskup
Ignacy Krasicki
, który był częstym gościem zarówno opata Rybińskiego jak i Karola Hohenzollerna.
Po sekularyzacji klasztoru (
1831
) i śmierci ostatniego opata oliwskiego Józefa Hohenzollern-Hechingen (
1836
) park przeszedł na własność państwa pruskiego, a inspektorem parku (do
1881
roku) został Gustaw Schöndorf. Pod jego zarządem park nabrał charakteru ogrodu dendrologiczno-krajobrazowego.
Kolejne zmiany w parku to dzieło inspektora Ericha Wocke, zarządzającego ogrodem w latach
1899
-
1929
. W pobliżu starej oranżerii, w miejscu dawnego labiryntu, utworzył on około
1910
roku
alpinarium
i sprowadził do Oliwy szereg alpejskich roślin. Sama oranżeria została przebudowana w tym czasie w
cieplarnię
i niedużą
palmiarnię
, rozbudowywaną kilkukrotnie po
II wojnie światowej
.
Popularność oliwskiego parku wzrosła, gdy w
1925
roku Oliwa stała się siedzibą
biskupa gdańskiego
, a pocysterski kościół został podniesiony do rangi
katedry
oraz gdy w
1927
roku w
Pałacu Opatów
otworzono placówkę muzealną.
W roku
1945
pod koniec wojny park został w znacznym stopniu zdewastowany. Został wpisany do rejestru ochrony zabytków przyrody województwa gdańskiego, a w
1971
roku do rejestru zabytków miasta Gdańska. 1 listopada
1946
roku w powstała w parku Stacja Aklimatyzacji Roślin. W latach
1952
-
1956
założony został
Ogród Botaniczny w Oliwie
. W roku 1956 park w Oliwie otrzymał imię
Adama Mickiewicza
. Wiosną
1976
roku w parku znalazła swoje miejsce Galeria Współczesnej Rzeźby Gdańskiej. Ekspozycja powstała z inicjatywy gdańskich rzeźbiarzy i
Muzeum Narodowego w Gdańsku
.
Najmłodszą częścią parku jest położony na południowo-zachodnim krańcu fragment pomiędzy ul. Opata Jacka Rybińskiego a budynkiem
Gdańskiego Seminarium Duchownego
. Dawniej znajdował się użytkowy ogród cysterskiego konwentu.
Na obszarze parku znajduje się również Spichlerz Opacki (
Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku
).
Zobacz też
Linki zewnętrzne
Park Oliwski na stronach Muzeum Narodowego w Gdańsku
Wirtualna wycieczka - Park Oliwski wiosenną porą
Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.
