Ganges, (
hindi
Ganga) – rzeka na
Półwyspie Indyjskim
w
Azji
. Przepływa przez
Indie
i
Bangladesz
. Jej długość wynosi 2700 km, a powierzchnia
dorzecza
1125 tys. km² (z
Brahmaputrą
2060 km²). Ganges uchodzi do
Zatoki Bengalskiej
będącej częścią
Oceanu Indyjskiego
.
Główne miasta portowe:
Źródła Gangesu znajdują się w
Himalajach
, w kilku lodowcach górskich na zachód od pasma
Nanda Dewi
. Początkowo płynie w kierunku wschodnim, równolegle do łańcucha Himalajów. Potem po przełamaniu się przez góry Siwalik, wypływa na
Nizinę Gangesu
. Wody Gangesu są wykorzystywane przez szeroko rozbudowaną sieć kanałów i urządzeń nawadniających. Chociaż Ganges leży w Indiach, przeważająca część jego rozległej delty znajduje się w
Bangladeszu
, gdzie rzeka łączy się z
Brahmaputrą
, tworząc największą na świecie wieloramienną
deltę
o powierzchni 80 tys. km². Ganges charakteryzuje się dużymi wahaniami poziomu wód nawet do 15 m. Największe przybory wód zaczynają się w kwietniu, a mają swoją kulminację w sierpniu-wrześniu, powodując powodzie. Wody obu rzek niosą wielkie ilości materiału (rocznie ok. 200 mln t), który osadzając się w ujściu, cały czas powiększa obszar delty.
Muł
rzeczny, nanoszony na obszar delty przez częste wylewy, jest jednym z czynników utrzymujących żyzność pól uprawnych. Regularne deszcze
monsunowe
powodują rozległe
powodzie
.
Ganges jest spławny na całym swoim odcinku nizinnym, a żeglowny na odcinku 1450 km.
Ganges jest uważany przez wyznawców
hinduizmu
za rzekę świętą i stanowi ucieleśnienie bogini
Gangi
. Zgodnie z wierzeniami hinduistycznymi król Bhagiratha dzięki tysiącleciom ascezy wyjednał u bogów zgodę, aby Ganga zstąpiła na ziemię i oczyściła z grzechów prochy jego przodków. Ganga była tak potężna, że
Śiwa
aby uchronić ziemię przed jej impetem uwięził ją we włosach, skąd spłynęła siedmioma nurtami. Dla swych wyznawców Ganges jest rzeką matką, obietnicą zbawienia. Gdy wyznawcy ją obrażą, rzeka wyzwala swe siły i wylewa z brzegów czyniąc wielkie zniszczenia. Wszystkie miasta zbudowane na brzegach Gangesu są święte ze względu na swoje położenie. Każdy religijny hindus pragnie odbyć pielgrzymkę do źródeł rzeki, znajdujących się w lodowej
jaskini
u stóp himalajskiego
lodowca
Gangotri
. W mieście
Varanasi
wrzucono do rzeki prochy
Beatlesa
Georga Harrisona
