Gambia – jedna z ważniejszych rzek
Afryki Zachodniej
, przepływa przez państwa:
Gwinea
,
Senegal
i
Gambia
.
Długość rzeki wynosi około 1130 km, a powierzchnia
dorzecza
około 77 100 km².
Źródło rzeki leży w masywie
Futa Dżalon
niedaleko miasta
Labé
w
Gwinei
, a jej wody uchodzą do
Oceanu Atlantyckiego
niedaleko
gambijskiej
stolicy
Bandżul
, tworząc największe w
Afryce
estuarium
. Żegluga, ze względu na liczne
progi
i
wodospady
, odbywa się jedynie w dolnym biegu rzeki na odcinku 280 km od miasteczka
Janjanbureh
.
W dorzeczu Gambii zlokalizowanych jest kilka
parków narodowych
, w tym
Park Narodowy Niokolo-Koba
w
Senegalu
, wpisany na
listę światowego dziedzictwa UNESCO
. Brzegi rzeki w jej środkowym i górnym biegu w większości porasta
wilgotny las równikowy
w postaci
lasu galeriowego
. Rzeka i jej brzegi są
siedliskiem
licznych gatunków zwierząt, spotyka się tu m.in.
hipopotamy
i
krokodyle
, a w przybrzeżnych lasach różne gatunki
małp
.
W dolnym biegu rzeki znajdują się liczne wyspy, w tym niektóre o historycznym znaczeniu ze względu na zakładane na nich w przeszłości
forty
. Do najbardziej znanych zalicza się fort na
Wyspie James
, wpisany na listę dziedzictwa UNESCO. Inne forty zakładano także bezpośrednio na brzegach rzeki.
Ważniejsze miasta położone nad rzeką Gambia to:
Bandżul
,
Kuntaur
i
Janjanbureh
w
Gambii
oraz Simenti, Mako i
Kédougou
w
Senegalu
.