Fryderyk II Jednooki (ur.
1090
r.; zm.
4 kwietnia
1147
r. w
Alzey
) – książę
Szwabii
w latach
1105
-
1147
.
Fryderyk Jednooki był synem
Fryderyka I Szwabskiego
i
Agnieszki von Waiblingen
. Jego bratem był król
Konrad III
, a synem cesarz
Fryderyk Barbarossa
.
Po śmierci ojca został księciem Szwabii. Wraz z bratem rozbudowywał posiadłości rodowe. Fryderyk koncentrował się na terenie środkowej Nadrenii i
Alzacji
, a Konrad na obszarze Frankonii.
W
1108
r. wziął udział w wyprawie przeciw
Kolomanowi Uczonemu
. W latach
1110
-
1111
towarzyszył cesarzowi
Henrykowi V
w wyprawie do Włoch. Podczas buntu dochował władcy wierności. Dzięki temu podczas kolejnej włoskiej wyprawy w
1116
r. cesarz mianował go zarządcą Rzeszy. To umożliwiło mu dalszą rozbudowę rodowych posiadłości.
W
1120
r. poślubił Judytę, córkę
Henryka Czarnego
z rodu
Welfów
.
Po śmieci Henryka V, która oznaczała wygaśnięcie
dynastii salickiej
, panowie Rzeszy zebrali się
24 sierpnia
1125
r.
Moguncji
celem wyboru następcy. Fryderyk Jednooki był jednym z kandydatów, ale najprawdopodobniej nie został wskazany na następcę przez Henryka V. Przebieg elekcji nie jest możliwy do zrekonstruowania. Podczas wyboru doszło do tumultu. Na króla wybrano
Lotara III
. Fryderyk uznał wybór, złożył hołd, ale odmówił złożenia lennej przysięgi. Wkrótce doszło do nieporozumień w sprawie rozdzielenia dóbr królewskich od dóbr rodowych dynastii salickiej. Fryderyk i Konrad odziedziczyli dobra rodowe Henryka V wzdłuż Renu. Tereny na lewym brzegu objął Fryderyk, a na prawym Konrad. Dobra królewskie bracia musieli zwrócić Lotarowi. Ich rozgraniczenie z dobrami rodowymi wywołało spory.
Na Hoftagu w
Ratyzbonie
w listopadzie
1125
r. Lotar zażądał zwrotu dóbr królewskich. Gdy Fryderyk i Konrad nie zareagowali władca rzucił na nich klątwę Rzeszy. W styczniu
1126
r. w
Goslarze
książęta postanowili zaatakować Staufów w Szwabii. Lotar i jego sojusznicy zajęli bez walki Górną Lotaryngię, Alzację i Frankonię, ale nie odważyli się atakować Szwabii. Atak Welfów na Szwabię nie powiódł się. W
1127
r. Lotar musiał przerwać oblężenie
Norymbergi
. Po niepowodzeniu króla opuścili go niektórzy jego sojusznicy z Dolnej Lotaryngii i Frankonii. W czasie walk Fryderyk stracił oko, ale okoliczności tego zdarzenia nie są znane. Kalectwo uniemożliwiło mu starania o koronę.
W
1127
r. brat Fryderyka Konrad wrócił z pielgrzymki do Ziemi Świętej. W grudniu został wybrany na antykróla niemieckiego i powierzył bratu dowództwo wojsk. Fryderyk w
1128
r. zdobył
Spirę
podczas gdy Konrad bez sukcesów walczył we Włoszech. W
1130
r. karta wojny odwróciła się. Lotar zdobył Spirę, a niedługo później zmarła Judyta żona Fryderyka. W tym samym roku Lotar zdobył Norymbergę. W
1131
r. Staufowie stracili Alzację. Ich posiadłości skurczyły się do Szwabii i wschodniej Frankonii. W tej sytuacji Lotar zrezygnował z dalszego osłabiania Staufów i skoncentrował się na reformie Rzeszy i polityce włoskiej.
Ok.
1132
r. Fryderyk ożenił się z Agnieszką z Saarbrücken wiążąc się z rodem stojącym w opozycji do Lotara. Po powrocie z Włoch w
1134
r. Lotar rozpoczął wojnę ze Staufami. Fryderyk nie wytrzymał jednoczesnego ataku Lotara od północy i Henryka Czarnego od południa. Wiosną
1135
r. poddał się Lotarowi w
Bambergu
, jego brat Konrad uczynił to jesienią. Po złożeniu obietnic wierności i pomocy w wyprawie włoskiej Staufowie odzyskali łaskę cesarza. Konrad poślubił
Gertrudę von Sulzbach
szwagierkę Henryka Czarnego.
W
1147
r. Fryderyk Jednooki zmarł w Alzey i został pochowany w klasztorze Walburg w Dolnej Alzacji. Jego syn Fryderyk Barabarossa został księciem Szwabii, a w
1152
r. królem niemieckim.
Rodzina
Fryderyk II Jednooki poślubił w
1120
r. Judytę (zm.
22 lutego
zapewne
1130
-
1131
), córkę Henryka Czarnego, która została pochowana w klasztorze Walburg. Fryderyk i Judyta mieli dwoje dzieci:
Ok.
1132
-
1133
Fryderyk poślubił Agnieszkę z Saarbrücken, córkę hrabiego Saargau Fryderyka I. Para miała troje dzieci:
Literatura
- Waldecker, Christoph: Herzog Friedrich II. von Schwaben als Reichsregent 1116-1118, [w:] Vergangenheit lebendig machen. Festgabe für Ingrid Heidrich zum 60. Geburtstag von ihren Schülerinnen und Schülern, hg. v. Sabine Happ und Christoph Waldecker. Bonn 1999.