Fosfataza kwaśna (ACP) – enzym z klasy hydrolaz . Jej rola polega głównie na katalizowaniu defosforylacji różnych estrów fosforanowych. Wartość pH dla optymalnego działania fosfatazy kwaśnej mieści się w zakresie od 3,4 do 6,2.

Fosfataza kwaśna występuje w dużych stężeniach w nasionach roślin i gruczole krokowym człowieka. Aktywność jej bardzo wzrasta w chorobie nowotworowej tego gruczołu, co wykorzystuje się w diagnostyce do wczesnego rozpoznawania tej postaci raka. W nasionach roślin aktywność fosfatazy kwaśnej silnie wzrasta podczas kiełkowania , a następnie maleje w miarę wzrostu siewek . Prawdopodobnie wzrost jej aktywności jest związany z uwalnianiem fosforanu nieorganicznego z organicznych form zapasowych fosforanu, np. z kwasu fitynowego .

Fosfataza kwaśna obecna w surowicy krwi ludzkiej, może pochodzić z następujących źródeł:

• osteoklasty – tzw. frakcja kostna
• gruczoł krokowy – tzw. frakcja sterczowa
• trzustka
• jelita
• nerki
• trombocyty i erytrocyty .

Wzrost jej poziomu we krwi może być związany z następującymi chorobami:

• rak gruczołu krokowego lub masaż gruczołu krokowego
• choroby kości (nowotwory przerzutowe, choroba Pageta , osteoporoza , nadczynność gruczołów przytarczycznych
• nadmierny rozpad erytrocytów lub trombocytów w różnych chorobach