Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Filadelfia

Filadelfia - (ang. Philadelphia) – miasto na północno-wschodnim wybrzeżu USA, w stanie Pensylwania, u ujścia rzeki Delaware do Atlantyku. Według liczby mieszkańców jest to największe miasto w Pensylwanii i szóste w kraju.

Zgodnie z danymi z 2008 roku w Filadelfii mieszka ponad 1,4 mln mieszkańców, a w zespole miejskim, określanym jako Delaware Valley powyżej 5,8 mln (5. miejsce w kraju). Jest również stolicą hrabstwa Filadelfia, którego granice pokrywają się z obecnymi granicami miasta. Miasto posiada również dwie, używane potocznie, nazwy: Philly i The City of Brotherly Love (Miasto braterskiej miłości). Nazwa miasta pochodzi z greki - "Φιλαδέλφεια" - i oznacza braterska miłość (philos - "kochany, przyjaciel, kochający"; adelphos - "brat").

Filadelfia jest handlowym, edukacyjnym i kulturowym ośrodkiem, niegdyś drugim (po Londynie miastem w Imperium brytyjskim i centrum geograficzno - politycznym oryginalnych trzynastu kolonii. Duży wkład w rozwój miasta włożyła działalność Benjamina Franklina. Powstało tu wiele ideii związanych z rewolucją i niepodległością Stanów Zjednoczonych, tworząc z Filadelfii chlubę historii tego kraju. Było to również największe miasto USA i jego pierwsza stolica, aż do utworzenia Waszyngtonu.

Historia

Przed przybyciem Europejczyków na te tereny w regionie tym żyli Delawarowie, którzy utworzyli tu małą wioskę Shackamaxon.

Europejczycy przybyli do doliny rzeki Delaware na początku XVII wieku. Pierwsze osady zostały zakładane przez Holendrów, Brytyjczyków i Szwedów. Po pierwszej szwedzkiej ekspedycji do Ameryki Północnej w 1637 roku, uzyskali oni kontrolę nad południowo - wschodnią Pensylwanią, a także nad dzisiejszymi Delaware i Maryland. W 1644 roku Nowa Szwecja została wsparta przez plemię Susquehanna podczas ich nieudanej próby wyparcia Brytyjczyków z Maryland. 11 lat później Holendrzy wysłali armię do doliny Delaware i formalnie przejęli władzę nad tą kolonią, jednak szwedzcy i fińscy osadnicy posiadali własną policję i sądownictwo, wyznawali swoją wiarę i uprawiali tutejsze ziemie. Brytyjczycy podbili te ziemie w latach 1663 - 1664, lecz sytuacja nie zmieniła się aż do założenia w 1682 roku przez Williama Penna Pensylwanii.

W 1681 roku podczas częściowej spłaty długu, Karol II Stuart nadał Williamowi Pennowi specjalną kartę, dzięki której mógł on założyć kolonię Pensylwania. Wbrew zapisom w dokumencie Penn odkupił ziemię od plemienia Delawarów, by zapewnić pokój dla swojej kolonii. Zgodnie z lokalną legendą Penn zawarł pakt o przyjaźni z przywódcą Delawarów, Tammany`m, pod wiązem rosnącym w indiańskiej osadzie Shackamaxon. Jako członek Kwakrów Penn przeżył prześladowania religijne, chciał więc utworzyć swoją kolonię jako miejsce tolerancji religijnej.

Penn zaplanował założenie miasta nad rzeką Delaware, które miałoby służyć jako port i ośrodek administracyjny. Mając nadzieję, że Filadelfia będzie miała charakter małego, rolniczego miasteczka na wzór tych angielskich, rozplanował swoje miasto według systemu hippodamejskiego, które miało być otoczone ogrodami i sadami. Mieszkańcy jednak nie poddali się jego wizji. Przed ostatnim przybyciem Penna do Filadelfii, nadał on, w 1701 roku mu prawa miejskie. W niedługim czasie po tym wydarzeniu stało się ono ważnym ośrodkiem handlowym, z dość dobrymi warunkami do życia jak na połowę XVIII wieku. Benjamin Franklin, jeden z wiodących mieszkańców w tym czasie, pomógł w rozwoju usług dla ludności, m.in. w wybudowaniu pierwszego w amerykańskich koloniach szpitala.

Dzięki swojemu znaczeniu i położeniu w środkowej części trzynastu kolonii, Filadelfia stała się naturalnym ośrodkiem amerykańskiej rewolucjii. Odbyły się tu: pierwszy kongres kontynentalny, drugi kongres kontynentalny, na którym uchwalono deklarację niepodległości Stanów Zjednoczonych i kongres konstytucyjny. Podczas kampanii filadelfijskiej w mieście i jego okolicach odbyło się wiele bitew między wojskami brytyjskimi i amerykańskimi. Stała się ona w latach 90. XVIII wieku pierwszą stolicą USA. W 1793 roku największa w historii tego kraju epidemia żółtej febry zabiła 5.000 osób, czyli 10% ówczesnej populacji miasta.

Rząd krajowy opuścił Filadelfię w latach 1799 - 1800, lecz miasto pozostało największym w ówczesnym USA, znanym jako ośrodek finansów i kultury. W niedługim czasie, pod względem liczby mieszkańców, miasto zostało wyprzedzone przez Nowy Jork, jednak dzięki budowie dróg, kanałów i linii kolejowych stało się największtm ośrodkiem przemysłu w Stanach Zjednoczonych. Przez cały XIX wiek rozwijały się tu liczne firmy, jednak najwięcej zakładów działało w branży tekstylnej. Do początków XX wieku największymi korporacjami w mieście były: Baldwin Locomotive Works, Wiliam Cramp and Sons Ship and Engine Building Company i Pennsylvania Railroad. Imigranci, głównie Niemcy i Irlandczycy, licznie osiedlali się w mieście i jego okolicach. W wyniku znacznego wzrostu liczby mieszkańców w 1854 roku zatwierdzono obszar granic miasta równoznaczny z granicami hrabstwa Philadelphia. W drugiej połowie XIX wieku do Filadelfii zaczęli przybywać mieszkańcy Rosji, Europy Wschodniej i Włoch, a także Afroamerykanie z południowej części kraju.

Przez cały wiek wiek XX Filadelfia była uważana jako miasto skorumpowane, lecz jednocześnie zadowolone, z mieszkańcami zakorzenionymi w przekonaniach Partii Republikańskiej. W latach 20. publiczne lekceważenie prohibicji, przemoc marijna i zamieszanie się policji w nielegalną działalność doprowadził do mianowania Smedleya Butlera na stanowisko dyrektora ochrony publicznej, lecz polityczna presja zapobiegła wprowadzenia odpowiednich przepisów, umożliwiających zwalczenie przestępczości i korupcji.

Ludność miasta osiągnęła maksymalny pułap ponad 2 milionów mieszkańców w latach 50. W późniejszym czasie zaczęło się tzw. white flight, czyli przeprowadzka białej ludności na przedmieścia. Obecnie dzielnice, takie jak Center City i University City podlegają rewitalizacji. Po przeprowadzce bądź bankructwie dużej części zakładów przemysłowych w Filadelfii, miasto stało się atrakcyjne dla sektora usług, z których najprężniej rozwija się turystyka.

Demografia

Według spisu powszechnego z 2000 roku, w Filadelfii jest 1.517.550 mieszkańców, 590.071 gospodarstw domowych i 352.272 rodziny. Średnia gęstość zaludnienia wynosiła 4.337,3 osób na km². Było tu także 661.958 jednostek mieszkalnych, co daje średnią gęstość 1.891,9 na km².

Z 590.071 gospodarstw domowych, w 27,6% żyły dzieci poniżej 18. roku życia, w 32,1% małżeństwa żyjące razem, w 22,3% kobiety nie mające małżonka, a w 40,3% osoby samotne. W 11,9% żyły osoby powyżej 65. roku życia. Średnia wielkość gospodarstwa domowego to 2,48 osoby, a rodziny - 3,22.

Skład wiekowy: 25,3% całkowitej ludności miało poniżej 18 lat, 11,1% było w wieku od 18 do 24 lat, 29,3% 25-44, 20,3% 25-64, a 14,1% miało 65 lat i więcej. Średni wiek wyniósł 34 lata. Na każde 100 kobiet przypadało 86,8 mężczyzn.

Średni dochód gospodarstwa domowego w mieście wyniósł 30.746 $, a dla rodziny - 37.036 $. Średni dochód mężczyzn to 34.199 $, a kobiet - 28.477 $. Dochód per capita wyniósł natomiast 16.509 $. 22,9% ludności miasta i 18,4% rodzin żyło poniżej relatywnej granicy ubóstwa. 31,3% ludności poniżej 18. roku życia i 16,9% powyżej 65. żyło poniżej granicy ubóstwa.


Inne hasła zawierające informacje o "Filadelfia":

Zbór ze względu na pochodzenie, podzielić możemy m.in. na: Pojęcia biblijne w językach oryginalnych„koinonia”„Filadelfia”„eklezja”„maranatha” Miejsca i miejscowości biblijne„Nazaret”„Betlejem”„Emaus”„Jeruzalem”„Betezda” Inne pojęcia i związki„droga sprawiedliwych”„dom Boży” Zbór ...

1986 ...

William Turner i Izby Gmin ( 1834 , 92,1 x 123,2 cm, Philadelphia Museum of Art, Filadelfia)Wenecja – widok z kanału Giudecca( 1840 , 61x91,5 cm, Victoria and Albert Museum , ...

1951 ...

Toruń ...

Tadeusz Kościuszko ...

1944 ...

Niżny Nowogród ...

Dziesięć najpiękniejszych eksperymentów z fizyki ...

1918 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Filadelfia":

119. Stany Zjednoczone (plansza 7) ...

110. Charakterystyka elementów sieci osadniczej (plansza 14) ...

122 Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych (plansza 7) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie