ELF ( ang. Extremely Low Frequency – skrajnie niska częstotliwość) – zakres fal radiowych o częstotliwości 3–30 Hz i długości fali 10–100 tys. km , wykorzystywana przez Marynarkę Wojenną Stanów Zjednoczonych oraz Marynarkę Wojenną Rosji do łączności z zanurzonymi okrętami podwodnymi .

Ze względu na duże przewodnictwo elektryczne wody morskiej przekazywanie okrętom podwodnym informacji za pomocą fal elektromagnetycznych jest utrudnione. Najgłębiej docierającymi sygnałami są właśnie fale radiowe o niskiej częstotliwości. Niewielka szerokość pasma dostępna przy użyciu ELF uniemożliwia podział na kanały transmisyjne i wykorzystanie przekazu do przesyłania złożonych informacji. Zazwyczaj ELF stosuje się do zasygnalizowania zanurzonemu okrętowi konieczności przejścia na głębokość peryskopową lub wynurzenia w celu nawiązania transmisji na wyższych częstotliwościach.

Ośrodek badawczy Chequamegon National Forest w stanie Wisconsin w USA

Jednym z problemów związanych z nadawaniem na zakresie częstotliwości ELF jest rozmiar anteny . W początkowym etapie prac nad systemem łączności z użyciem częstotliwości 30  Hz , wyliczenia wskazywały, że konieczne będzie użycie macierzy antenowej o łącznej długości przewodów wynoszącej 96000  kilometrów ^[1]. USA utrzymywało 2 ośrodki nadawcze, Chequamegon National Forest w stanie Wisconsin (antena o długości 45 km) oraz the Escanaba State Forest w Michigan (antena o długości 90 km)^[1]. W obu stacjach jako anteny nadawczej używano linii przesyłowych wysokiego napięcia. Z uwagi na niską sprawność anten w tym pasmie nadajniki muszą dostarczać duże ilości energii . W roku 1984 do nawiązania łączności zastosowano antenę ciągnioną przez łódź przy korzystaniu z mocy nadawczej równej 2,2  MW ^[1]. Oba ośrodki zlikwidowano we wrześniu 2004 roku.

Możliwy wpływ ELF na środowisko naturalne wzbudzał obawy – w 1984 zawieszono pracę nad budową systemu nadawczego, aby zbadać ekologiczne aspekty technologii. Na badania przeznaczono 25 milionów dolarów , aby ostatecznie stwierdzić, że efekty działania anten ELF są bardzo podobne do efektów tworzonych przez zwykłe linie wysokiego napięcia.

Nadajniki pracujące na częstotliwości 20 Hz są również spotykane w urządzeniach stosowanych do kontroli rurociągów .

Radioamatorzy nagrywają sygnały ELF odbierane przy wykorzystaniu własnoręcznie wykonanych anten, aby odtworzyć je w przyspieszeniu. Pozwala to „usłyszeć” naturalne fluktuacje pola magnetycznego Ziemi .

Przypisy

Zobacz też

• Rezonans Schumanna

Linki zewnętrzne

Nadajniki ELF w serwisie Google Earth :

• Lake, Wisconsin, USA (ELF-WTF)
• Michigan, USA (ELF-MTF)
• Peninsula, Russia (Зевс, Zevs lub Zeus w zależności od źródła)