Evangelista Torricelli (ur.
15 października
1608
w
Faenzy
, zm.
25 października
1647
we
Florencji
) –
włoski
fizyk
i
matematyk
.
Życie
Jako młody chłopak Torricelli został oddany pod naukową opiekę wuja, który był mnichem w zakonie
kamedułów
. Dzięki jego staraniom wyjechał w
1627
roku do
Rzymu
studiować nauki pod kierunkiem
benedyktyna
Benedykta Castellego
, profesora matematyki w tamtejszym
Collegio di Sapienza
.
Za pośrednictwem Castellego nawiązał kontakt z Galileuszem i przeniósł się do
Florencji
, gdzie przez trzy ostatnie miesiące życia wielkiego uczonego pełnił rolę jego sekretarza.
Po śmierci Galileusza Torricelli został nadwornym matematykiem księcia Florencji i profesorem matematyki na tamtejszej akademii.
Dzieło Torricellego w zakresie matematyki i fizyki
Studia nad traktatem
Galileusza
Discorsi e dimostrazioni matematiche intorno a due nuove scienze (Dialogi i dowodzenia matematyczne z zakresu nowych umiejętności) nasunęły mu pomysł udoskonalenia wielu przedstawionych tam urządzeń – Swoje koncepcje zebrał i opisał w księdze De motu (O ruchu), wydanej razem z jego Opera geometrica (Dzieła matematyczne) w
1644
.
W roku
1643
przeprowadził
doświadczenie
z zatopioną na jednym końcu rurką zanurzoną w rtęci, które stało się podstawą do skonstruowania
barometru
rtęciowego. Przeprowadzenie tego doświadczenia i podanie zasady jego działania umocniło jego reputację wśród współczesnych a jego nazwisko zapisało się na trwale w historii nauki (puszka Torricellego, próżnia Torricellego,
prawo Torricellego
). Jednostka
ciśnienia
tor
nosi nazwę dla upamiętnienia jego zasług.
Torricelli odkrył również zadziwiającą figurę zwaną
rogiem Gabriela
. Figura ta ma skończoną objętość, natomiast jej powierzchnia boczna jest nieskończona – co oznacza, że do pomalowania rogu z zewnątrz potrzeba nieskończonej ilości farby. Jednak w puszce mieści się tylko jej skończona ilość... Ten
paradoks
był w owych czasach trudny do wyjaśnienia (sam Torricelli sprawdzał swe obliczenia wielokrotnie) i wywołał zaciekłe dyskusje na temat "natury nieskończoności", w których uczestniczył między innymi
Hobbes
.
Zobacz też
