Ethelred II Bezradny, Aethelred II, Ethelred II (ur. około
968
- zm.
23 kwietnia
1016
) -
król Anglików
(
978
-
1013
i od
1014
-
1016
) o przydomku Nierozważny (Bezradny, Gnuśny). Jego przydomek wynikał z charakteryzującego go braku zdecydowania, co umożliwiło
Duńczykom
zajęcie
Anglii
. Syn
Edgara I
i jego drugiej żony, Elfridy.
Panowanie
Według kroniki Wilhelma z Malmesbury, Ethelred podczas swojego chrztu nasiusiał do chrzcielnicy, co udzielający mu tego sakramentu
święty Dunstan
odczytał jako zapowiedź nieszczęść mających spaść na królestwo pod rządami Ethelreda. Historia ta prawie na pewno jest zmyślona (podobną historię opowiadano również o
cesarzu bizantyjskim
Konstantynie V
). Panowanie Ethelred rozpoczął w wieku 10 lat, po zamordowaniu
Edwarda Męczennika
, swojego przybranego brata, również syna Edgara I.
Za panowania Ethelreda na Anglię ponowie spadły niszczące najazdy Duńczyków i Norwegów. Rozpoczęły się one już w
980
r. napadem na okolice
Southampton
, ale były to początkowo pojedyncze najazdy łupieskie. Jednak i z tymi najazdami administracja Ethelreda sobie nie radziła. Zachęcało to najeźdźców do coraz odważniejszych działań. Sytuacja zmieniła się w
991
r., kiedy do brzegów Anglii przybiła silna norweska flota pod wodzą
Olafa Tryggvasona
. Była to największa armia jaka od przeszło 100 lat najechała na Anglię. Olaf pokonał earldormana
Byrhtnotha
pod Maldon, co spowodowało, że Ethelred nie stawiał oporu. Olaf zrezygnował z planów podboju i zadowolił się okupem. Wtedy właśnie pobrano pierwszy podatek na haracz dla wikingów, tzw. danegeld, który początkowo wynosił 20 tys. funtów złota i srebra. Z biegiem czasu urósł on do sumy 50 tys. funtów.
Tylko dzięki płaceniu tego podatku Anglia uniknęła groźby podboju. Mimo to kolejne duńskie i norweskie armie bezkarnie plądrowały źle rządzony kraj. Źle dobierani doradcy i zdradzieckie najbliższe otoczenie króla nie pomagało w poprawie sytuacji. Ostatecznie pogorszyło ją postępowanie samego Ethelreda.
13 listopada
1002
roku, w dzień św. Brycjusza, z rozkazu króla dokonano krwawej masakry setek osadników skandynawskich. Wśród ofiar znalazła się Gunhilda, siostra
króla Danii
Swena Widłobrodego
. Duński monarcha poprzysiągł zemstę. W
1003
r. zaatakował
Exeter
. Rok później uderzył na Anglię Wschodnią i zdobył
Norwich
. Lokalny fyrd został pokonany. Kolejne lata to coraz groźniejsze najazdy Duńczyków. Nieudolność Ethelreda i zdrady kolejnych dostojników doprowadziły ostatecznie do zajęcia Anglii przez Duńczyków i koronacji Swena na króla Anglii
25 grudnia
1013 roku. Ethelred II uciekł do
Normandii
.
Swen zmarł już
3 lutego
1014
r., a jego syn
Kanut Wielki
początkowo nie interesował się sprawami Anglii. Umożliwiło to Ethelredowi powrót na tron. Kanut jednak powrócił latem
1015
r. i rozpoczął kolejny podbój Anglii, wykorzystując konflikt Ethelreda z jego najstarszym synem,
Edmundem
. Ethelred zmarł 23 kwietnia 1016 roku w
Londynie
i pochowany został w Katedrze św. Pawła. Po krótkim panowaniu Edmunda II cała Anglia została opanowana przez Kanuta.
Potomstwo
Król Ethelred był trzykrotnie żonaty. Po raz pierwszy ożenił się Elflaedą, córką Thoreda, earldormana Nortumbrii. Ethelred miał z nią czterech synów:
Drugą żoną Ethelreda była Elfgifu, córka Elfhelma, earldormana Yorku. Miał z nią dwóch synów:
- Eadwig Ætheling (zm.
1017
), stracony na rozkaz Kanuta Wielkiego
- Edgar Ætheling Starszy
Po raz trzeci Ethelred ożenił się
5 kwietnia
1002
r. w
Winchesterze
z
Emmą
(ok.
988
-
6 marca
1052
), córką
Ryszarda I Nieustraszonego
,
księcia Normandii
, i
Gunnory
Duńskiej. Ethelred i Emma mieli razem dwóch synów:
Ethelred miał również 6 córek ze wszystkich trzech małżeństw:
- Edyta, żona Edryka Streony, earla Mercji
- Elfgifu, żona Uhtreda, earla Nortumbrii
- Wulfhilda, żona Ulfcytela Snyllinga, earla Anglii Wschodniej
- Godgifu, żona hrabiego Droga de Mantes i
Eustachego II z Boulogne
- dwie nieznane z imienia córki
Bibliografia
- Ann Williams, Ethelred the Unready: The Ill-Counselled King, Hambledon Press,
Londyn
,
2003
r.,
