Pomnik na Friedrich-Ebert-Platz w Berlinie upamiętniający odkrycia niemieckich biochemików – Felixa Hoffmanna , Roberta Kocha , Emila Adolfa von Behringa , Paula Ehrlicha i Gerharda Domagka

Gerhard Domagk (ur. 30 października 1895 w Łagowie , zm. 24 kwietnia 1964 w Burgberg k. Königsfeld w Schwarzwaldzie ) – niemiecki lekarz patolog i mikrobiolog .

Studiował medycynę na Uniwersytecie w Kilonii . W latach 1901-1909 mieszkał w Sommerfeld (dzisiejszym Lubsku), przy obecnej ulicy Gazowej 6. Ukończył Ewangelickie Męskie Gimnazjum Miejskie w Legnicy . W czasie I wojny światowej początkowo walczył w formacjach bojowych, a następnie w sanitarnych (w szpitalach przeciwcholerycznych w Rosji ). Od 1924 pracował naukowo na Uniwersytecie w Greifswaldzie , a od 1928 był profesorem patologii i anatomii patologicznej Uniwersytetu w Münster , gdzie prowadził badania nad fagocytami . Współpracował także z laboratoriami I.G. Farbenindustrie w Wuppertal - Elberfeld . Pozostając pod wpływem Paula Ehrlicha , sprawdzał bakteriobójcze własności nowych barwników, otrzymywanych przez naukowców pracujących w zakładach w Eberfeld.

W 1935 roku ogłosił, że czerwonopomarańczowy barwnik z grupy sulfonamidów zwany prontosilem skutecznie zwalcza infekcje powodowane przez bakterie zwane paciorkowcami . Tym samym po raz pierwszy stwierdzono, że jakiś środek chemiczny może działać in vivo na powszechnie występujące bakterie chorobotwórcze. Barwniki badane wcześniej działały jedynie na znacznie większe od bakterii pierwotniaki .

To odkrycie zapoczątkowało stosowanie sulfonamidów w lecznictwie i zainspirowało wielu naukowców do pracy nad nowymi lekami z tej grupy. Nawet odkrywca penicyliny , Alexander Fleming porzucił wtedy badania nad swoimi antybiotykiem na rzecz prontosilu. Najważniejszych ustaleń dokonał jednak Daniel Bovet wraz z zespołem. Protonsil i inne leki z grupy sulfonamidów ocaliły życie wielu ludzi – m.in. Franklina D. Roosevelta , Winstona Churchilla oraz córki samego Domagka.

W 1939 Gerhard Domagk otrzymał za to odkrycie Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny . Nie mógł wówczas przyjąć nagrody ze względu na naciski władz niemieckich, pozostających w konflikcie z komisją noblowską po przyznaniu Pokojowej Nagrody Nobla Carlowi von Ossietzky'emu . Odebrał ją dopiero w 1947.

Po II wojnie światowej skoncentrował się na zwalczaniu gruźlicy i stosowaniu chemioterapii w walce z rakiem . W 1946 wprowadził do leczenia gruźlicy tiosemikarbazony. Wydał podręcznik patomorfologii i chemioterapii i chorób zakaźnych (1947).

Bibliografia

• Słownik uczonych. Wydawnictwo Horyzont, Warszawa, 1999, str. 158-9

Linki zewnętrzne

• Zdjęcie, biografia i wykład noblowski Domagka na oficjalnej stronie Nagrody Nobla