Dymnica pospolita
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Rząd :	jaskrowce
Rodzina :	makowate
Rodzaj :	dymnica
Gatunek :	dymnica pospolita
Nazwa systematyczna
Fumaria officinalis L. Sp. pl. 2:700. 1753

Gatunek trujący

Gatunek leczniczy

Kwiatostan

Dymnica pospolita, dymnica lekarska (Fumaria officinalis L. ) – gatunek rośliny należący do rodziny makowatych . Występuje w stanie dzikim w całej Europie z wyjątkiem dalekiej północy. W Polsce na całym obszarze. Archeofit .

Morfologia

Pokrój

Roślina wzniesiona lub podnosząca się, osiąga 10-40 cm wysokości^[2].

Łodyga

Rozgałęziona, naga, bruzdowata, gęsto ulistniona.

Liście

Niebieskozielone, ogonkowe, podwójnie pierzaste, końcowe listki równowaskolancetowate o szerokości 2-3 mm. Przysadki krótsze od kielicha.

Kwiaty

Purpurowoczerwone z ciemnoczerwonym wierzchołkiem i zielonym grzbietem zebrane po 20-40 w gęsty, groniasty kwiatostan . Kwiaty długości do 8 mm, symetryczne, z dwiema działkami kielicha . Płatki korony cztery, górny zewnętrzny kończy się ostrogą , dwa wewnętrzne z przodu zrośnięte. Kwiaty mają po 2 pręciki .

Owoce

Nerkowata lub kulista niełupka , średnicy 2-2,5 mm^[2], zielona do żółtobrunatnej, z niewielkim wgnieceniem na wierzchołku.

Korzeń

Cienki i zwykle nieregularnie pogięty.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna . Kwitnie od kwietnia do października, zapylana jest przez błonkówki . Nasiona roznoszone są przez mrówki ( myrmekochoria ). Zaraz po dojrzeniu nasiona kiełkują słabo, po przezimowaniu w glebie mają znacznie większą zdolność kiełkowania. Kiełkują przez cały rok, przez co roślina jest uciążliwym chwastem polnym .Siedlisko: wysypiska, pola, winnice , ogrody, gdzie występuje jako chwast . Preferuje gleby gliniaste lub piaszczyste, suche, zasadowe ( roślina wskaźnikowa gleb zasadowych). Występuje od niżu po pogórze. W wyższych położeniach porasta tylko południowe stoki. Roślina ruderalna . W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Veronico-Fumarietum^[3]

Roślina trująca

Leczenie jej preparatami tylko pod kontrolą lekarza. Wyższe dawki mogą zaburzać pracę serca i wątroby oraz porażać mięśnie gładkie.

Zastosowanie

• Roślina lecznicza
  • Surowiec zielarski  : ziele dymnicy (Herba Fumariae). Nieprzyjemny zapach i ostry, słono-gorzki smak nadaje mu alkaloid fumaryna lub protopina. Zawiera ponadto żywicę, flawonoidy , garbniki, śluzy i substancje gorzkie.
  • Działanie : żółciopędne, moczopędne, rozkurczające mięśnie gładkie. Ma zastosowanie przy chorobach pęcherzyka żółciowego, odwary i herbatki stosuje się przeciw chorobom skórnym.
  • Zbiór i suszenie : zbiera się nadziemne pędy podczas ich kwitnienia, suszy w zacienionym i przewiewnym miejscu^[4].
• Roślina kosmetyczna:
  • Napar stosowany jest do mycia zanieczyszczonej skóry. Mieszanka świeżego soku z dymnicy i krwawnika pospolitego oraz mąki pszennej stosowana jest jako maseczka do tłustej, trądzikowej skóry z zanieczyszczonymi porami^[5].

Przypisy

Bibliografia