Dysonans ( łac. dissonans) - interwał brzmiący niezgodnie dla ucha ludzkiego. Do dysonansów zaliczają się następujące interwały:

• sekunda mała
• sekunda wielka
• septyma mała
• septyma wielka
• tryton (kwarta zwiększona lub kwinta zmniejszona)
• wszystkie interwały zwiększone lub zmniejszone (nawet jeśli brzmią jak konsonanse - zgodnie)

Pojęcie dysonansu było różnie definiowane w historii muzyki europejskiej, przy czym wiodącą tendencją było stopniowe zawężanie tego pojęcia. Początkowo do współbrzmień zgodnych zaliczano jedynie oktawę i kwintę (a więc wszystkie inne interwały były dysonansami). Stopniowo z listy dysonansów zniknęła kwarta oraz tercje i seksty .

Podobną tendencję można zaobserwować w samym podejściu do dysonansu. Od średniowiecza do XX wieku dysonans stopniowo "awansuje" z rangi współbrzmienia całkowicie zabronionego, poprzez współbrzmienie dopuszczalne jako przejściowe, następnie ważny element harmonii tonalnej ( rozwiązanie ), aż po totalną autonomizację i równouprawnienie, a nawet w pewnych kierunkach muzycznych ( dodekafonia , Arnold Schönberg ) - interwał preferowany.

Rodzaje dysonansów

Dysonans melodyczny - jest to każde współbrzmienie, które brzmi niezgodnie.

Dysonans pojęciowy - współbrzmienie mające znaczenie dysonansowe w danym kontekście harmonicznym i wymagające rozwiązania. Przykładem takiego dysonansu jest dominanta z opóźnionymi tercją i kwintą przez (odpowiednio) kwartę i sekstę. Taki akord brzmi konsonansowo (jak trójdźwięk w drugim przewrocie), ale ze względu na kontekst zawiera dwa składniki (kwartę i sekstę), które są traktowane jako dysonanse pojęciowe i wymagają rozwiązania.