Galas wytworzony przez galasówkę dębiankę

Galas, galasówka (łac. Galla) – patologiczna narośl powstała z tkanki roślinnej (zazwyczaj jest to aparat asymilacyjny) roślin spowodowany przez zwierzęta, głównie owady (np. galasówkowate z rzędu błonkówek , mszyce ochojnikowate ) oraz pajęczaki . Na pączkach dębu określana jako dębianka.

Galasy, albo inaczej cecidium, powstają w wyniku rozrostu tkanki merystematycznej pod wpływem substancji wprowadzonej przez samicę podczas nakłucia rośliny lub pod wpływem żerowania larw. Mają za zadanie chronić rozwijające się w jego wnętrzu larwy .

Na drzewach liściastych (najczęściej dęby, buki i topole) galasy przyjmują różnorodne kształty i ubarwienie. Jesienią galasy tworzone na liściach opadają wraz z nimi, a zimą wylęgają się z nich samice pierwszego pokolenia, które składają jaja w śpiące pączki roślin.

Na drzewach iglastych galasy przypominają wyglądem małe szyszki. Początkowo zielone lub kremowe, przed uwolnieniem larw ciemnieją i zasychają.

Galasy zawierają kwas garbnikowy i kwas galusowy . Z dębianek otrzymuje się taninę oraz nalewki wykorzystywane w lecznictwie jako środek ściągający i osłaniający.

Zastosowanie

Wykorzystywane są w przemyśle do produkcji garbników , taniny , atramentu . Stosowane są w medycynie jako środki farmakologiczne o działaniu przeciwbiegunkowym.

Linki zewnętrzne

• Dr Marek Guzik - Akademia Pedagogiczna, Kraków Piękne i tajemnicze galasy cz. I
• Dr Marek Guzik - Akademia Pedagogiczna, Kraków Piękne i tajemnicze galasy cz. II

Galasy ochojnika świerkowo-modrzewiowego (Adelges laricis)		Galasy Neuroterus numisimalis na liściu dębu
Galasy na liściu buka	Andricus lignicola na dębie