Czangowie ( węg. Csángók) - madziarskojęzyczna grupa etniczna zamieszkująca obecnie głównie tereny górskie Mołdawii . Innym wyróżnikiem Czangów jest katolicyzm , w odróżnieniu od prawosławnego otoczenia.

Pochodzenie

Istniej wiele poglądów na temat pochodzenia Czangów. Prawdopodobnie są po prostu ludnością mieszaną, charakterystyczną dla obszaru gdzie od wieku przemieszczało się wiele różnych ludów, głównie pochodzenia azjatyckiego np.: Hunowie , Awarowie , Kipczacy , Pieczyngowie , Wołosi , ludy ugro-fińskie i inne. Prawdopodobnie ich etnogeneza jest wspólna z Szeklerami , z tym że w odróżnieniu od nich zajęli tereny na wschód od wododziału karpackiego. Fakt, ze Czangowie posługują się dialektami madziarskimi sugeruje iż zajęcie ich obecnych terenów nastąpiło, po tym jak ludy tego obszaru przyjęły ostatecznie języki madziarskie, trudno jednak dociec, kiedy to miało miejsce. W Rumunii (m.in. wśród Szeklerów) panuje popularne przekonanie, iż Czangowie to nic innego jak Szeklerzy, którzy przenieśli się z Siedmiogrodu do Mołdawii. Jednak takie uogólnienie trudno uznać za w pełni trafne, zważywszy np. na wyraźnie różnice antropologiczne. Trudno nie dostrzec, że część wsi (obecnie) czangoskich, ma wśród swoich antenatów któryś ze szczepów romskich , wędrujących z Bałkanów od XIV w.

Język

Czangowie posługują się archaicznymi etnolektami madziarskimi, autochtonicznymi dla tego regionu, przy czym błędną jest opinia, iż posługują się językiem węgierskim. Język węgierski jest dla nich de facto językiem obcym. Czangowie korzystają w pewnym zakresie z pomocy rządu Węgier, który finansuje edukacje wybranym Czangoszom, co jednak prowadzi faktycznie do odrzucenia przez nich tradycyjnego języka i kultury na rzecz języka i kultury węgierskiej.

Kultura

• Kołomyjka (muzyka)

Źródła

• Mikołaj Wielocha Czangowie, w: Płaj. Almanach karpacki, nr 29 (jesień 2004), , ISSN   1230-5898

Przypisy