Così fan tutte, pełny tytuł: Così fan tutte ossia la scuola degli amanti (Tak czynią wszystkie, czyli szkoła kochanków), KV 588 – opera buffa w dwóch aktach. Muzykę skomponował Wolfgang Amadeusz Mozart , a libretto napisał Lorenzo da Ponte .

Osoby i pierwsza obsada

• Fiordiligi, dama z Ferrary – sopran ( Adriana Ferrarese )
• Dorabella, siostra Fiordiligi – mezzosopran (Louise/Luigia Villeneuve)
• Ferrando, żołnierz, narzeczony Dorabelli – tenor (Franceso Benucci)
• Guglielmo, żołnierz, narzeczony Fiordiligi – baryton (Vincenzo Calvesi)
• Don Alfonso, przyjaciel domu – bas (Francesco Bussani)
• Despina, pokojówka – sopran (Dorothea Bussani)
• służba

Treść

Libretto wykorzystuje motyw „zamiany narzeczonych”, znany już od XIII wieku , opracowany wcześniej przez Boccaccia w Dekameronie i Szekspira w Cymbelinie, wprowadza również elementy mitu o Prokris w wersji opisanej przez Owidiusza . Podobno rzecz oparta była na historii autentycznej. Dwaj młodzi oficerowie wysławiali piękność i cnotę swych narzeczonych. Przysłuchujący się temu pewien wiedeński arystokrata, stary sceptyk, założył się, że dowiedzie im, jak wątpliwa jest wierność kobiet. Wystarczyła zręczna mistyfikacja i kilka prostych zabiegów teatralnych – kostium, pod którym ukryli się młodzieńcy, gorące zaklęcia miłosne i dramatyczne gesty, by skruszyć serca płochych niewiast. Już wkrótce zdolne były zmienić obiekt swych uczuć i gotowe ulec „nowym” admiratorom. Podpisaniu gotowych kontraktów ślubnych zapobiegł niespodziewany „powrót” zbulwersowanych młodzieńców... Zakład został przegrany, zdrada odkryta. Pozostała gorzka prawda pocieszającego ich starca, iż „tak czynią wszystkie”…

Ta sekcja jest . Jeśli możesz, .

Historia utworu

Dzieło powstało pod koniec 1789 roku na zamówienie cesarza Józefa II . Jego prapremiera odbyła się 26 stycznia 1790 w Burgtheater w Wiedniu . Okazała się wielkim sukcesem. W ciągu pierwszego sezonu wystawiono ją dziesięć razy. Premiera polska miała miejsce w 1933 w Poznaniu .

Opera była ostro krytykowana przez Wagnera , który twierdził, że do złego libretta nie da się skomponować dobrej muzyki. Obecnie jest jednak powszechnie uważana za jedno z mistrzowskich dzieł Mozarta, powstałe w szczytowym okresie jego twórczości. Według Alfreda Einsteina libretto da Pontego jest najlepszym dziełem tego librecisty, a muzyka nie jest gorsza niż w Weselu Figara .

Linki zewnętrzne

• libretto w oryginale (po włosku): www.karadar.com
• wyciąg fortepianowy wraz z partiami wokalnymi: www.dlib.indiana.edu
• partytura: www.dlib.indiana.edu

Źródła

• Stromenger Karol: Iskier przewodnik operowy, Warszawa, Państwowe Wydawnictwo Iskry, 1976