Republique togolaise Republika Togijska
Flaga Togo Godło Togo Flaga Togo Godło Togo
Dewiza : ( fr. ) Travail, Liberté, Patrie (Praca, Wolność, Ojczyzna)
Hymn : Salut à toi, pays de nos aïeux (Chwała tobie, kraju naszych pradziadów)
Położenie Togo
Język urzędowy	francuski
Stolica	Lomé
Ustrój polityczny	republika
Głowa państwa	prezydent Faure Gnassingbé
Szef rządu	premier Gilbert Houngbo
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	122. na świecie 56 785 km² ~4,2%
Liczba ludności  ( 2005 )  • całkowita   •  gęstość zaludnienia	108. na świecie 5 400 000▲ 95 osób/km²
Jednostka monetarna	frank CFA (XOF)
Niepodległość	od Francji 27 kwietnia 1960
Strefa czasowa	UTC ±0
Kod ISO 3166	TG
Domena internetowa	.tg
Kod samochodowy	RT
Kod telefoniczny	+228
Mapa Togo

Wybrzeże Togo w 1885

Togo, Republika Togijska – państwo w zachodniej Afryce nad Zatoką Gwinejską . Graniczy z Ghaną , Beninem i Burkina Faso .

Ustrój polityczny

Togo to republika . Według konstytucji z 1992 głową państwa jest prezydent , wybierany w głosowaniu powszechnym na 5 lat. Władza ustawodawcza należy do jednoizbowego Zgromadzenia Narodowego z wyborów powszechnych (81 deputowanych) o kadencji 5-letniej. Władzę wykonawczą sprawuje rząd z premierem na czele, powoływanym przez prezydenta spośród większości parlamentarnej.

Podział administracyjny

Togo dzieli się na 5 regionów i stolicę, razem stanowi to 30 prefektur i jedną gminę. Stolicą Togo jest Lomé .

Geografia

Togo położone jest w zachodniej Afryce, nad Zatoką Gwinejską. Graniczy od wschodu z Beninem , od zachodu z Ghaną , a od północy z Burkina Faso . Większość powierzchni państwa zajmują góry i tereny wyżynne. Na południu kraju znajduje się aluwialna nizina nadbrzeżna stopniowo przechodząc na północy w wyżynę. Na południowo-zachodnim brzegu kraju przebiega pasmo Gór Togo (Atakora). Togo posiada piaszczyste wybrzeże z licznymi lagunami i mierzejami . Średnie temperatury miesięczne wahają się w granicach 23-32 °C.

Historia

Do 1918 Togo obejmowało także część obecnej Ghany i było kolonią niemiecką , która po pierwszej wojnie światowej została podzielona pomiędzy Wielką Brytanię i Francję . Po II wojnie światowej część brytyjska w wyniku referendum została przyłączona do Ghany . Mieszkający w części brytyjskiej Togijczycy, którzy nie zgodzili się przyjąć obywatelstwa ghanijskiego zostali wysiedleni do Togo, a ich majątki przejęte przez rząd Ghany. Część francuska jako autonomiczna republika weszła w skład Unii Francuskiej .

27 kwietnia 1960 roku Togo uzyskało niepodległość. W 1967 roku w wyniku bezkrwawego przewrotu władzę w Togo objął Gnassingbé Eyadema - jego rządy nie należały jednak do bezkrwawych. Zmarł 5 lutego 2005 . Był najdłużej rządzącym dyktatorem w Afryce. Władzę w kraju przejął po nim jego syn Faure Gnassingbé .

Gospodarka

Kraj jest słabo rozwinięty gospodarczo. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca — 446 dolarów amerykańskich ( 2004 ).

Podstawą gospodarki jest rolnictwo — wytwarza ok. 34% produktu krajowego brutto i zatrudnia ok. 69% zawodowo czynnych. Grunty orne zajmują 11,3% powierzchni kraju , większość zajęta pod uprawę roślin żywieniowych, głównie manioku , jamsu , ryżu , kukurydzy , sorga, na pn. — prosa. Na eksport uprawia się kawę , bawełnę oraz orzeszki ziemne, orzeszki karité, kakaowiec (dawniej gł. uprawa eksportowa). Hodowla trzody chlewnej na pd., bydła na pn. Hoduje się też owce i kozy . Połowy ryb w lagunach i na morzu .

Togo posiada jedne z największych na świecie złóż fosforytów (na pd. w Akoupamé i Hahotoé) — wydobycie 2,1 mln ton, 2000 (754 tysięcy t w przeliczeniu na czysty składnik). Eksploatuje się także wapienie, marmury, sól. Produkcja energii elektrycznej w elektrowniach wodnych . Przemysł wytwarza tylko 20,4% produktu krajowego brutto, obejmuje głównie niewielkie zakłady spożywcze i włókiennicze oraz cementownie. Rzemieślnicy wyrabiają tkaniny , produktów z liści palmowych i słomy, garncarstwo.

Sieć komunikacyjna słabo rozwinięta. Linie kolejowe (dł. 568 km) głównie w pd. części kraju. 7,9 tys. km dróg kołowych, w tym 2,5 tys. km o utwardzonej nawierzchni głównie port morski i lotnisko w Lomé , port wywozu fosforytów — Kpemé.

Wywóz fosforytów (48% wartości eksportu — 1991), kawy (3,6%), kakao , bawełny do Holandii , Francji , Hiszpanii , USA . Import maszyn i środków transportu, żywności, tkanin bawełnianych, produktów naftowych z Chin Indii , Francji , Holandii , Niemiec oraz Wielkiej Brytanii .

Demografia

Religia

• Katolicyzm - 25%
• Animizm - 24%
• Islam - 24%
• Protestantyzm - 18% (gł. kalwinizm )
• Świadkowie Jehowy - 1%

^[1]

Kultura

Dziedzictwem urastającym do symbolu Togo jest Koutammakou , ziemia ludu Batammariba z bardzo charakterystyczną architekturą wkomponowaną w półpustynny krajobraz. Są to gliniane domy z wieżami, zwane także pałacami (Takienta), choć sama nazwa może być myląca. Jest to jeden z najbiedniejszych regionów Togo, a warunki życia mieszkańców tych pałaców nie charakteryzują się luksusem.

W 2004 roku Koutammakou znalazło się na liście dziedzictwa kulturowego UNESCO .

Sport

Pierwszy w historii Togo medal na Igrzyskach Olimpijskich zdobył w Pekinie w 2008 roku Benjamin Boukpeti, reprezentant tego kraju w kajakarstwie górskim , który w slalomie kategorii K-1 zajął 3 miejsce. Reprezentacja Togo w piłce nożnej awansowała do Mistrzostw Świata w Niemczech w 2006 , które ukończyła na ostatnim miejscu w grupie G.

Źródło: http://whc.unesco.org/en/list/1140

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Republika Togo ( fr. ) - oficjalna strona
• Oficjalna strona Zgromadzenia Narodowego ( fr. )