Grobowiec Rodziny Paikertów
Grobowiec Rodziny Novotnych
Grobowiec Rodziny Urbańczyków
Cmentarz Mater Dolorosa − położony jest w
Bytomiu
przy ulicy Piekarskiej 71. Cmentarz został wpisany do
rejestru zabytków
dnia 26 XI 1987 (nr rej.: A/1354/87)[1].
Historia
Początki bytomskiego
cmentarza
parafialnego sięgają
XVII w.
Dzięki przemysłowi, w drugiej połowie
XIX w.
, miasto gwałtownie się rozwijało. Około
1800
r. istniał, oprócz kościoła parafialnego, kościół przy klasztorze franciszkanów. Na cmentarzu, który był tuż za murami miejskimi powoli zaczęło brakować miejsca. Rozpoczęły się starania o utworzenie nowej parafii i budowę kościoła.Wyznaczono teren, na którym cmentarz miał się rozciągać (między dzisiejszymi ulicami Kraszewskiego i Piekarską) i rozpoczęło się kupowanie działek. W
1866
r. poświęcono ziemię pod cmentarz. Ostatecznie powstały dwa cmentarze − w
1868
r. Mater Dolorosa I przy ul. Piekarskiej 71 i w 1886 r. Mater Dolorosa II przy ul. Piekarskiej 75.
Cmentarz "Mater Dolorosa" posiada neogotycką kaplicą cmentarną z 1882 r. według projektu H. Heera.
Cmentarz Mater Dolorosa jest najważniejszą nekropolią
Bytomia
, zarówno od strony historycznej jak i zabytkowej. Oprócz cmentarza, który został wpisany na listę zabytków, wpisano również poszczególne
grobowce
,
kaplice
cmentarne o bardzo wysokich walorach architektonicznych. Aleje cmentarne mogą poszczycić się starodrzewiem. Cenne jest nawet ogrodzenie cmentarza. Administratorem cmentarza jest parafia pod wezwaniem świętej Trójcy.
Stan dzisiejszy cmentarza (2006)
Cmentarz Mater Dolorosa jest zaniedbany. Po deszczu boczne alejki robią się błotniste, zabytkowe grobowce i pomniki są poniszczone, pod pomnikami leżą śmieci. Towarzystwo Miłośników Bytomia wspólnie z redakcją "Życia Bytomskiego" zainicjowało w
2000
r. zbiórkę środków finansowych na odnowienie zabytków znajdujących się na bytomskim cmentarzu Mater Dolorosa. Zostało uruchomione konto, na które można wpłacać pieniądze na rzecz ratowania zabytków
nekropolii
, organizowane są kwesty. I dzięki tym działaniom udało się odnowić kilka grobowców.
Słynne nazwiska Mater Dolorosa
-
Edward Józef Szymkowiak
(ur. 13 marca 1932 w Dąbrówce Małej, zm. 28 stycznia 1990 w Bytomiu), polski piłkarz występujący na pozycji bramkarza, reprezentant Polski, olimpijczyk.
-
Józef Szafranek
(
1807
−
1874
) −
proboszcz
kościoła Najświętszej Marii Panny w Bytomiu
-
Paul Jackisch
(
1825
−
1913
) − najsłynniejszy bytomski
architekt
-
Jan Ligoń
(
1851
−
1917
) − pisarz ludowy i działacz kulturalny
- Ernst Oderski (
1880
−
1941
) − właściciel znanej kawiarni i cukierni na Rynku. Była to pierwsza cukiernia w mieście, w której wyrabiano specjalne słodycze dla diabetyków
-
Norbert Bonczyk
(
1837
−
1893
) − ksiądz katolicki, poeta, autor artykułów do Zwiastuna Górnośląskiego, działacz na rzecz polskości Śląska i orędownik czystości mowy polskiej na Śląsku. Wieloletni współpracownik księdza Józefa Szafranka.
-
Georg Brüning
(
1851
−
1932
) − burmistrz
Bytomia
w latach
1882
−
1919
- Tomasz Cieplik (
1861
−
1925
) − nauczyciel muzyki, organista, wraz z Michałem Wolskim podczas Powstań Śląskich i Plebiscytu organizował koncerty przybywających na Śląsk polskich artystów.
Do najpiękniejszych fragmentów
cmentarza
należy aleja przy zachodnim murze, przy której znajdują się
XIX
− wieczne kaplice grobowe i
nagrobki
znanych rodzin bytomskich.
Przypisy
Linki zewnętrzne
