Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Ciemiężyca zielona

Ciemiężyca zielona

Ciemiężyca zielona
Ciemiężyca zielona

Ciemiężyca zielona
Systematyka [1]
Domena : eukarionty
Królestwo : rośliny
Klad : rośliny naczyniowe
Klad : Euphyllophyta
Klad : rośliny nasienne
Klasa : okrytonasienne
Klad : jednoliścienne
Rząd : liliowce
Rodzina : melantkowate
Rodzaj : ciemiężyca
Gatunek :ciemiężyca zielona
Nazwa systematyczna
Veratrum lobelianum Bernh.
Neues J. Bot. 2(3):356. 1808 ("1807")
Synonimy

Veratrum album L.

Gatunek trujący

Ciemiężyca zielona, ciemierzyca zielona, strzemieszyca (Veratrum lobelianum Bernh.[2]) — gatunek rośliny z rodziny melantkowatych (Melanthiaceae). Występuje w miejscach wilgotnych na całej półkuli północnej. Preferuje widne lasy, źródliska, brzegi potoków. W Polsce rośnie głównie w górach, w Sudetach i Karpatach (zwłaszcza w Tatrach i na Babiej Górze ), na wyżynach i niżu jest spotykana znacznie rzadziej.

Kwiatostan
Kwiaty

Spis treści

Morfologia

Łodyga
Gruba i nierozgałęziona. Roślina okazała, może dochodzić do 150 cm wysokości, choć w miejscach zacienionych i lesie nie przekracza często 20–30 cm.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Duże, eliptyczne, podobne do liści goryczki kropkowanej , pofałdowane wzdłużnie, o wyraźnym podłużnym unerwieniu. Z górnej strony liście są nagie, na spodniej stronie kędzierzawo owłosione krótkimi włoskami.
Kwiaty
Kwiaty obupłciowe (trafiają się jednak kwiaty męskie ), żółtozielone, zebrane na szczycie łodygi w wiechę . Okwiat składa się z 6 działek nie zróżnicowanych na koronę i kielich. Pręciki w liczbie 6, z dużymi żółtymi, nerkowatego kształtu pylnikami , słupek trójszyjkowy. Szypułki kwiatów krótsze od przysadek .
Owoc
Duża, trójdzielna torebka z dość dużymi nasionami opatrzonymi skrzydełkiem.

Biologia i ekologia

Rozwój
Bylina : Kwitnie od początku lipca. Charakterystyczne jest, że z reguły kwitną tylko niektóre osobniki, duża ich ilość pozostaje płona przez cały rok. Nasiona są rozsiewane przez wiatr.
Siedlisko
Rośnie na halach górskich , w ziołoroślach , na piargach , w wolnych miejscach wśród kosówki , zawsze jednak w miejscach wystarczająco wilgotnych. W niższych położeniach zwykle w pobliżu cieków wodnych. Jest stosunkowo pospolita w wyższych położeniach Sudetów i Karpat . W Tatrach występuje do wysokości 2300 m n.p.m., zarówno na podłożu granitowym jak i wapiennym.
Fitosocjologia
Gatunek charakterystyczny dla klasy (Cl.) Betulo-Adenostyletea, Ass. Poo-Veratretum lobeliani[3].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n=16[4].
Cechy fitochemiczne
Roślina trująca : Substancja czynna: weratryna. Roślina należy do silnie trujących. Bydło i owce instynktownie nie jedzą ciemiężycy.

Zagrożenia i ochrona

W Polsce gatunek objęty ścisłą ochroną . Zagrożeniem jest zbiór rośliny dla potrzeb przemysłu farmaceutycznego, zagrozone są głównie stanowiska na niżu[5].

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website ( ang. ). 2001–. [dostęp 2010-07-27].
  2. Przyjęto jako ważną nazwę Veratrum lobelianum zgodnie z "Vascular plants of Poland - a chekclist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski" (2002), wg "Germplasm Resources Information Network" (USDA) nazwą ważną jest Veratrum album, podczas gdy V. lobelianum to synonim
  3. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. . 
  5. Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. . 

Bibliografia

  1. Jan Mowszowicz: Przewodnik do oznaczania roślin trujących i szkodliwych. Warszawa: PWRiL, 1982. . 
  2. Zofia Radwańska-Paryska : Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. . 
  3. Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953. 

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Ciemiężyca zielona":

Dzielnica miasta ...

Eunectes ...

Ciałko nerkowe ...

Murawa bliźniczkowa ...

Order Orła Białego ...

Polska Czerwona Księga Roślin ...

Aforyzm ...

Kod pocztowy ...

Anna Cylejska ...

Maria Józefa Habsburżanka ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Ciemiężyca zielona":

Wady i choroby oczu i uszu (plansza 8) ...

053. Wyspa Rugia (plansza 3) ...

029. Elementy limnologii i glacjologii (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie