Chrystus w domu Marii i Marty

Jan Vermeer , ok. 1654-56

olej na płótnie

160 × 142 cm

National Gallery of Scotland

Chrystus w domu Marii i Marty (hol. Christus in het huis van Maria en Martha) - obraz Jana Vermeera datowany na lata 1654-56. Obraz jest sygnowany z lewej strony obrazu, na ławie (VMeer).

Chrystus w domu Marii i Marty uznawany jest za jedno z dwóch, obok Toalety Diany , młodzieńczych dzieł malarza. Oba, jako jedyne w całym dorobku Vermeera, podejmują najwyżej cenioną w tych czasach tematykę - historyczną, do której zaliczano także sceny biblijne i mitologiczne. Obraz powstał wkrótce po przyjęciu Vermeera do gildii (cechu) św. Łukasza w Delft - być może poprzez ten obraz chciał udowodnić, że jest godny miana malarza^[1]. Kompozycję obrazu Vermeera wykorzystał w swoim płótnie, zatytułowanym tak samo, Jan Steen , który w Delft przebywał właśnie około roku 1655 ( ilustr. )^[2].

Dzieło po raz pierwszy zostało opublikowane jako dzieło Vermeera w 1901 roku, wtedy też odkryto sygnaturę. Zostało podarowane National Gallery of Scotland w Edynburgu w 1927 roku przez synów kolekcjonera W.A. Coatsa.

Obraz przedstawia scenę z Ewangelii wg św. Łukasza , zgodnie z którą Chrystus odwiedził obie siostry w ich domu. Marta przygotowywała posiłek, podczas gdy Maria słuchała słów Jezusa. Kiedy Marta zapytała go, dlaczego nie powie Marii, aby jej pomogła, on odpowiedział: Marto, Marto, troszczysz się i niepokoisz o wiele, a potrzeba mało albo tylko jednego. Maria obrała najlepszą cząstkę, której nie będzie pozbawiona^[3].

Piramidalna kompozycja obrazu jest dość prosta. Trzy postaci znajdują się w ciemnawym pomieszczeniu. Maria, umieszczona na pierwszym planie, siedzi u stóp Chrystusa, który wskazuje na nią ręką i tym samym daje do zrozumienia Marcie, która z sióstr obrała najlepszą cząstkę. Marta stoi obok Chrystusa z koszem chleba, który stawia na stole.

Kolorystyka obazu jest żywa, obecne są także kontrasty kolorystyczne (m.in. czerwień bluzki Marii i biel jej chusty połączona z żółcią tkaniny). Widoczna jest faktura obrazu i szerokie pociągnięcia pędzla.

Przypisy

1. ↑ Schneider Norbert, Tout l'oeuvre peint de Vermeer, "Taschen", 2004, , s. 21-22.
2. ↑ Albert Blankert, Vermeer van Delft, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, .
3. ↑ Łk 10, 41-42. Cytat za: Biblią Tysiąclecia .

Bibliografia

• Blankert Albert, Vermeer van Delft, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1991, .
• Schneider Norbert, Tout l'oeuvre peint de Vermeer, "Taschen", 2004, .

Linki zewnętrzne

• Informacje o obrazie na stronie essentialvermeer ( ang. )
• Web Gallery of Art ( ang. )