Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Choroba

Choroba

Choroba - jedno z podstawowych pojęć medycznych , ogólne określenie każdego odstępstwa od pełni zdrowia organizmu . Zdefiniowanie stanu chorobowego jest tak samo trudne, jak sprecyzowanie stanu pełni zdrowia.

Naukami zajmującymi się diagnozowaniem, badaniem i leczeniem chorób są medycyna , weterynaria oraz fitopatologia .

Spis treści

Charakterystyka pojęcia

Choroba polega na zaburzeniu funkcji lub uszkodzeniu struktury organizmu. O zaistnieniu choroby można mówić wtedy, gdy działanie czynnika chorobotwórczego wywołuje niepożądane objawy, różniące się od czynników zdrowego organizmu.

Definicja

Definicja dotychczasowa

Do niedawna definiowano chorobę jedynie jako odwrotność zdrowia. Posługiwano się definicją sformułowaną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w roku 1974. Stwierdza ona, że:

Zdrowie jest stanem pełnego dobrego samopoczucia ("dobrostanu") fizycznego, psychicznego i społecznego, a nie tylko nieobecnością choroby czy niedomagania.

Definicja najnowsza

Niedawno zaproponowano nową, następującą definicję choroby:

Choroba jest takim stanem organizmu, kiedy to czujemy się źle, a owego złego samopoczucia nie można jednak powiązać z krótkotrwałym, przejściowym uwarunkowaniem psychologicznym lub bytowym, lecz z dolegliwościami wywołanymi przez zmiany strukturalne lub zmienioną czynność organizmu. Przez dolegliwości rozumiemy przy tym doznania, które są przejawem nieprawidłowych zmian struktury organizmu lub zaburzeń regulacji funkcji narządów.

W definicji tej jest mowa o zmianach struktury organizmu. Zmiany struktury wynikają z:

  • błędów w zapisie genetycznym na wzorzec organizmu;
  • programie na rozwój embrionalny organizmu, przekazywanym także genetycznie;
  • zaprogramowanych mechanizmach reakcji na ingerencję zewnętrzną, co dotyczy w szczególności reakcji immunologicznego ;
  • ekspozycji na szkodliwe czynniki zewnętrzne tak znaczne, iż przekraczają zdolności adaptacyjne ustroju.

Przyczyny chorób

Przykładem błędów typu [#1] mogą by takie choroby wywołane przez 'punktowe' mutacje patologiczne takie jak hemofilia , mukowiscydoza lub przez błędy wielu powiązanych ze sobą genów, tak jak to ma miejsce w uwarunkowaniach rozwoju schizofrenii , psychozy maniakalno - depresyjnej lub np. cukrzycy . Przykładem błędów typu [#2] są rozmaite tzw. wady rozwojowe a błędem typu [#3] tzw. choroby autoimmunologiczne.

Podkreślane przez wielu autorów zaburzenia regulacji ( homeostazy ) są zazwyczaj próbą kompensacji przez organizm skutków nieprawidłowego funkcjonowania poszczególnych narządów lub systemów organizmu człowieka, wynikających z wcześniejszych, nieprawidłowych przemian struktury. Pierwotna przyczyna chorób psychosomatycznych wynika natomiast ze zmiany struktury 'istotnej dla danego człowieka sytuacji życiowej, a więc sytuacji w świecie zewnętrznym'.

Istnieją, wyróżniane w terminologii medycznej, tzw. zaburzenia czynnościowe, do których zaliczane są takie stany jak: colon irritabile, colitis spastica i rozliczne stany nerwicowe, np. te które tzw. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób nazywa jako: "Zaburzenia występujące pod postacią somatyczną" (F45.0,F 45., F45.3). Wydaje się jednak, że zachodzące wtedy zaburzenie regulacyjne, np. zaburzenia perystaltyki nie prowadzą do wystąpienia zmian strukturalnych. Przez zaburzenie czynnościowe rozumiemy właśnie stan, kiedy to, nawet długotrwałe zaburzenie regulacji nie prowadzi do zmian narządowych.

Znaczny postęp w rozumieniu istoty choroby wniosły rozważania bioinformatyków, którzy zdefiniowali niedawno systemy organizmu człowieka, zgodnie z rygorami tzw.: ontologii medycznej (patrz linki zewnętrzne 2 i 3)

Zdołali oni ustanowić kryterium wyróżniania oddzielnego systemu ciała człowieka. Systemem jest układ narządów realizujący pewne funkcje które, jeśliby nawet tylko chwilowo 'wyłączyć' powodowało by to śmierć człowieka. Czynności takie nazwali oni funkcjami krytycznymi organizmu człowieka.

Podana wyżej definicja choroby zakłada więc, że w strukturę organizmu 'wbudowane' są możności (mechanizmy) odczuwania takich zaburzeń, które dotyczą stałego szacowania 'zachowywania zadanej struktury' jak i spełniania funkcji krytycznych.

Przypomnienie patogenezy niektórych chorób jest w stania przybliżyć nas do zrozumienia w jaki sposób odbywa się owe szacowanie 'zachowania zadanej struktury organizmu'. W łańcuchu patogenetycznym anoreksji istnieje niewątpliwie 'mylne szacowanie obrazu ciała'. Wychudzone, czasami skrajnie, pacjentki sądzą że są 'zbyt grube', wręcz otyłe. Zachodzi więc błędne szacowanie rzeczywistej postaci ciała w porównaniu z zapamiętanym i dostępnym jedynie podświadomie zadanym 'obrazem ciała' lub zachodzi 'zapamiętanie niewłaściwego pożądanego obrazu ciała'. Podobne ogniwa patogenetyczne zachodzą w przebiegu wielu zespołów natręctw i zespołów paranoidalnych.

Wydaje się więc, że organizm realizuje stale 'percepcję siebie samego' i porównuje ją z pewnym 'wyobrażenia siebie samego'. Owa percepcja i wyobrażenie jest istotne dla istnienia 'samoświadomości' (self - awareness).

W większości procesów chorobowych wykrywana jest jednak głównie ['niemożność utrzymania parametrów podlegających regulacjom homeostatycznym w właściwych, zadanych przedziałach'] Można ustalić rozległą listę takich parametrów. Zakres tzw. przedziałów prawidłowych tych wartości jest najbardziej podstawową, najbardziej 'podświadomą' (właściwie nieświadomą) częścią owego zadanego, właściwego 'wzorca ciała i realizacji owych funkcji krytycznych'.

Szlaki afferentne trzech, czterech układów regulujących czynność narządów (układ nerwowy, endokrynny, immunologiczny i sieć oddziaływań poprzez cytokiny) przekazują informacje do centralnego systemu nerwowego, które scalane tam, wytwarzają percepcje 'dolegliwości'. Człowiek, który ma zaburzenia doznań ze strony ciała może nie być w stanie odczuwać prawidłowo 'dolegliwości chorobowych'. Bywa tak w zaburzeniach czucia, co predysponuje do przypadkowych, częstych poparzeń, bywa tak w chorobie Alzheimera i otępieniu naczyniopochodnym oraz w licznych zaburzeniach świadomości.

Czynniki chorobotwórcze

  • biologiczne
    • pasożyty
    • płazińce (włosień, tasiemiec uzbrojony, tasiemiec nieuzbrojony)
    • stawonogi (kleszcze, komar, muchy tse-tse, pająki)
    • obleńce (glista ludzka, owsiki)
    • pierwotniaki (ameba)
    • priony - białka infekcyjne
    • mikroorganizmy patogenne
    • wirusy (ospa, WZW, różyczka, grypa, AIDS, żółtaczka, wścieklizna, wirusowe zapalenie opon mózgowych
  • fizykochemiczne
    • promieniowanie
    • gleba
    • powietrze
    • zanieczyszczenia
    • trucizny
    • pogoda
  • społeczne
    • nacisk społeczny
    • nieodpowiednie warunki życia
    • brak akceptacji
    • stres
  • genetyczne

Klasyfikacja chorób

Najogólniejszą klasyfikacją chorób jest ich podział na choroby somatyczne i psychiczne. Choroby psychiczne to takie, które wiążą się z nieprawidłowym funkcjonowaniem psychiki organizmu, a somatyczne to wszystkie te, które są odpowiedzialne za nieprawidłowe działanie fizycznych funkcji ustroju .

Obecnie nie używa się określenia choroby psychicznej, zostało ona zastąpione zaburzeniem psychicznym i zachowania; czasami jednak chorobami psychicznymi nazywa się te zaburzenia, w których jako objawy występują halucynacje oraz urojenia .

Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10 [1] podaje następujący podział chorób:

Przebieg choroby

1. Okres utajenia (dla chorób zakaźnych okres wylęgania). Trwa od zadziałania czynnika chorobotwórczego do wystąpienia objawów.

2. Okres zwiastunów (prodromalny). Trwa od pojawienia się pierwszych objawów do pełnego rozwoju objawów klinicznych. Okres ten może kończyć się wyzdrowieniem, ponieważ mechanizmy obronne ustroju mogą być bardzo silne i zahamować rozwój choroby.

3. Okres jawny. Okres, w którym występują podstawowe objawy choroby :

  • podmiotowe (odczuwane przez pacjenta)
  • przedmiotowe (widoczne)
  • ogólne
  • miejscowe

Przebieg tego okresu zależy od reakcji ustroju na bodziec patologiczny. Pod względem nasilenia procesu chorobotwórczego dzielimy na:

  • ostre
  • podostre
  • przewlekłe

4. Zejście choroby. Możliwy:

  • powrót do zdrowia
  • przejście postaci ostrej w przewlekłą
  • wyzdrowienie z upośledzeniem sprawności
  • śmierć

Zobacz też

Przypisy

Linki zewnętrzne

Przeczytaj !


Inne hasła zawierające informacje o "Choroba":

Nadciśnienie tętnicze Nadciśnienie tętniczeHypertonia arterialis ICD-10 I10 Samoistne (pierwotne) nadciśnienieI11 Choroba nadciśnieniowa z zajęciem sercaI12 Choroba nadciśnieniowa z zajęciem nerekI13 Choroba nadciśnieniowa ...

Zawał mięśnia sercowego dzieli się na następujące jednostki kliniczne, gdyż implikuje to sposób postępowania leczniczego:niestabilna Choroba wieńcowa (ang. UA - Unstable Angina)zawał mięśnia sercowegobez uniesienia odcinka ST ...

Choroby wirusowe ...

Niedokrwistość Addisona-Biermera perniciosa, ang. pernicious anemia), zwana także niedokrwistością Addisona-Biermera (ang. Addison-Biermer anemia) – Choroba autoimmunologiczna , objawiająca się jako niedokrwistość niedoborowa wywołana zaburzeniem wchłaniania witaminy B12. ...

Wielka piątka ...

Majuskuła pracę)Muzułmanin (przedstawiciel grupy etnicznej w b. Jugosławii)muzułmanin (wyznawca islamu)Odra (rzeka w Polsce)odra (Choroba zakaźna)Plejada (każda z siedmiu mitologicznych córek Atlasa i Plejony)plejada (grupa ludzi ...

Przeszczepianie narządów się go zniszczyć ( ang. Graft vs host disease, GvHD) jest to tzn. Choroba przeszczep przeciw gospodarzowi . Aspekty etyczne Krytyka idei transplantacjiProfesor Bogusław Wolniewicz określa ...

Elżbieta Granowska Janem z Jičina4 Małżeństwo z Wincentym Granowskim5 Małżeństwo z Władysławem II Jagiełłą6 Choroba i śmierć7 Elżbieta w literaturze historycznej8 Zobacz też9 Przypisy10 Bibliografia PochodzenieByła ...

Apatia (psychopatologia) ...

Państwo opiekuńcze ma służyć przede wszystkim zabezpieczeniu przeciwko podstawowym ryzykom życiowym, takimi jak: starość, Choroba, niepełnosprawność czy bezrobocie. Stąd powszechny dostęp do państwowego szkolnictwa i służby ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Choroba":

114 b Europa Środkowowschodnia w XVI w. (plansza 9) stronie Iwana IV przeciw sojuszowi polsko-duńskiemu. Wówczas na jaw wyszła pogłębiająca się Choroba psychiczna Eryka XIV i wydał on rozkaz uwięzienia brata Jana wraz ...

Wady i choroby oczu i uszu (plansza 10) ...

Wady i choroby oczu i uszu (plansza 11) le height=380 width=770 > Choroby oczu - zaćma Zaćma jest to Choroba oka polegająca na częściowym lub całkowitym zmętnieniu soczewki oka. Powoduje, że ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie