Chlorek sodu
Ogólne informacje
Nomenklatura systematyczna ( IUPAC ):
chlorek sodu
Inne nazwy	numer WE : 231-598-3 sól sodowa kwasu chlorowodorowego pot. sól, sól kuchenna
Wzór sumaryczny	NaCl
SMILES	[Na+].[Cl-]
Masa molowa	58,44 g / mol
Wygląd	bezbarwne, sześcienne kryształy[1] lub biały, ziarnisty proszek; słony smak[2]
Identyfikacja
Numer CAS	7647-14-5
PubChem	5234[3]
Właściwości Gęstość i stan skupienia 2,165–2,17 g/cm3 ([1][2]); ciało stałe Rozpuszczalność w wodzie 357 g/l (0 °C[2]) 360 g/l[1] 391 g/l (100 °C[2]) Rozp. w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w glicerolu , glikolu etylenowym i kwasie mrówkowym [2] słabo w etanolu [1] metanol – 14,9 g/l[2] ciekły amoniak – 21,5 g/l[2] Temperatura topnienia 800,7–801 °C ([1][2]) 997  °C (1000 MPa [1]) Temperatura wrzenia 1413–1465 °C ([2][1])
Budowa Układ krystalograficzny regularny[1][2] Moment dipolowy 9,00117[1] D
Niebezpieczeństwa
Zagrożenia[4]
Brak piktogramu
NFPA 704	0 1 0
Temperatura zapłonu	niepalny
Zwroty ryzyka	brak zwrotów R
Zwroty bezpieczeństwa	brak zwrotów S
Numer RTECS	VZ4725000
Podobne związki
Inne aniony	NaF , NaBr , NaI
Inne kationy	LiCl , KCl , RbCl , CsCl
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja
ATC	A12 CA01 ; B05 CB01 ; B05 XA03 ; S01 XA03 QA12 CA01; QB05 CB01; QB05 XA03
Uwagi terapeutyczne
Dawka śmiertelna	LDLo 1 g/kg (doustnie, człowiek)[5] LD50 3 g/kg (doustnie, szczur)[5]

Kryształ chlorku sodu ( halit )

Chlorek sodu ( Na Cl ) – nieorganiczny związek chemiczny , sól kwasu chlorowodorowego i sodu . Czasami zapisuje się również ją jako sól kwasu solnego i wodorotlenku sodu (HCl + NaOH → NaCl + H₂O), stanowiący podstawowy składnik soli kuchennej i soli warzonej . Woda morska to wodny roztwór chlorku sodu (i, w mniejszym stopniu, innych soli).

Chlorek sodu jest bezbarwną substancją krystaliczną, dobrze rozpuszczalną w wodzie, jednak o niewielkim stężeniu maksymalnym, słabo higroskopijną . Krystalizuje w układzie regularnym .

Głównym surowcem do pozyskania chlorku sodu jest sól kamienna , nazywana w mineralogii halitem . Halit jest pozyskiwany głównie metodami kopalnymi. Otrzymuje się go także poprzez odparowanie wody morskiej .

To chlorek sodu powoduje, że woda morska jest słona. Wchodzi także w skład płynu pozakomórkowego organizmów żywych . W kuchni jest używany do solenia potraw (przyprawa), a w przemyśle spożywczym używany jako naturalny środek konserwujący. Jest również jednym z ważniejszych związków chemicznych w przemyśle chemicznym .

Jest używany podczas zimy do posypywania chodników i jezdni w celu spowodowania topnienia lodu, gdyż jego roztwór ma niższą temperaturę krzepnięcia .

Znaczenie biologiczne

Sól kuchenna jest głównym źródłem jonów Na⁺ i Cl⁻ dla ludzi i zwierząt. Jony Na⁺ odgrywają kluczową rolę w wielu procesach fizjologicznych od gospodarki wodnej, przez utrzymywanie stałego ciśnienia krwi, po działanie układu nerwowego . Stąd spożywanie soli kuchennej jest niezbędne do życia .

Dzienne zapotrzebowanie na chlorek sodowy wynosi około 5 g^[]. Dieta współczesnego człowieka dostarcza kilkukrotnie większą ilość soli. Sól jest obecna w większości produktów spożywczych, jak choćby chleb , masło , sery , wędliny itp. Szacuje się, że dzienne spożycie soli w Polsce w przeliczeniu na osobę wynosi ok. 20 g^[],

Uważa się, że nadmierne spożycie soli kuchennej może przyczyniać się do powstawania pewnych chorób. Badania naukowe udowodniły związek między nadmiernym spożyciem chlorku sodu i rozwojem nadciśnienia tętniczego^[].

0,9% roztwór chlorku sodu w wodzie nazywany solą fizjologiczną jest używany w medycynie jako płyn infuzyjny . Roztwór o takim stężeniu jest izoosmolarny z osoczem krwi .

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

• Chlorek sodu ( pol. ) w Indeksie Leków Medycyny Praktycznej.