Altana w stylu chinoiserie w parku Pałacu w Wilanowie

Chinoiserie ( fr. , dosł. "chińszczyzna", wym. szinuazeri) – eklektyczny styl w sztuce, wzornictwie i architekturze europejskiej nawiązujący do kultury chińskiej. Charakteryzuje się zapożyczaniem chińskich motywów i materiałów, m.in. laki , porcelany itd. Chinoiserie pojawiła się we Francji w połowie XVII wieku. Szybko opanowała Europę, a w XVIII wieku stała się jednym z elementów rokoko . Sama nazwa zaczęła być używana w XVIII wieku.

Styl ten wywołany był fascynacją Chinami, której uległa Europa po sukcesie jezuickich misji na dworach dynastii Ming i Qing . Do tego nurtu zalicza się także inspiracje płynące z innych krajów Dalekiego Wschodu, przede wszystkim Japonii.

W ostatnich latach w związku z integracją Chin ze światową gospodarką moda na chinoiserie odżywa. Obecnie dotyczy jednak głównie mebli i wystroju wnętrz. Tak jak w XVII-XVIII wieku, tak i dziś chinoiserie jest jedynie echem dalekowschodniej kultury, jej wersją stereotypową .

Porcelana i fajans

Chińska wioska w Carskim Siole powstała na zamówienie Katarzyny II .

Ważnym elementem tego nurtu była fascynacja chińską porcelaną , którą próbowano kopiować od czasów renesansu . Od końca XVII wieku chińskie wzornictwo chętnie stosowano przy produkcji fajansu , m.in. w holenderskim Delft . Złoty okres rokokowej porcelany w stylu chinoserie przypada na lata 1740-1770.

Architektura i wystrój wnętrz

Innym elementem tego nurtu były tzw. chińskie pokoje w barokowych i rokokowych pałacach arystokracji w Niemczech , Rosji a także w Polsce. Pokoje mebolowano parawnami, wachlarzami, malowidłami przedstawiającymi orientalne krajobrazy i scenki rodzajowe. W Aranjuez pod Madrytem oglądać można dach z chińskiej dachówki, a w Drottningholm w Szwecji i Carskim Siole w Rosji powstały całe chińskie wioski. W Wielkiej Brytanii Thomas Chippendale wykonywał meble w stylu chińskim.

Ogrody i parki

Chiński dom w Poczdamie .

W parkach wznoszono w stylu chinoiserie altany, pawilony a także pagody , np. w londyńskim Kew czy w Englischer Garten w Monachium . Altana w stylu chinoiserie znajduje się także w parku pałacu w Wilanowie . Jan III Sobieski żywo interesował się bowiem Chinami.

Malarstwo

Do malarzy sięgających po orientalne motywy należeli m.in. Jean Antoine Watteau , François Boucher

Linki zewnętrzne

• Chinoiserie - wiersz Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej (1924)