Zamach na Johna F. Kennedy'ego - zamach dokonany 22 listopada 1963 w Dallas , w stanie Teksas w wyniku którego został zabity prezydent USA, John F. Kennedy oraz ranny gubernator Texasu, John Connally .

Przebieg zamachu

Kennedy rozpoczynając swoją kampanię wyborczą udał się wraz z żoną Jackie do Dallas, w stanie Texas. Podczas przejazdu otwartą limuzyną marki Lincoln do Kennedy'ego oddano kilka strzałów. Został trafiony w szyję i w głowę. Poważnie ranny został także gubernator Texasu, John Connally. Rannego Kennedy'ego odwieziono do Parkland Hospital w Dallas gdzie zmarł o 13:00. 25 listopada pochowany na Narodowym Cmentarzu w Arlington .

Policja schwytała Lee Harveya Oswalda , byłego żołnierza US Marines, znanego z marksistowskich sympatii. Oswald przez kilka lat przebywał w ZSRR, skąd jednak wrócił do USA. Pracował w budynku składnicy książek w Dallas z którego padły śmiertelne strzały. Na piątym piętrze owego budynku znaleziono karabin należący do Oswalda. Oswald po zamachu opuścił składnicę. Został później zatrzymany w jednym z kin, wcześniej jednak zastrzelił policjanta, który chciał go aresztować. Zaprzeczył swemu udziałowi w zamachu na prezydenta. Jednak zanim stanął przed sądem 24 listopada 1963, gdy wyprowadzano go z budynku policji w Dallas został śmiertelnie postrzelony przez Jacka Ruby'ego , właściciela klubu nocnego w Dallas, człowieka mającego powiązania z mafią. Ruby uzasadniał swój czyn tym iż chciał oszczędzić wdowie po prezydencie bólu jakiego miałaby doznać w czasie procesu.

Dochodzenia

Zamach był przedmiotem wielu dochodzeń i analiz:

Komisja Warrena

Powołana przez następcę Kennedy'ego Lyndona Johnsona Komisja Warrena orzekła, iż Oswald działał sam. Od początku raport ten był przez niektórych kwestionowany. Amatorski film nakręcony przypadkiem podczas zamachu oraz ekspertyzy balistyczne według niektórych wskazują, że trafiła go kula wystrzelona z przodu (komisja Warrena stwierdziła iż wszystkie strzały padły z tyłu, ze składnicy książek w której pracował Oswald). Dowodem na strzał z przodu miałby być ruch głowy Kennedy'ego, która się cofnęła. Specjaliści dyskredytują ten argument tym, że wystrzelony pocisk przekazał stosunkowo mało energii kinetycznej czaszce, a więcej miękkiej tkance, która wypryskując z rany wylotowej nadała głowie znaczny odrzut do tyłu. Jeżeli prezydent rzeczywiście zostałby trafiony pociskiem wystrzelonym z przodu, podważałoby to wnioski komisji Warrena.

Śledztwo Garrisona

W 1966 śledztwo w sprawie zamachu rozpoczął Jim Garrison , prokurator okręgowy Nowego Orleanu .

Komisja Izby Reprezentantów ds. Zabójstw

W latach 1976-1979 działała druga komisja, powołana przez Kongres ( United States House Select Committee on Assassinations ). Uznała ona, iż prezydenta zabił Oswald, jednak najprawdopodobniej zamachowców było dwóch (drugi strzelec miał wg Komisji chybić) i istniał spisek na życie Kennedy'ego.

Teorie dotyczące przyczyn zamordowania Kennedy'ego

Na temat śmierci Kennedy'ego powstało wiele teorii, nierzadko o charakterze spiskowym. Ich popularność może wynikać z faktu, iż Amerykanom trudno było uwierzyć, jakoby ich "ukochany prezydent" mógł zginąć z ręki pojedynczego człowieka, który mógłby okazać się potężniejszy niż cały aparat bezpieczeństwa USA. Wielokrotnie wskazywano też na różne uchybienia popełnione podczas śledztwa. Najczęściej przedstawiane są następujące hipotezy:

1. Udział w spisku centralnych organów władzy
2. Udział w spisku pewnych kręgów politycznych oraz ludzi związanych z przemysłem wojskowym z powodu chęci ograniczenia działań wojennych w Wietnamie
3. Udział w spisku finansistów związanych z Systemem Rezerwy Federalnej USA z powodu wydania rozporządzenia 11110 z 4 czerwca 1963 przywracającego parytet kruszcu i prawo emisji pieniądza dla rządu amerykańskiego
4. Udział w spisku służb specjalnych ZSRR lub Kuby z powodu kryzysu kubańskiego lub licznych prób zamachów na Fidela Castro (późniejsze próby tuszowania prawdy o nim przez władze USA wynikałyby z niechęci do wywołania wojny między mocarstwami, gdyby prawda ta wyszła na jaw)
5. Udział w spisku kubańskich emigrantów za to, że nie obalił Fidela Castro podczas kryzysu kubańskiego
6. Udział w spisku amerykańskiej mafii, której wraz z bratem Robertem (prokuratorem generalnym) wydał wojnę
7. Udział w spisku Ku-Klux-Klanu za to, że popierał dążenia ciemnoskórej ludności do zniesienia segregacji