Burak pastewny (Beta vulgaris ssp. vulgaris convar. crassa Alef. var. rapa [1]) -
odmiana
buraka zwyczajnego
. W Polsce jest
rośliną uprawną
.
Charakterystyka
Ma gruby, mięsisty korzeń. Od innych odmian buraka różni się tym, że jego korzeń jest jasny i wystaje górną częścią z ziemi.
Zastosowanie
Podobny w rozwoju do
buraka cukrowego
. Korzenie przeznacza się na paszę dla zwierząt.
Powierzchnia
okopowych pastewnych
w Polsce 120 tys. ha, przeciętny plon 40 t/ha.
Różnice między burakiem cukrowym, a pastewnym są w zawartości
cukru
i
suchej masy
.
Zawartość cukru zależy od typu buraka pastewnego. Wyróżnia sie 3 jego typy:
1) półcukrowy – najbliższy do cukrowego (wyglądem i zawartością cukru 15-16%)
•ma stosunkowo długi korzeń i krótką szyję – duży udział korzenia - biały
•zanurzony w glebie 2/3
•wymaga rejonów o większej ilości opadów
2) mamut – korzeń długi, wrzecionowaty, do ½ tkwi w glebie, lekko skręcony korzeń, kolorowe, głowa dłuższa, zawartość cukru do 10%, plon korzeni wyższy niż półcukrowego, jakość gorsza - więcej wody
3) walcowaty - walec zakończony małym szpicem, żółty, czerwony, krótka część korzeniowa - 1/3 korzenia, szyja bardzo długa, część korzeniowa tkwi w glebie, można uprawiać na najpłytszych glebach, potrzebuje dużo opadów, bardzo wysoki plon, 6% cukru
Im dalej od buraka cukrowego tym wyższy plon, a niższa zawartość cukru - wymagania wodne wzrastają.
Plony do 100 t/ha.
Różnice:
- wymagania wodne i glebowe
- wymagania pokarmowe - wyższe dawki
N
- problem z mechanizacją zbioru (wystają z gleby)
- gorzej się przechowują
- stosunek korzenia do liści- burak cukrowy 1:1; burak pastewny mniej liści + wyższy plon korzeni: 30-70% (boczne liście szybciej zasychają, wcześniejsza dojrzałość fizjologiczna buraka pastewnego- zbiór przed burakiem cukrowym)
Kierunki hodowli buraka pastewnego:
- na 21 odmian buraka pastewnego 7 jest jeszcze wielokiełkowe (odm. polskie), a 14 jest jednokiełkowych
- często jeszcze siew siewnikiem rzędowym + przecinka
- poliploidalność na 21 odmian (5 diploidalnych – głównie polskie, 16 poliploidalnych – ½ polskie i ½ zagraniczne)
- dobór na gleby słabsze i lepsze, regulacja typami buraka pastewnego
- najczęściej uprawia się odmiany walcowate
Pielęgnowanie:
- walcowate odległość w rzędzie 35 cm; mamuty + półcukrowe 21-24 cm
- odległość rzędów dostosowana do maszyn
- w 2 roku gorzej się przechowują niż burak cukrowy
Przypisy
- ↑ Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. .