brukit

kryształ brukitu

Brukit (brookit) – bardzo rzadki minerał z gromady tlenków. Nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego mineraloga i krystalografa Henry'ego Brooke'a (1771-1857).

Właściwości

• Symbol chemiczny – TiO₂ – dwutlenek tytanu
• Układ krystalograficzny – rombowy
• Barwa – żółtobrunatny, czerwonobrunatny do czarnego, rzadko niebieskawy
• Rysa – biała do szarej, niekiedy żółtawa
• Połysk – diamentowy do metalicznego
• Twardość w skali Mohsa – 5,5-6,0
• Gęstość – 4,14 g/cm³
• Łupliwość – niewyraźna
• Przełam – niewyraźny, muszlowy

Tworzy kryształy cienkotabliczkowe i słupkowe. Występuje w postaci pięknych tabliczkowych kryształów, na ścianach których widać wyraźne prążkowanie. Często przyjmuje postać pseudoheksagonalną (podwójnej pseudoheksagonalnej piramidy). Jest jedną z trzech odmian polimorficznych dwutlenku tytanu – pozostałe odmiany to: rutyl i anataz . Jest kruchy, przezroczysty, wykazuje silny pleochroizm o barwach od żółto- , przez czerwoną-, do złocistobrunatnej.

Występowanie

Jest składnikiem skał krystalicznych – magmowych , metamorficznych i żył hydrotermalnych. Powstaje też jako produkt rozkładu innych minerałów zawierających tytan . Niekiedy tworzy koncentracje w skałach okruchowych: piaskach i żwirach .

Miejsca występowania: Brazylia , Wielka Brytania , Szwajcaria ( Gryzonia , Amsteg, St. Gotthard), Rosja ( Ural ), USA ( Arkansas ), Austria ( Tyrol ).

W Polsce znajdowany jest w Sudetach (w okolicach Jeleniej Góry i Kowar ).

Zastosowanie

• ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie
• okazjonalnie stosowany jako kamień ozdobny w jubilerstwie . Przezroczyste brukity są bardzo rzadkie i najbardziej poszukiwane
• w niektórych złożach minerał występuje w ilościach opłacalnych do eksploatacji i wówczas jest używany do pozyskiwania tytanu

Linki zewnętrzne

• Brukit w serwisie Webmineral ( ang. )