Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną.

Bolków

Bolków

Bolków
Panorama miasta
Panorama Bolkowa
Herb
Flaga
Herb Bolkowa Flaga Bolkowa
Województwo dolnośląskie
Powiat jaworski
Gmina
• rodzaj
Bolków
miejsko-wiejska
Prawa miejskie 1276
Burmistrz Jarosław Stanisław Wroński
Powierzchnia 7,68 km²
Ludność (XII 2009)
•  liczba
•  gęstość

5 304[1]
690,6 os./km²
Strefa numeracyjna
+48 75
Kod pocztowy 59-420
Tablice rejestracyjne DJA
Położenie na mapie Polski

Bolków
50°56'N 16°06'E / 50.933, 16.1 Na mapach: 50°56'N 16°06'E / 50.933, 16.1
TERC
( TERYT )
5020105024
Miasta partnerskie * Borken w Niemczech
Urząd miejski
Rynek 1
59-420 Bolków
Strona internetowa miasta
Bolków widziany ze szczytu zamku

Bolków ( niem. Bolkenhain) – miasto w woj. dolnośląskim , w powiecie jaworskim , siedziba władz gminy miejsko-wiejskiej Bolków , nad Nysą Szaloną (prawym dopływem Kaczawy ) w odległości około 6 km od jej źródła . W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. jeleniogórskiego . Bolków należy do Euroregionu Nysa .

Według danych z 31 grudnia 2009 miasto liczyło 5 304 mieszkańców.

Spis treści

Położenie i geologia

Miasto leży na pograniczu Gór Kaczawskich i Podgórza Bolkowskiego , na grzbiecie górskim (396 m n.p.m.)[] zbudowanym z zielonych łupków . Grzbiet ten jest otoczony od zachodu i południa wzgórzami, przechodzi w poprzek obszernej Kotliny Bolkowskiej. Wysokość wzgórz otaczających miasta wynosi 320-480 m n.p.m.[] Wzgórze Zamkowe, opadające w stronę miasta powstało z ilasto-piaszczystych łupków łyszczykowych, grzbiet tworzy łupek chlorytowy z soczewkami wapieni i fragmentami diabazów.

Klimat

Miasto jest położone w strefie łagodnego klimatu podgórskich nizin i kotlin, przechodzącego w ostry klimat górski . Okres wegetacji jest krótszy niż na równinach terenach położonych na wschód od obszaru gminy.

Historia

Bolków/Bolkenhain jako miasto i zamek nad Nysą na mapie z 1645 r. Kierunek południowy po prawej str. mapy

Miasto powstało na skrzyżowaniu dróg handlowych z Wrocławia i Legnicy do Czech . W XIII i XIV w. znajdowało się w księstwie jaworskim i świdnicko-jaworskim. Prawa miejskie otrzymało w 1276 . W tamtym czasie nosi nazwę Gaj ( niem. Hain). W 1392 księstwo jaworskie zostało włączone do Korony Czeskiej . W 1384 miasto zmienia nazwą na Bolków Gaj ( niem. Bolkenhenhain i staje się lennem nadawanym rycerskim rodom czeskim .

Wojny husyckie powstrzymały dalszą rozbudowę miasta. W 1463 król czeski Jerzy z Podiebradów osadził w zamku rycerza Jana z Czarnej, który zasłynął w okolicy z rozbojów. Stało się to powodem zorganizowania przez mieszczan wrocławskich i świdnickich zbrojnej wyprawy na zamek w 1468 . Połączone siły mieszczan zdobyły zamek a Jan z Czarnej został powieszony . Miasto wraz zamkiem zostało oddane pod opiekę króla Macieja Korwina , którego popierali mieszczanie. Po wstąpieniu na tron Węgier Władysława Jagiellończyka w 1490 Bolków został odbity przez namiestnika królewskiego – księcia cieszyńskiego Kazimierza II z rąk zwolenników nieżyjącego już króla Macieja Korwina .

XVI i XVII w. były dla miasta tragiczne. W tym czasie nękają je epidemie, trzęsienia ziemi, powodzie oraz wojny.

W 1810 król Prus upaństwawia wszystkie dobra zakonne . Od tego czasu zamek stał się własnością skarbu państwa.

1 grudnia 1890 uruchomiono, drugą co do rangi, linię kolejową węzła strzegomskiego, wiodącą przez Roztokę (10. km linii) do Bolkowa (20. km linii). Po dziewięciu latach przedłużono ją do węzłowej stacji Marciszów ( 1 sierpnia 1899 ). Tam następowało jej połączenie z linią Śląskiej Kolei Górskiej , a także z bocznymi liniami do: Lubawki przez Kamienną Górę z 1869 i Złotoryi z 1896 . W niektórych okresach Bolków miał bezpośrednie połączenia kolejowe z wieloma miastami Polski np. z Krakowem .

W czasie zbliżania się Armii Czerwonej lokalna ludność zaczęła masowo uciekać. Miasto zostało zajęte przez wojska radzieckie, a następnie przekazane administracji polskiej. Po konferencji poczdamskiej dokonała ona wysiedlenia dotychczasowych mieszkańców miasta do Niemiec.

W latach 1945 - 1947 doszło do odbudowy przemysłu. W 1957 rozpoczęto modernizację i rozbudowę miasta.

W styczniu 1996 zamknięto dla ruchu pasażerskiego 35-kilometrową linię kolejową Strzegom -Bolków- Marciszów . Tym samym, po 105 latach, miasto straciło połączenie kolejowe z resztą kraju.

Nazwy ulic Bolkowa wczoraj i dziś

Józefa Bema, Księcia Bolka (Bolkostraβe), Demokratyczna, Farbiarska (Farberstraβe), Jagiellońska (Steigestraβe), Jaworska (Jauerstraβe), Jeleniogórska (Uferstraβe), Kamiennogórska (Gartenstraβe), Kolejowa (Bahnhofstraβe), Mikołaja Kopernika, Tadeusza Kościuszki (Fedor Sommer Straβe), Józefa Kraszewskiego (Bergstraβe), Lipowa, Ludowa, 1 Maja, Adama Mickiewicza, Młynarska (Mühlstraβe), Niepodległości (Freiburgerstraβe), Feliksa Dzierżyńskiego, Marcelego Nowotki, Piastowska (Wilhelmsweg), Polna (Feldstraβe), Józefa Piastowskiego, Poprzeczna (Herbergstraβe), Republikańska (Chaussee nach Jauer), Władysława Reymonta (Wuthestraβe), Robotnicza (Weg nach Klein Waltersdorf), Rynek (Ring), Henryka Sienkiewicza (Kramstastraβe), Juliusza Słowackiego (Georg Hartmann Straβe), Szpitalna (Hospitalstraβe), Ścieżka, Karola Świerczewskiego (Landeshuterstraβe), Ludwika Waryńskiego (Schützenstraβe), Widokowa, Wiśniowa, Wolbromska, Wysokogórska (Hohenfriedebergerstraβe), Zamkowa (Burgstraβe).[]

Architektura

Zabytki

Zabytki chronione prawnie w Bolkowie[2]:

Zamek w Bolkowie

Inne obiekty

Zniszczone obiekty

  • Ruiny obozu na Czerwonym Wzgórzu

Pomniki i rzeźby

Pomnik sybiraków
  • Obelisk ku czci żołnierzy radzieckich – znajduje się w dolnej części rynku, obecnie na tablicy obelisku widnieje napis: "Wieczna chwała bohaterom poległym za wolność narodów".
  • Figura Jana Nepomucena
  • Pomnik ofiar nazizmu – znajduje się na cmentarzu
  • Pomnik ofiar obozu AL Bolkenhain
  • Pomnik Jana Pawła II
  • Pomnik sybiraków – usytuowany na Placu Jana Pawła II, został odsłonięty 10 lutego 1993 r., powstał za sprawą Koła Związku Sybiraków w Bolkowie
  • Pomnik upamiętniający Teichmanna – granitowa płyta znajdująca się w okolicach zamkowych murów w skale, odsłonięta została 24 lipca 1891 przy udziale mieszczan, powstała za sprawą Towarzystwa Karkonoskiego . Pierwotnie litery były pokryte złotą farbą, obecnie jest ona zniszczona.
  • Pomnik poległych podczas I wojny światowej – znajduje się na bolkowskim cmentarzu, został postawiony w 1929 . Pomnik przedstawia rzeźbiony w granicie miecz, po obu jego stronach znajdują się nazwiska zaginionych i poległych.

Istniejące w przeszłości

  • Pomnik ku czci żołnierzy poległych w wojnach drugiej połowy XIX w. – upamiętniał mieszkańców miasta, którzy zginęli podczas wojen z Danią, Austrią i Francją w latach 1886 , 1866 i 1870 - 1871 . Znajdował się w górnej części rynku, w sąsiedztwie fontanny. Pomnik posiadał kwadratową podstawę. W 1945 pomnik został rozebrany. Obecnie ciągle stoją lampy które go otaczały.
  • Pomnik Friedricha Ludwiga Jahna – znajdował się na ulicy szpitalnej w pobliży obecnego Domu Kultury. Do dzisiaj została po nim tylko część kamiennego podestu wystająca z ziemi na niewielką wysokość. Został postawiony w 1911 przez Męskie Towarzystwo Gimnastyczne w dniu 50. rocznicy jego powstania, został wykonany przez bolkowskiego rzeźbiarza Wagenknechta.

Atrakcje turystyczne

Legendy

Upiór z Bolkowa

Zimą 1601 zamek był pod panowaniem Władysława Cztrycz. W tym czasie mieszkańcy Bolkowa zaczęli opowiadać o upiorze. Bestia ta miała w zwyczaju wdzierać się w nocy do domów i dusić oraz wypijać krew. Zazwyczaj atakowała dziewczęta, mimo to żadna z jego ofiar nie umarła. Zrozpaczeni mieszkańcy udali się do pana zamku i poprosili go o pomoc. Po wysłuchaniu wszystkich ofiar Władysław zawiadomił o sprawie dwór w Wiedniu. W kwietniu 1602 do miasta przyjechał posłaniec, który zabrał akta sprawy. W maju przybyła cesarska komisja, która miała sprawę zbadać i rozwiązać. Aż w końcu, pewnej nocy, zobaczyli upiora duszącego dziewczynę. Z dalszych wywiadów dowiedzieli się, że w ubiegłym roku, przy zamkowym murze mieszkała kobieta zajmująca się czarami. Informacja ta doprowadziła do wydania pośmiertnego wyroku, rozkopania grobu i spalenia jego zawartości. Od tamtej pory w mieście nie widziano zjawy.[]

Bursztynowa Komnata

Jan Stulin w swojej książce Gdzie ukryto Bursztynową Komnatę[3] pisze że na bolkowskim zamku ukryto Bursztynową Komnatę . Uważa, że przywieziono ją w biały dzień z Królewca , oraz nie ukrywano przed wszystkimi na bolkowskim rynku (dwie skrzynie miały być uszkodzone), gdy ciężarówki czekały na wjazd na zamek. O samym transporcie miał nie wiedzieć nawet Hitler , który w owym czasie był honorowym obywatelem miasta.(w okresie III Rzeszy było to powszechne) Stulin twierdzi, że na zamku istniały podziemne wnętrza, gdzie ukryto skarb , żadne pisane materiały źródłowe nie potwierdzają tej wersji.

Ciekawostki

  • Na fasadzie domu przy ulicy Świerczewskiego znajduje się krzyż templariuszy, być może upamiętnia on przybycie zakonników do Bolkowa około 1206 za sprawą Henryka Brodatego, po likwidacji zakonu zostali oni wypędzeni z miasta, według kronik jeden z braci został w tym czasie ukamienowany pod Górną Bramą miejską.
  • Krzysztof Penderecki stworzył operę Czarna Maska na podstawie sztuki Gerharta Hauptmanna (laureata literackiej nagrody Nobla) wystawianej na zamku od 1942 . Opera była grana m.in. w: Wiedniu, Poznaniu, Warszawie.
  • Miasto od 1971 posiada status uzdrowiska i jego prawidłowa nazwa brzmi Bolków Zdrój (chyba nie do końca tak jest)
  • Zamek Bolków posiada unikalny kształt wieży i jest jedynym tego przykładem w Polsce.
  • W otwartych w 1949 szkołach ceramicznych uczniowie przygotowywali płaskorzeźby z postaciami robotników różnych profesji, miały one ozdobić jedną ze stacji metra warszawskiego .

Gospodarka

Komunikacja i transport

Początki kolei żelaznych w Bolkowie sięgają schyłku XIX wieku. 1 grudnia 1890 uruchomiono 20 km, 1-torową linię kolejową Strzegom -Bolków. Po 105 latach eksploatacji, w grudniu 1995 zawieszono na niej przewozy pasażerskie. Obecnie służy jedynie jako linia towarowa.[4]

Na terenie miasta znajduje się przystanek PKS , firmy przewozowe zapewniają bezproblemowe połączenia z miastami takimi jak[5]: Jawor , Kamienna Góra , Jelenia Góra , Legnica , Wrocław .

Edukacja

Sport

Obiekty sportowe:

Kluby sportowe:

  • Miejsko-Gminny Ludowy Klub Sportowy Piast Bolków

Kultura

Instytucje kultury:

  • Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Bolków
  • Gminno-Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Bolkowie (zarządza m.in. Ośrodkiem Wypoczynku Świątecznego ( pływalnia i amfiteatr oraz domem kultury )

Cykliczne imprezy (coroczne):

Inne imprezy:

  • Dni Średniowiecznej Kultury Śląsko Łużyckiej
  • Siedemnastowieczny Piknik Rycerski
  • Średniowieczne Spotkania Rycerski
  • Świętojańskie Spotkania Rycerskie.
  • Turniej Dziennikarzy we władaniu średniowieczną bronią wszelaką
  • Wielki Turniej Rycerski

Stowarzyszenia i związki

  • Bractwo Rycerskie Zamek Zamku Bolków
  • Gminny Związek Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych w Bolkowie
  • Miejsko-Gminne Koło Pszczelarzy
  • Miejsko-Gminny Ludowy Klub Sportowy "Piast" Bolków w Bolkowie
  • Miejsko-Gminny Oddział Związku OSP
  • Ochotnicza Straż Pożarna w Bolkowie
  • Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Koło Bolków
  • Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych
  • Polski Związek Kombatantów Rzeczypospolitej i Byłych Więźniów Politycznych Koło Bolków
  • Polski Związek Wędkarski Koło Bolków
  • Porozumienie Samorządowe Bolków 2002
  • Stowarzyszenie Harcerstwa Katolickiego "Zawisza"
  • Stowarzyszenie na Rzecz Dzieci i Osób Niepełnosprawnych w Bolkowie
  • Stowarzyszenie Rodzin Katolickich
  • Stowarzyszenie Samorządowe Porozumienie Obywatelskie dla Bolkowa
  • Stowarzyszenie Wspierające Osoby Niepełnosprawne "Integracja" w Bolkowie
  • Świetlica Socjoterapeutyczna im. Księdza Zygmunta Gorazdowskiego prowadzona przez Zgromadzenie Sióstr Św. Józefa
  • Towarzystwo Miłośników Bolkowa
  • Uczniowski Klub Sportowy "Piast" Bolków
  • Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej
  • Związek Sybiraków Koło Bolków

Osoby związane z miastem

Honorowi Obywatele

  • Hans-Jochen Meier, rektor w stanie spoczynku, były mieszkaniec Bolkowa, przewodniczący Związku Byłych Bolkowian w Niemczech. Wyróżniony został za wkład w kształtowanie kontaktów z miastem partnerskim Borken, popularyzacji wiedzy o gminie, pomoc w przekazaniu dla OSP Bolków samochodu ratowniczo-gaśniczego, inicjowanie wspólnych imprez kulturalnych i edukacyjnych oraz działalność publicystyczną.
  • Jacob Zwiers, pracownik Urzędu Miejskiego w Heerde w Holandii ; nadając tytuł wśród zasług wymieniono m.in. przekazanie karetki pogotowia dla SP ZOZ, przekazanie Domowi Pomocy Społecznej w Bolkowie samochodu do przewozu podopiecznych, przekazanie środków przeznaczonych na zakup busa do przewozu bolkowskich uczniów oraz środków na remont internatu Zespołu Szkół Agrobiznesu i SP ZOZ, przekazanie jednostek OSP wozu gaśniczego i innego sprzętu strażackiego.
  • Jerzy Szmajdziński , wyróżnienie za skuteczne wspieranie zabiegów Urzędu Miasta o pozyskiwanie z instytucji rządowych i pozarządowych środków na inwestycje, przekazanie dla OSP w Bolkowie terenowego samochodu ratowniczo-gaśniczego, pomoc finansową w zakupie nowego samochodu ratowniczo-gaśniczego ratownictwa technicznego i ekologicznego, udzielenie placówkom oświatowym i opiekuńczym w Gminie Bolków pomocy socjalnej oraz przekazanie im komputerów i materiałów edukacyjnych.
  • Ryszard Matuszak, proboszcz w Bolkowie (od 1995 )[6].
  • Stanisław Sierakowski, proboszcz w należącym do gminy Bolków Kaczorowie (od 1993 )[7].
  • Krzysztof Rakowski, twórca odbywającego się w Bolkowie festiwalu rocka gotyckiego Castle Party [8].

Honorowi obywatele w przeszłości

Miasta partnerskie

Przypisy

Bibliografia

  • Jolanta Lamparska, Tajemnice, zamki, podziemia, wydanie II poprawione, Wrocław 1999,
  • Józef Kaźmierczyk, Bolków, Wrocław 1963
  • Olgierd Czerner, Jerzy Rozpędowski, Bolków. Zamek w Świnach, Wrocław 1960
  • Roman Sadowski, Legendy ziemi bolkowskiej, Bolków 2000
  • Roman Sadowski, artykuł prasowy, Hitler honorowym obywatelem Bolkowa
  • Praca zbiorowa, Uzdrowiska polskie, Warszawa 1973
  • Stanisław Jastrzębski, Jawor i okolice, Wrocław 1973
  • Stanisław Siorek, artykuł prasowy: Explorator, Bolków-Bolkenheim. Regionalne Centrum Lotniczego Przemysłu Zbrojeniowego III Rzeszy.

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Bolków":

Polskie zamki i twierdze ...

Szczecin ...

Marciszów ...

Droga ekspresowa S3 (Polska) ...

Powiat jaworski ...

Droga krajowa nr 3 ...

Szlakiem Grodów Piastowskich ...

Województwo lubuskie ...

Województwo zachodniopomorskie ...

Związek Miast Polskich ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Bolków":

Hasło nie występuje w innych lekcjach!





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie