Bopomofo ( chiń. trad. 注音符號, chiń. upr. 注音符号, pinyin Zhùyīn fúhào czyli "system nauki poprawnej wymowy") – oparte na piśmie chińskim pismo fonetyczne służące do zapisywania wymowy znaków języka chińskiego , stosowane zwłaszcza do zapisu wymowy tzw. dialektów chińskich (faktycznie: języków chińskich, różnych od urzędowego, standardowego języka mandaryńskiego) oraz niechińskich języków Chin. Alternatywna nazwa bopomofo pochodzi od nazw pierwszych czterech znaków tego systemu pisma (ㄅㄆㄇㄈ bo-po-mo-fo).

System został opracowany w latach 1912 - 1913 i oficjalnie wprowadzony w Republice Chińskiej w 1930 . Po utworzeniu Chińskiej Republiki Ludowej system bopomofo został porzucony na rzecz nowego pinyin . Bopomofo jest jednak do dziś używane na Tajwanie, gdzie jest nauczane w szkołach.

Znaki bopomofo z oznaczoną kolejnością stawiania kresek: 1) czerwona 2) zielona 3) niebieska. W opisie znaków AU odpowiada AO w pinyin, IU odpowiada Ü a EH odpowiada Ê.

Nie jest to system w pełni alfabetyczny . Dzieli on sylabę chińską (podstawową jednostkę morfologiczną języka chińskiego) na spółgłoskę inicjalną I (np. b, zh), półsamogłoskę medialną M (i, u lub ü) oraz tzw. final F, czyli resztę sylaby (np. a, ou, eng).

Sylaba może mieć postać F, M, MF, I, IF, IM, IMF. Niektórych dźwięków finalnych nie zapisuje się wcale – np. dźwięku zapisywanego w pinyin literą "i" po z, c, s, zh, ch, sh lub r (w transkrypcji Jaworskiego-Jabłońskiego – literą "y"), stąd możliwy zapis sylaby jako sam inicjał.

W systemie pełnym istnieją jeszcze znaki specjalne do zapisu tonów oraz znaki do zapisu dźwięków obcych językowi chińskiemu mandaryńskiemu, lecz występujące w językach mniejszości narodowych, np. 万 (v), 兀 (ng), 广 (gn = ń), Em itp.

Tabela

• Tony (聲調 shēngdiào)
  • 1: nic (pinyin: ˉ)
  • 2: ˊ (pinyin: ˊ)
  • 3: ˇ (pinyin: ˇ)
  • 4: ˋ (pinyin: ˋ)
  • 5: ・ (pinyin: nic)

Pochodzenie znaków

Znaki zhuyin fuhao zaprojektował Zhang Binglin i pochodzą głównie z dawnych form lub form odręcznych znaków chińskich bądź z części niektórych współczesnych znaków, które zawierają dany dla znaku bopomofo dźwięk.