Bitwa nad Jaksartesem – bitwa między wojskami Aleksandra Macedońskiego z armią scytyjską stoczona w 329 r. p.n.e. nad Syr-darią , ówcześnie zwaną Jaxartes, prawdopodobnie niedaleko współczesnego miasta Chodżent .

Aleksander uznał Jaksartes za północną granicę swego imperium i rozpoczął budowę granicznego miasta. Bunt mieszkańców Sogdiany pod wodzą Spitamenesa został wsparty przez Scytów , którzy zajęli północny brzeg rzeki, czując się pewnie za jej osłoną.

Aleksander z głównymi siłami podążył do miejsca, gdzie stała się armia scytyjska. Wykorzystując siłę swej artylerii , odepchnął jeźdźców scytyjskich od brzegu ostrzałem z katapult . Następnie przeprawił przez rzeką łuczników i procarzy. Ich zadaniem była osłona kolejnych przechodzących przez rzekę oddziałów piechoty i jeźdźców. Pierwszy oddział, który uderzył na Scytów składał się z lekkozbrojnych i jednego szwadronu najemników, który miał sprowokować Scytów do natarcia i wciągnąć ich w pułapkę. Scytowie nie rozpoznali zasadzki i okrążyli nacierającą grupę. Wówczas uderzyły na nich kolejne oddziały: jeden z nich tworzyli lekkozbrojni, trzy oddziały hetajrów i konni oszczepnicy; drugi, którym dowodził sam Aleksander, składał się z samej jazdy. Uderzenie to uniemożliwiło Scytom okrążenie wroga i ostrzeliwanie go z łuków, zamykając ich między dwoma grupami armii macedońskiej. W związku z tym Scytowie wycofali się, ponosząc bardzo poważne straty. Aleksander ruszył za nimi w pościg, ale dość szybko z niego zrezygnował.

Bibliografia

1. Flawiusz Arrian , Wyprawa Aleksandra Wielkiego w tłum. Heleny Gesztoft-Gasztold
2. Kwintus Kurcjusz Rufus , Historia Aleksandra Wielkiego pod red. Lidii Winniczuk
3. Krzysztof Nawotka : Aleksander Wielki. Wydawn. Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2004.

Linki zewnętrzne

• Battle of Jaxartes ( ang. )