Bernard Cyril Freyberg
Bernard Freyberg Bernard Freyberg
Data i miejsce urodzenia	21 marca 1889 Londyn ,   Wielka Brytania
Data i miejsce śmierci	4 czerwca 1963 Windsor ,   Wielka Brytania
Przebieg służby
Lata służby	od 1911
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa , II wojna światowa

Herb lorda Freyberga

Bernard Cyril Freyberg, 1. baron Freyberg (ur. 21 marca 1889 w Londynie , zm. 4 czerwca 1963 w Windsorze ) – wojskowy nowozelandzki , dowódca Nowozelandzkiego Korpusu Ekspedycyjnego w czasie obrony Krety , kampanii w Afryce Północnej i bitwy o Monte Cassino , w okresie powojennym w uznaniu zasług gubernator generalny Nowej Zelandii ( 1946 - 1952 ).

Dowódca obrony Krety urodził się w Londynie 21 marca 1889. Kiedy miał zaledwie dwa lata, jego rodzina wyjechała do Nowej Zelandii , gdzie w 1911 uzyskał prawo wykonywania zawodu stomatologa . Był też zapalonym sportowcem i dwukrotnie - w 1906 i 1910 - zdobył mistrzostwo tego kraju w pływaniu. W 1914 udał się do Meksyku , gdzie brał udział w toczącej się w tym kraju wojnie domowej .

Po wybuchu I wojny światowej powrócił do Wielkiej Brytanii i wstąpił do armii. W czasie spotkania z Winstonem Churchillem , pełniącym funkcję pierwszego lorda Admiralicji, zdołał przekonać go do nadania mu stopnia oficerskiego w nowo utworzonej Royal Naval Division. W 1915 brał udział w desancie na Gallipoli (obok Gelibolu, Turcja ) i walczył tam aż do ewakuacji wojsk sprzymierzonych w grudniu.

Wiele razy wykazał się męstwem za co został odznaczony Distinguished Service Order (DSO). W maju 1916 przybył do Francji i wziął udział w ostatniej fazie walk nad Sommą. Za uczestnictwo w walkach o Beaucourt otrzymał najwyższe brytyjskie odznaczenie - Krzyż Wiktorii ; dziewięć razy był ranny. W kwietniu 1917 został awansowany do stopnia generała brygady i objął dowództwo nad 58. Dywizją. Był wtedy najmłodszym generałem armii brytyjskiej. Poważnie ranny we wrześniu, wrócił na front w styczniu 1918 jako dowódca brygady w 29. Dywizji. Jeszcze kilkakrotnie wykazał się męstwem, tak że przed końcem wojny po raz drugi został odznaczony DSO, a także Order of Saint Michael and Saint George i francuskim Krzyżem Wojennym .

Na początku 1919, czyli już po zakończeniu I wojny światowej trafił do Grenadier Guards, a od 1921 do 1925 był oficerem sztabowym w 44. Dywizji. W tym czasie ożenił się i bezskutecznie próbował swych sił w wyborach parlamentarnych. Później był zatrudniony w Kwaterze Głównej Wschodniego Dowództwa, a następnie dowodził 1. batalionem pułku Manchester. W 1934 został awansowany do stopnia generała majora. W 1936 odznaczono go Orderem Łaźni, a 16 grudnia 1937 ze względu na stan zdrowia odszedł z armii.

Po wybuchu II wojny światowej rząd Nowej Zelandii poprosił Freyberga o objęcie dowództwa nad korpusem ekspedycyjnym tego państwa wysłanym do udziału w wojnie. Jednocześnie został on dowódcą nowozelandzkiej 2. Dywizji. Po walkach o Kretę otrzymał awans do stopnia generała porucznika i dowodził 2. Dywizją w Afryce Północnej i na terenie Włoch. Nowozelandzka 2. Dywizja była organizacyjnie włączona do 8. Armii, ale Freyberg domagał się dla niej znacznej autonomii. Powodowało to liczne konflikty między nim a generałem Claude'em Auchinleckiem, dowódcą sił imperium brytyjskiego. Natomiast jego stosunki z dowódcą 8. Armii gen. Bernardem Lawem Montgomerym były bardzo dobre, a zwycięzca spod El-Alemejn cenił go wysoko.

We wrześniu 1944 został poważnie ranny w katastrofie lotniczej. Po sześciu tygodniach wrócił do dowodzenia dywizją, która wojnę zakończyła pod Triestem. Za kampanię włoską otrzymał po raz trzeci DSO i amerykańską Legię Zasługi . Dywizją dowodził do 22 XI 1945, a następnie powrócił do Nowej Zelandii. W 1946 jako osoba bardzo popularna w tym kraju, otrzymał najwyższe stanowisko w tym państwie - gubernatora generalnego. Sprawował tę funkcję do 1952. Rok wcześniej nadano mu szlachecki tytuł barona. Po powrocie do Wielkiej Brytanii zamieszkał w zamku Windsor jako jego honorowy wicegubernator. W 1963 odnowiła się jedna z jego ran wojennych i 4 lipca zmarł.

Bibliografia