Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

I wojna bałkańska

I wojna bałkańska

I wojna bałkańska
Wojny bałkańskie
Data 9 października 1912 - 30 maja 1913
Miejsce Europa
Wynikwygrana Ligi Bałkańskiej,
układ w Londynie
Terytorium Półwysep Bałkański
Strony konfliktu
Imperium osmańskie Liga Bałkańska :
Bułgaria
Grecja
Czarnogóra
Serbia
Siły
350 000Bułgaria 300 000,
Serbia 220 000,
Grecja 115 000,
Czarnogóra 35 000
Karabin maszynowy Schwarzlose z czasów I wojny bałkańskiej, zbiory Muzeum Emina Agi w Janinie, Grecja.
Ilustracja satyryczna z roku 1912 lub 1913, stosowna do określania Bałkanów, jako wrzącego kotła

Pierwsza wojna bałkańska ( 9 października 1912 - 30 maja 1913 ) - konflikt zbrojny pomiędzy Ligą Bałkańską , czyli antytureckim sojuszem państw bałkańskich ( Bułgaria , Serbia , Grecja , Czarnogóra ), a samą Turcją .

Spis treści

Przebieg konfliktu

Konflikt poprzedził antyturecki sojusz państw bałkańskich, zapoczątkowany zawarciem ( 13 marca 1912 ) tajnego układu między Bułgarią i Serbią, zmierzającego do odebrania Turcji Macedonii . W maju 1912 , po wahaniach, zakceptowano w sojuszu także Grecję, jako dysponującą silną i nowoczesną marynarką wojenną oraz niezbyt licznymi wojskami lądowymi - uważano, że niezdolnymi do szybkiego przełamania tureckich, ciężkich umocnień. W lipcu do kolalicji dołączyła Czarnogóra. Umowa pomiędzy sojusznikami przewidywała, że każdy z nich zostanie wynagrodzony tym terytorium, które jego wojska zdołają wydrzeć Turcji.

8 października , wykorzystując jako pretekst odrzucenie przez Turcję postulatów przyznania szerokiej autonomii prowincjom bałkańskim, Czarnogóra wypowiedziała Turcji wojnę. 19 października przyłączyły się do niej pozostałe państwa sojuszu bałkańskiego. Dysponująca dwukrotnie liczniejszymi siłami (ok. 630 tys. przeciwko 300 tys. wojsk tureckich) koalicja do końca 1912 uzyskała zdecydowaną przewagę i duże korzyści terytorialne. Najcięższe walki toczyły wojska bułgarskie, spychając armię turecką w stronę Konstantynopola. One też poniosły najwięcej ofiar.

W międzyczasie, lekceważona przez Bułgarów grecka armia lądowa, wszędzie podejmując wysokie ryzyko strategiczne [1], dysponując precyzyjnymi danymi wywiadowczymi i pomocą miejscowej ludności, wszędzie przecinając łączność wroga i brawurowo, głównie nocą, atakując tereny szczególnie umocnione, wszędzie na swej drodze szybko pokonywała wojska tureckie, od Epiru po Macedonię i Trację Zachodnią. Turecki garnizon Salonik, zdecydował się na kapitulację przed głównymi siłami greckimi, zaledwie na kilka godzin przed spodziewanym dotarciem na przedpola tego miasta także wojsk bułgarskich. Ponadto, zgodnie z oczekiwaniami, grecka marynarka wojenna szybko opanowała Morze Egejskie, skutecznie atakując port w Salonikach, wypierając Turków ze wszystkich wysp, zadając nieprzyjacielskiej flocie duże straty i zmuszając ją do schronienia się w cieśniny. Następnie greckie okręty skutecznie wsparły uderzenia swych wojsk lądowych w Macedonii Wschodniej i w Tracji.

Tak szybkie i rozległe zdobycze Grecji wywołały rozgoryczenie strony bułgarskiej, mimo ustąpienia przez Greków z Macedonii Wschodniej (okręg miasta Kawala ), na rzecz Bułgarii, [2].

Po wprowadzeniu zawieszenia broni ( 4 grudnia 1912) podjęto rokowania pokojowe w Londynie . Brak porozumienia między stronami oraz przewrót polityczny w Turcji, po którym władzę objął nacjonalistyczny rząd deklarujący kontynuację działań wojennych, doprowadziły do wznowienia walk 3 lutego 1913 roku. Wiosną 1913 roku Turcja poddała bułgarom twierdzę w Adrianopolu i Grekom twierdzę w Janinie . W maju 1913 roku wznowiono rokowania w Anglii .

30 maja na mocy pokoju w Londynie Turcja zrzekła się prowincji powyżej linii łączącej miasto Enez nad Morzem Egejskim i miasto Midye nad Morzem Czarnym . Serbia zajęła część Macedonii i wraz z Czarnogórą podzieliła ziemie Sandżaku Nowopazarskiego . Część Macedonii otrzymały także Bułgaria i Grecja, która uzyskała również kontrolę nad Kretą i zachodnią Tracją. W trakcie trwania pierwszej wojny bałkańskiej, 28 listopada 1912, proklamowała niepodległość Albania , wspierana przez Austro-Węgry i Włochy .

Pośrednio następstwem wojny była zbrojna demonstracja morska mocarstw europejskich przeciwko Czarnogórze, która zajęła 22/23 kwietnia 1913 i zaanektowała turecką twierdzę Skutari ( Szkodra ), mającą zostać stolicą autonomicznego księstwa Albanii, pod władzą Turcji. 14 maja 1913 mocarstwa europejskie wysadziły desant w Skutari, a następnie do wybuchu I wojny światowej zapewniały bezpieczeństwo miastu[3]. Dopiero w lipcu 1913 konferencja ambasadorów przyznała Albanii niepodległość pod nadzorem mocarstw.

Galeria


Przypisy

  1. Greckim dowódcą naczelnym był wtedy znany z zamiłowania do wysokiego ryzyka książę Konstantyn. Ta cecha jego charakteru, w 10 lat później, doprowadzić miała Greków do tzw. katastrofy małoazjatyckiej , a Konstantyna do utraty tronu.
  2. " Emeis oi Ellines - Historia Wojen Współczesnej Grecji" - uniwersytecka praca zbiorowa.
  3. Jan Gozdawa-Gołębiowski: Od wojny krymskiej do bałkańskiej, Gdańsk 1985, , s.449-454

Bibliografia

  1. Robert Rabka Bałkany 1912-1913 Bellona, Warszawa 2010

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "I wojna bałkańska":

II wiek ...

Adwentyzm ...

Synagoga Chóralna w Kownie ...

1499 ...

Iwan IV Groźny ...

XVI wiek ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Antanas Smetona ...

Działania wojenne ...

Szlezwik ...


Inne lekcje zawierające informacje o "I wojna bałkańska":

008c. Grecja (plansza 12) ...

203 Okres międzywojenny na świecie. Postęp techniczny i kryzys gospodarczy (plansza 3) ...

202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 10) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie