Avro Anson
Startujący samolot Avro 652A Anson T.21 na pokazie lotniczym w 2005 roku Startujący samolot Avro 652A Anson T.21 na pokazie lotniczym w 2005 roku
Dane podstawowe
Państwo	Wielka Brytania
Producent	Avro
Typ	samolot wielozdaniowy: pasażerski, rozpoznawczy, sanitarny, transportowy i dyspozycyjny
Konstrukcja	dwusilnikowy dolnopłat o konstrukcji mieszanej, podwozie – wciągane w locie
Załoga	6
Historia
Data oblotu	marzec 1935
Lata produkcji	1935 – 1952
Wycofanie ze służby	1968
Dane techniczne
Napęd	2 silniki gwiazdowe Armstrong Siddeley Cheetah IX
Moc	350 KM (258 kW) każdy
Wymiary
Rozpiętość	17,22 m
Długość	12,84 m
Wysokość	3,99 m
Powierzchnia nośna	38,00 m²
Masa
Własna	2 438 kg
Startowa	3 620 kg
Osiągi
Prędkość maks.	302 km/h
Prędkość przelotowa	254 km/h
Prędkość wznoszenia	3,5 m/s
Pułap	5 200 m
Zasięg	1 260 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
patrz opis
Liczba miejsc
6 (wersja pasażerska)
Użytkownicy
Wielka Brytania , Kanada , Polska (jednostki lotnicze w Wielkiej Brytanii)

Avro Anson – brytyjski samolot wielozadaniowy,zaprojektowany i zbudowany w 1935 roku w wytwórni Avro

Historia

W 1934 roku w brytyjskich zakładach lotniczych Avro zbudowano sześciomiejscowy dwusilnikowy samolot pasażerski oznaczony jako Avro 652. Ponieważ w tym czasie w brytyjskich siłach powietrznych brakowało nowoczesnego samolotu do zadań rozpoznawczych nad wodami przybrzeżnymi, zwrócono się do zakładów Avro o przekonstruowanie samolotu do tego właśnie celu.

Po pracach adaptacyjnych oblot nowego prototypu odbył się w marcu 1935 roku. Był to dolnopłat ze skrzydłami i usterzeniem drewnianym. Kadłub stanowiła kratownica przestrzenna spawana z rur stalowych, oprofilowana i kryta płótnem. Od wersji pasażerskiej Avro 652 różniła się silnikami o większej mocy, a także posiadaniem grzbietowej wieży obrotowej z jednym karabinem maszynowym. Nieco inne oszklenie miała również kabina. Po próbach w locie prototyp samolotu Avro przeszedł próby porównawcze z wojskową wersją samolotu De Havilland Dragon Rapide i okazał się od niego lepszy, w związku z tym samolot pod oznaczeniem Avro 652A Anson skierowano do produkcji seryjnej.

Pierwszy lot seryjnego samolotu Avro 652A Anson Mk I nastąpił w dniu 31 grudnia 1935 roku. Był on napędzany silnikami o jeszcze większej mocy niż prototyp. Był to pierwszy budowany seryjnie samolot w układzie dolnopłata dla brytyjskiego lotnictwa wojskowego .

W 1939 roku rozpoczęto produkcję odmiany samolotu Avro Anson Mk I z wyposażeniem do szkolenia i treningu nawigatorów, radiotelegrafistów oraz strzelców pokładowych.

Niezależnie od tego w Kanadzie na licencji produkowano samolotu Avro Anson dla tych samych celów w wersjach: Mk II z 2 silnikami gwiazdowymi Jacobs L-6BM o mocy 330 KM (243 kW) każdy, Mk V z 2 silnikami Pratt & Whitney R985-AN-14B o mocy 450 KM (331 kW) każdy oraz Mk VI z wieża obrotową Bristol B Mk VI do szkolenia strzelców pokładowych. Ogółem w Kanadzie zbudowano łącznie 2882 samoloty typu Avro Anson. W Wielkiej Brytanii dla lotnictwa kanadyjskiego budowano jeszcze wersję Avro Anson Mk III z 2 silnikami Jacobs R915 L-6 o mocy 330 KM (243 kW) każdy i Avro Anson Mk IV z 2 silnikami Wright Whirlwind R975E-1 o mocy 365 KM (269 kW).

Niezależnie od tych wersji w Wielkiej Brytanii budowano jeszcze wersję Avro Anson: Mk X – samolot dyspozycyjny, Mk XI – samolot transportowy i Mk XII – samolot sanitarny . Różniły się one od siebie zastosowanymi typami silnika.

Po zakończeniu II wojny światowej produkowano jeszcze Avro Anson w wersji Mk XIX (C.19) przeznaczony do lotów służbowych.

Produkcje samolotów Avro Anson zakończono w maju 1952 roku i łącznie wyprodukowano ponad 11 000 sztuk samolotów wszystkich wersji.

Wersje samolotu Avro Anson produkowane seryjnie:

• Mk I – wersja podstawowa z silnikami gwiazdowymi Armstrong Siddley Cheetah IX o mocy 350 KM (258 kW)
• Mk II – wersja z silnikami gwiazdowymi Jacobs L-6MB o mocy 330 KM (243 Kw). Budowana w Kanadzie
• Mk III – wersja z silnikami gwiazdowymi Jacobs R915 L-6 o mocy 330 KM (243 kW). Budowana w Wielkiej Brytanii dla Kanady
• Mk IV – wersja z silnikami Wright Whirlwind R975E-1 o mocy 365 KM (243 kW). Budowany dla Kanady w Wielkiej Brytanii
• Mk V – wersja z silnikami Pratt & Whitney R985-AN-14B o mocy 450 KM (331 kW)
• Mk VI – wersja Mk V różniąca się wyposażeniem, przystosowana do szkolenia strzelców pokładowych z wieżą Bristol B Mk VI
• Mk X – wersja samolotu dyspozycyjnego
• Mk XI – wersja samolotu transportowego
• Mk XII – wersja samolotu sanitarnego, z silnikami Amstrong Siddeley Cheetah XV o mocy 420 KM (313 kW)
• Mk XIX (C.19) – wersja budowana po zakończeniu II wojny światowej

Użycie w lotnictwie

Pierwsze samolotu Avro 652A Anson Mk I dostarczono do 48 dywizjonu RAF z lotnictwa obrony wybrzeża w marcu 1936 roku. Były to pierwsze produkowane seryjnie dolnopłaty z wciąganym podwoziem wprowadzone do RAF .

Pierwszy atak bojowy na samolotach Avro Anson Mk I wykonały załogi z 500 dywizjonu RAF w dniu 5 września 1939 roku atakując niemiecki okręt podwodny .

Samoloty te stanowiły standardowy sprzęt dywizjonów lotnictwa obrony wybrzeża do 1940 roku, po czym były sukcesywnie zastępowane przez samoloty Lockheed Hudson . Samoloty Avro Anson był w tym czasie kierowane do ośrodków i szkół lotniczych.

Samoloty Avro Anson były używane w lotnictwie RAF do 1968 roku.

Na samolotach Avro Anson Mk I podczas II wojny światowej szkolili się i trenowali Polacy – nawigatorzy, radiotelegrafiści i strzelcy pokładowi z polskich dywizjonów bombowych oraz 307 nocnego dywizjonu myśliwskiego im. Puchaczy Lwowskich , część szkoliła się w Kanadzie na samolotach produkcji kanadyjskiej. Samoloty te znalazły się również w polskich dywizjonach lotniczych: 302 , 304 i 318 jako samoloty dyspozycyjne do lotów służbowych.

Opis konstrukcji

Samolot Avro Anson Mk I był sześciomiejscowym lekkim samolotem wielozadaniowym w układzie wolnonośnego dolnopłata o konstrukcji mieszanej. Podwozie klasyczne – wciągane w locie. Napęd: 2 silniki gwiazdowe

Uzbrojenie:

• w odmianie do rozpoznania wód przybrzeżnych
  • 1 karabin maszynowy kal. 7,69 mm – stały, umieszczony w przodzie kadłuba
  • 1 karabin maszynowy kal. 7,69 mm – ruchomy, umieszczony w grzbietowej wieży obrotowej
  • 163 kg bomb – w komorze w środkowej części kadłuba
• w odmianie do szkolenia załóg
  • 1 karabin maszynowy kal. 7,69 mm – ruchomy, umieszczony w grzbietowej wieży obrotowej
• pozostałe odmiany – nie posiadały uzbrojenia