Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Asyryjska Lista Królów

Asyryjska Lista Królów

Asyryjska Lista Królów[1] - lista ta zawiera imiona wszystkich władców Asyrii wraz z okresem ich panowania (o ile jest znany) począwszy od królów "mieszkających w namiotach" aż do ostatniego króla Asyrii (Aššur-uballiţ II). Została ona odtworzona na podstawie oryginalnej Asyryjskiej Listy Królów (dalej w skrócie ALK) której tekst, spisany pismem klinowym na glinianych tabliczkach, odkryto w asyryjskich archiwach w Aszur , Niniwie i Dur-Szarrukin .

(uwaga: akadyjskie imiona władców asyryjskich podane zostały zgodnie z zasadami naukowej transkrypcji, w nawiasie podane zostały inne używane zapisy tychże imion)

Spis treści

"17 królów mieszkających w namiotach" [2]

  • Tudija
  • Adamu
  • Jangi
  • Suhlāmu
  • Harharu
  • Mandaru
  • Imşu
  • Harşu
  • Didānu
  • Hanû
  • Zuabu
  • Nuabu
  • Abazu
  • Belû
  • Azarah
  • Ušpia
  • Apiašal

"10 królów, których ojcowie są znani"[3]

  • Apiašal
  • Halê
  • Samāni
  • Hajāni
  • Ilu-Mer
  • Jakmesi
  • Jakmeni
  • Jazkur-el
  • Ilu-kabkabi ( Ilu-kabkabi )
  • Aminu

okres staroasyryjski (ok. 1950-1750)[4]

  • Sulili
  • Kikkia
  • Akia
  • Puzur-Aššur I ( Puzur-Aszur I ) (2 poł. XXw. pne.)
  • Šalim-Ahhum ( Szalim-ahum ) (przełom XX i XIX w. pne.)
  • Ilu-šūma ( Ilu-szuma ) (pocz. XIXw. pne.)
  • Erišum I ( Eriszum I ) (1 poł. XIXw. pne.)
  • Ikūnum ( Ikunum ) (1 poł. XIXw. pne.)
  • Šarru-kīn I ( Sargon I ) (ok. 1860 r. p.n.e.)
  • Puzur-Aššur II ( Puzur-Aszur II ) (2 poł. XIXw. pne.)
  • Narām-Sîn ( Naram-Sin ) (2 poł. XIXw. pne.)
  • Erišum II ( Eriszum II ) (2 poł. XIXw. pne.)

dynastia amorycka

okres anarchii (ok. 1750-1700 r. p.n.e.)[5]

7 uzurpatorów, "synów nikogo"

  • Aššur-dugul ( Aszurdugul )
  • Aššur-apla-idi
  • Naşir-Sîn
  • Sîn-namir
  • Ipqi-Ištar
  • Adad-şalulu
  • Adasi

okres stabilizacji (dynastia Adasiego) (ok. 1700-1350 r. p.n.e.)[9]

  • Bēl-bāni (ok. 1698-1689 pne.)
  • Libāja (ok. 1688-1672 pne.)
  • Šarma-Adad I (ok. 1671-1660 pne.)
  • Iptar-Sîn (ok. 1659-1648 pne.)
  • Bazāja (ok. 1647-1620 pne.)
  • Lullāja uzurpator ("syn nikogo") (ok. 1619-1614 pne.)
  • Šū-Ninua (ok. 1613-1600 pne.)
  • Šarma-Adad II (ok. 1599-1597 pne.)
  • Erišum III (ok. 1596-1584 pne.)
  • Šamši-Adad II (ok. 1583-1578 pne.)
  • Išme-Dagan II (ok. 1577-1562 pne.)
  • Šamši-Adad III (ok. 1561-1546 pne.)
  • Aššur-nērāri I (ok. 1545-1520 pne.)
  • Puzur-Aššur III (ok. 1519-1496 pne.)
  • Enlil-nāşir I (ok. 1495-1483 pne.)
  • Nūr-ili (ok. 1482-1471 pne.)
  • Aššur-šadûni (ok. 1471 pne.)
  • Aššur-rabĭ I (ok. 1470-1451 pne.)
  • Aššur-nādin-ahhē I (ok. 1450-1431 pne.)
  • Enlil-nāşir II (ok. 1430-1425 pne.)
  • Aššur-nērāri II (ok. 1424-1418 pne.)
  • Aššur-bēl-nišēšu (ok. 1417-1409 pne.)
  • Aššur-rêm-nišēšu (ok. 1408-1401 pne.)
  • Aššur-nādin-ahhē II (ok. 1400-1391 pne.)
  • Eriba-Adad I (ok. 1390-1364 pne.)

okres średnioasyryjski

okres nowoasyryjski

Przypisy

  1. większość z zawartych tu informacji pochodzi z artykułu A.K.Graysona Königslisten und Chroniken, w: Reallexikon der Assyriologie VI (1980-83), s.77-135 ; ponieważ oryginalna Asyryjska Lista Królów kończy się na panowaniu Salmanasara V (726-722 pne.) lista królów póżnoasyryjskich uzupełniona została z: M.Roaf, Wielkie kultury świata: Mezopotamia (1998) i F.Joannes, Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem (2007) (stamtąd zaczerpnięte też zostało datowanie panowania poszczególnych władców).
  2. o władcach tych nie wspominają żadne inne mezopotamskie źródła pisane
  3. najprawdopodobniej jest to lista władców (szejków?) amoryckich , bezpośrednich przodków Szamszi-Adada I (1814-1782), włączona tu by usprawiedliwić jego prawa do asyryjskiego tronu; nigdy nie panowali oni w Aszur; w ALK ich imiona występują w odwrotnej kolejności
  4. lista wczesnych władców miasta Aszur, niektórzy z nich znani są z inskrypcji; datowanie panowania władców do Szamszi-Adada I (1814-1782) niepewne
  5. okres zamieszania i chaosu, bardzo słabo poznany, kilku uzurpatorów walczy ze sobą o władzę, niektórych z nich ALK nie wymienia.
  6. syn Iszme-Dagana I , wymieniony tylko w jednym fragmencie ALK, znany z innych żródeł
  7. część imienia nie zachowała się; wymieniony tylko w jednym fragmencie ALK
  8. brak jego imienia w ALK, znany z innych żródeł
  9. sytuacja w Asyrii stabilizuje się; od Adasiego zaczyna się ciągła linia genealogiczna królów asyryjskich; od poł. XVw. pne Asyria lennikiem Mitanni ; datowanie panowania władców przybliżone
  10. nowa dynastia
  11. na tym władcy kończy się ALK

Bibliografia

  • F.Joannes, Historia Mezopotamii w I. tysiącleciu przed Chrystusem (2007)
  • A.K.Grayson Königslisten und Chroniken, w: Reallexikon der Assyriologie VI (1980-83), s.77-135
  • M.Roaf, Wielkie kultury świata: Mezopotamia (1998)

Zobacz też


Inne hasła zawierające informacje o "Asyryjska Lista Królów":

Mieszko II Lambert ...

Odense ...

Sztuka ...

Wittenberga ...

Ekranizacje dzieł Williama Szekspira ...

Musical ...

Złota wolność szlachecka ...

Zygmunt III Waza ...

Peter Debye ...

Rezerwat biosfery ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Asyryjska Lista Królów":

040 Europa Środkowowschodnia w XI-XIV w. (plansza 5) ...

Algorytmy - podstawy i zastosowanie (plansza 10) ...

015. Początki Rzymu i wojny punickie (plansza 6) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie