Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Armand Jean Richelieu

Armand Jean Richelieu

Armand-Jean du Plessis de Richelieu
Pierwszy minister
biskup senior Luçon
Armand-Jean du Plessis de Richelieu
Herb Armand-Jean du Plessis de Richelieu
Data i miejsce urodzenia 9 września 1585
Paryż
Data i miejsce śmierci 4 grudnia 1642
Paryż
Wyznanie katolickie
Kościół rzymskokatolicki
Nominacja biskupia 1606
biskup Luçon
Sakra biskupia 17 kwietnia 1607
Kreacja kardynalska 1622
przez Grzegorza XV

Armand-Jean du Plessis de Richelieu (ur. 9 września 1585 w Paryżu , zm. 4 grudnia 1642 tamże) – francuski książę , kardynał , pierwszy premier Francji[1].

Spis treści

Życie i działalność

Ojcem Armanda był Franciszek du Plessis, szlachcic ze zubożałej rodziny, który wzbogacił się dzięki małżeństwu z Zuzanną La Porte, córką paryskiego adwokata prowadzącego interesy Zakonu Maltańskiego . Mieli piątkę dzieci - trzech synów (Armand-Jean był z nich najmłodszy) i dwie córki. Nie wiadomo dokładnie, gdzie urodził się przyszły kardynał. Sam twierdził, że jest rodowitym paryżaninem. Inni zapewniali, że przyszedł na świat w rodzinnych dobrach w Richelieu . Wiadomo tylko, że poród był bardzo ciężki, a zarówno matka, jak i syn, byli bliscy śmierci. Został ochrzczony w paryskim kościele św. Eustachego, a imię otrzymał po swoim ojcu chrzestnym, marszałku Armandzie de Biron.

Richelieu przygląda się oblężeniu La Rochelle

W 1606 został mianowany przez Henryka IV biskupem Luçon ( sakrę otrzymał 17 kwietnia 1607 ). W 1622 papież Grzegorz XV mianował go kardynałem. W 1624 powołany przez Ludwika XIII na pierwszego ministra. Wprowadził szereg reform m.in. zmierzających do osłabienia pozycji arystokracji. W 1630 r. zabronił arystokratom działalności handlowej, wkrótce potem zakazał im prowadzenia prywatnych wojen oraz posiadania zamków warownych (istniejące miały zostać wykupione). W latach 1625 - 1628 prowadził wojnę z hugenotami , jedną z głównych sił przeciwnych królowi. W 1629 wydał edykt łaski nakazujący hugenotom zrezygnowanie z samodzielności politycznej oraz oddania twierdz. Powołał do życia gazetę jako propagandę.

W 1635 założył Akademię Francuską , której zadaniem było stworzenie literackiego języka francuskiego. Rozbudował armię i flotę. Podjął politykę podbojów kontynentalnych, współzawodnicząc z Anglią . Chciał osłabić Habsburgów , więc utrzymywał dobre kontakty z Turcją .

Wprowadził Francję do koalicji protestanckiej, w której skład wchodziły: Anglia , Holandia , Dania oraz Szwecja , tuż przed wojną trzydziestoletnią ( 1618 - 1648 ). W czasie tej wojny wsparł finansowo Szwedów, walczących na terenie Niemiec, podwyższając podatki, co doprowadziło do powstania szlachty i chłopów, zwanego Frondą od nazwy dziecinnej procy.

W 1641 zawiązano przeciw niemu spisek, na czele którego stanęli Gaston, książę Orleanu , François de Thou i markiz Cinq-Mars - faworyt Ludwika XIII, syn długoletniego przyjaciela Richelieu. Kardynał sam przedstawił młodego markiza królowi, sądząc że takiego faworyta będzie mógł z łatwością kontrolować. Pomylił się, ale spisek i tak został wykryty oraz uniemożliwiony. Cinq-Mars został ścięty, a Gaston Orleański opuścił Francję.

Richelieu umarł w 1642 i pozostawił testament w którym tłumaczył swoje postępowanie. Jest w nim m.in. napisane, że: chciał żeby Ludwik XIII był najwyższym władcą, przywrócić granice starożytnej Galii, żeby ludzie czuli przed królem respekt. Aby najważniejszy był król, a dopiero potem państwo, czyli chciał wprowadzenia absolutyzmu . Po nim funkcję pierwszego ministra Francji objął rekomendowany przez niego kardynał Jules Mazarin .

Mówiono, że nienawidził żony swojego władcy, Anny Austriaczki . Podobno prześladował ją ze wszystkich sił, bo kiedyś nie chciała obdarzyć go uczuciami. Za życia był znienawidzony przez Francuzów, ponoć nawet przez samego króla, swego pana. Doceniono go dopiero po śmierci. Za czasów Mazariniego wspominano go jako najlepszego ministra w historii Francji. Wiele zawdzięczał Marii Medycejskiej , matce Ludwika XIII, która w czasie swej regencji powierzyła mu najważniejsze funkcje państwowe.

Richelieu został pochowany w kaplicy Sorbony .

Richelieu w literaturze

Gdy Aleksander Dumas zrobił go jednym z głównym bohaterów powieści " Trzej muszkieterowie ", opisał go jako męża stanu , makiawelicznego i oddanego swej służbie w rządzie. Na tej podstawie popularna tradycja przekazuje jego obraz jako osoby niemal złowrogiej.

Richelieu ceniony jest jednak jako ten, który złamał potęgę hugenotów (państwo w państwie) po ich pokonaniu w rezultacie wojny, gdy nie zagrażali już jego polityce, przyznał im wolność wyznania specjalnym edyktem. Niewątpliwie złamał potęgę arystokracji: burzył zamki opornych, konfiskował dobra, ścinał tych, którzy spiskowali.

Richelieu był merkantylistą ; ograniczył import, chronił i popierał przemysł francuski, rozbudował flotę. Dbał także o rozwój nauki - założył Akademię Francuską . W polityce zagranicznej wyniósł Francję do pozycji mocarstwowej.

Literatura

  • Jan Baszkiewicz, Richelieu, Warszawa 1984 (Cykl: Biografie Sławnych Ludzi).
  • Francois Bluche, Richelieu , (Cykl:Biografie Znane i Nieznane)

Linki zewnętrzne

Poprzednik
brak[2]
Pierwszy Minister Francji
1624 - 1642
Następca
Jules Mazarin

Przypisy

  1. Gilibert de Merlhiac, Essai comparatif entre le cardinal-duc de Richelieu, premier ministre de Louis XIII, roi de France, et M. William Pitt, premier ministre de George III, roi de la Grande-Bretagne, 1816, str. 39-40 (zob. books.google.com ).
  2. Richelieu uważany jest za pierwszego "premiera" Francji, mimo, że za jego czasów funkcja ta nie istniała jeszcze w obecnej formie. Przed nim, analogiczne choć mniej prestiżowe stanowisko zajmował Concino Concini (zob. Musée des familles: lectures du soir, Volume 13 Éditeur, Bureaux du Musée des Familles, 1846, str. 323 ).


Inne hasła zawierające informacje o "Armand Jean Richelieu":

XVI wiek ...

Wittenberga ...

1679 ...

1986 ...

Adam Naruszewicz ...

Bastylia ...

1977 ...

Ludwik XVIII ...

1852 ...

1908 ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Armand Jean Richelieu":

211a Rzeczpospolita na arenie międzynarodowej w dwudziestoleciu międzywojennym (plansza 10) ...

041. B. Russell – atomizm logiczny (plansza 7) ...

006. Orientacja na niebie i Ziemi oraz ruch obrotowy i obiegowy Ziemi (plansza 16) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie