Arkebuzer (
fr
. arquebusier) – jeździec uzbrojony w broń palną –
arkebuz
. Formacje arkebuzerów występowały w wojskach XVI i XVII-wiecznych. Arkebuzerami są także nazywani
muszkieterzy
uzbrojeni w arkebuzy.
Arkebuzeria była rodzajem lekkiej konnicy. Arkebuzerzy początkowo nosili
kirysy
, które jednak niedługo były w użyciu. Nakryciem ich głowy stał się otwarty hełm szturmowy. Uzbrojeni byli w
arkebuz
, dwa
pistolety
i
szablę
lub
rapier
. Strzelali z
konia
, co wymagało od nich olbrzymiej zręczności.
W Polsce jednostki arkebuzerów występowały w wieku XVI i XVII. Początkowo arkebuzerzy wchodzili w skład mieszanych jednostek składających się jeszcze z
kopijników
oraz jeźdźców służących
po husarsku
. Po likwidacji kopijników i wyodrębnieniu husarii arkebuzerzy tworzyli samodzielne jednostki, z reguły dość nieliczne (aczkolwiek zdarzały się wyjątki, np. w
1655
r.
szlachtawielkopolska
uchwaliła powołanie
wojewódzkiegoskwadronu
liczącego 300 koni). Aż do lat 20. XVII w. jednostki arkebuzerów były w Polsce zaliczane do
husarii
, choć w rzeczywistości bardzo się od niej różniły.
Jednostki arkebuzerów występowały też poza Europą - wchodziły w skład wojsk kolonizacyjnych m.in. w
Ameryce Północnej
i
Południowej
, ale także w
Japonii
.