Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Gwara lwowska

Gwara lwowska

Lwów, 1915

Gwara lwowskagwara regionalna języka polskiego używana przez mieszkańców Lwowa . Współcześnie często mylona z tzw. bałakiem lwowskich baciarów , czyli gwarą uliczną, bardzo jednak do niej zbliżoną.

Spis treści

Historia

Gwara lwowska powstała w połowie XIX wieku , kiedy polski substrat językowy został wzbogacony licznymi zapożyczeniami (głównie leksykalnymi) z języka niemieckiego , jidysz , ukraińskiego i czeskiego . Wyraźny jest bliski związek z innymi gwarami Małopolski , zwłaszcza z gwarą krakowską . Dość wyraźne są także ślady mowy dziecięcej i zwykłych przekręceń słów obcych. Od 1945 w zaniku. Oprócz specyficznego zasobu słów wyróżniała się charakterystyczną wymową, a także licznymi zdrobnieniami i wtrącaniem "Ta" na początku zdania. Medialnie, zapewne też i historycznie owa gwara, popularnie przez lwowian zwana ”bałakiem” zaistniała dzięki autorstwu Wiktora Budzyńskiego, twórcy „ Wesołej Lwowskiej Fali ” cyklicznej audycji „Radia Lwów”. Pierwszą stałą, cotygodniową półgodzinną audycję rozrywkową lwowska rozgłośnia Polskiego Radia nadała w dniu 16 lipca 1933 r. Gwarą lwowską w tej audycji posługiwali się prawie wszyscy wykonawcy, według tekstów pisanych wyłącznie dla nich. Do głównych wykonawców tej audycji należeli: Henryk Vogelfanger („Tońcio”) i Kazimierz Wajda („Szczepcio”), tworząc klasyczny duet dialogowy.

Wiele słów pochodzących z gwary lwowskiej i bałaku weszło na stałe do literackiej polszczyzny (besztać, durszlak, sztyblet), a także do grypsery i wielu gwar regionalnych. Jedno z dwóch podstawowych źródeł galicyzmów w języku polskim.

Przykładowe teksty „bałaku”:

Tońcio: Swoi baby kocham!!!
Szczepcio: I w swoi Polscy kity zawalisz.

Piosenka (anonim):

„Choć ojca nie znał, matki tyż,
Wychował si byz troski,
Żył, boć najmniejsza żyji wesz,
Nikt go ni pytał: Jak si zwiesz?
Na Łyczakoskij”.

Użytkownicy i propagatorzy gwary

Zobacz też

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Gwara lwowska":

Zwierzyna płowa ...

1848 ...

Pozaalpejska Europa Środkowa ...

Regionalizacja fizycznogeograficzna Polski ...

Towar ...

Język czeski ...

Zamość ...

Suwałki ...

Pierwsza repatriacja 1944-1946 ...

14 Dywizja Grenadierów SS (1 ukraińska) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Gwara lwowska":

Regiony fizycznogeograficzne Polski (plansza 16) ...

218. Struktura narodowościowa i etniczna Polski (plansza 13) ...

218. Struktura narodowościowa i etniczna Polski (plansza 12) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie