Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Andrzej Szczypiorski

Andrzej Szczypiorski - (ur. 3 lutego 1924 w Warszawie, zm. 16 maja 2000 w Warszawie) – polski pisarz, polityk, w czasie II wojny światowej żołnierz Armii Ludowej, uczestnik powstania warszawskiego, więzień obozu Sachsenhausen, od lat 70. działacz opozycji w PRL, senator I kadencji.

Życiorys

Dorastał w rodzinie ukształtowanej przez mieszczańskie i naukowe otoczenie. W czasie II wojny światowej studiował na tajnym uniwersytecie, współorganizowanym przez jego ojca Adama, socjalistycznego historyka i matematyka. W 1944 wziął udział w powstaniu warszawskim, został aresztowany i osadzony w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen, gdzie przebywał do 1945.

W latach 1946–1947 studiował na Wydziale Konsularno-Dyplomatycznym Akademii Nauk Politycznych w Warszawie. W latach 1948–1951 pracował jako redaktor dziennika "Życie Warszawy", w okresie 1951–1956 jako kierownik literacki Teatru Śląskiego im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach. W latach 1956–1958 był radcą ambasady PRL w Danii, następnie do 1964 redaktorem Polskiego Radia w Warszawie, a w okresie 1965–1975 tygodnika "Polityka", zaś od 1971 do 1975 miesięcznika "Odra" we Wrocławiu.

Swoje związane z wieloma cierpieniami przeżycia przedstawiał w swych dziełach, przy czym kładł duży nacisk na swe rodzinne miasto. Warszawę lat przedwojennych ukazywał jako piękną, również przez wpływy żydowskie ukształtowaną, przeszłość, która zostaje zniszczona przez niemieckie siły okupacyjne. Ponieważ w tym czasie Bóg nie interweniował, wnioskował on, że zasadniczo Bóg jest nieobecny w historii. Wcześnie zaczął działać na rzecz niemiecko-polskiego pojednania, w 1995 za podejmowane w tym zakresie starania otrzymał Federalny Krzyż Zasługi.

Według doniesień prasowych, w okresie PRL był tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa.

W 1952 miał miejsce jego debiut literacki w "Życiu Literackim". Pod pseudonimem Maurice S. Andrews napisał kilka powieści kryminalnych. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Pod koniec lat 70. związał się z opozycją demokratyczną (KOR). Był też współpracownikiem Polskiego Porozumienia Niepodległościowego. Od 1977 publikował coraz częściej w gazetach opozycyjnych w obiegu podziemnym, co doprowadziło do jego internowania po ogłoszeniu w grudniu 1981 stanu wojennego. Po politycznych zmianach w Polsce w latach 1989–1991 jako reprezentant Komitetu Obywatelskiego, a następnie Unii Demokratycznej, sprawował mandat senatora I kadencji.

Przed śmiercią przygotowywał się do przejścia na kalwinizm, wzorując się na innym sławnym polskim pisarzu, Stefanie Żeromskim. Choć do konwersji formalnie nie doszło z powodu śmierci pisarza, uroczystości pogrzebowe odbyły się w tym obrządku. Jest pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym w Warszawie.

Twórczość

W swoich dziełach często ukazywał złożoność rzeczywistości i trudność w dokonywaniu wyborów moralnych, zwłaszcza w sytuacjach ekstremalnego zagrożenia życia. Najbardziej znanym dziełem Andrzeja Szczypiorskiego jest powieść pod tytułem Początek (w Niemczech wydana pod tytułem Piękna pani Seidenmann), której nie chciano opublikować w Polsce, wydał ją natomiast w 1986 Instytut Literacki w Paryżu. Opisuje ona losy grupy mieszkańców Polski w czasie wojny, jak i po niej. Jednym z wątków jest historia pani Seidenmann, która została zadenuncjowana przez kolaboranta Bronka Blutmana, a następnie ocalona przez polskich przyjaciół przy pomocy Niemca. W swoich innych publikacjach przedstawiał on losy pułkownika von Stauffenberga jako niemieckiego bohatera i "człowieka honoru".

Piętnował w swoich wypowiedziach i publikacjach wady Polaków, krytykował też działalność Kościoła katolickiego.

Nagrody

Był m.in. laureatem nagrody ZAiKS-u za twórczość radiową (1963), Nagrody Polskiego PEN Clubu (1972), austriackiej nagrody państwowej w dziedzinie literatury europejskiej za całokształt twórczości (1988), Nagrody im. Herdera (1994), nagrody "Złotego Pióra" za zasługi w zbliżaniu narodów niemieckiego i polskiego (1998).

Polska Fundacja Dzieci i Młodzieży, której był przewodniczącym, przyznaje od 2000, dla uczczenia jego pamięci, Nagrodę im. Andrzeja Szczypiorskiego. Pierwszy raz nagroda została przyznana Marzenie Łotys, przewodniczącej Stowarzyszenia Edukacja Inaczej. Wybrane publikacje

  • 1961: Czas przeszły, Iskry, Warszawa
  • 1966: Podróż do krańca doliny, Iskry, Warszawa
  • 1971: Msza za miasto Arras, Czytelnik, Warszawa
  • 1983: Z notatnika stanu wojennego, Polonia, Londyn
  • 1986: Początek, Instytut Literacki, Paryż
  • 1990: Amerykańska whiskey i inne opowiadania, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań
  • 1991: Noc, dzień i noc, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań
  • 1994: Autoportret z kobietą, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań
  • 1999: Gra z ogniem, Sens, Poznań


Inne hasła zawierające informacje o "Andrzej Szczypiorski":

Nadciśnienie tętnicze ...

Meczet w Kownie ...

XVI wiek ...

1398 ...

Janusz Józefowicz ...

1986 ...

Świadomość społeczna ...

Zawał mięśnia sercowego ...

Baldassare Castiglione ...

Adam Naruszewicz ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Andrzej Szczypiorski":

Syzyfowe prace - tytuł powieści a jej główni bohaterowie (plansza 9) ...

234. Polska droga do demokracji (plansza 12) ...

Zaskakujące, wyszukane, szokujące - o poezji barokowej na podstawie sonetu (plansza 3) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie