Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

John Henry Newman

John Henry Newman - (ur. 21 lutego 1801 w Londynie, zm. 11 sierpnia 1890 w Edgbaston) – angielski filozof, pisarz, teolog, konwertyta, kardynał. Najwybitniejszy przywódca anglokatolicyzmu. Jeden z liderów Ruchu oksfordzkiego. Starszy brat Francisa Williama.

Biografia

John Henry Newman (1801-1890) był najstarszym spośród sześciorga rodzeństwa. Jego ojciec był londyńskim bankierem, natomiast matka wywodziła się z hugenockiej rodziny, zmuszonej do opuszczenia Francji po odwołaniu edyktu nantejskiego. Newman wychowywał się w środowisku anglikańskim, jednak swoje religijne przebudzenie (1816) przeżył na skutek zbliżenia do ewangelicyzmu.

W 1817 rozpoczął studia w – na wskroś anglikańskim – Trinity College w Oksfordzie. Rok 1822 był ważnym rokiem dla młodego Newmana: podjął decyzję o przyjęciu święceń; wybrano go również na fellowa (wykładowcę i opiekuna) w Oriel College – pod wpływem środowiska tego kolegium (E. Hawkins, H. Froude i in.) zaczął on oddalać się od ewangelicyzmu. W czasie studiów oksfordzkich poznał też Ambrożego St. Johna – przyjaciela i partnera na całe życie. Mieszkali potem wspólnie w Oratorium w Birmingham przez 32 lata, tj. do 1875, kiedy Ambroży zmarł. W homilii pogrzebowej porównał publicznie swoją żałobę do żałoby męża lub żony. Tej miłości pozostał wierny do końca swoich dni i w oficjalnym testamencie zażądał pochowania go we wspólnym grobie z Ambrożym. Dopiero 100 lat później, skutkiem oficjalnej umowy między Watykanem a biskupem Birmingham zdecydowano szczątki kardynała przenieść do innej mogiły. Fakt ten wywołał wówczas szeroko komentowany skandal w Anglii. W 1825 rozpoczął służbę w uniwersyteckim kościele Saint Mary the Virgin, gdzie zasłynął ze swych kazań. W 1833 odwiedził Sycylię; tam – w czasie ciężkiej choroby – doszedł do wniosku, że Bóg wyznaczył mu zadanie do wykonania w Anglii.

Po powrocie na uniwersytet, swoimi kazaniami i publikacjami (które krążyły w formie broszur) dał początek ruchowi oksfordzkiemu. Jego zwolennicy, zwani też traktarianami (od publikowanych „traktatów”), nawiązywali do początków Kościoła i wskazywali na ciągłość instytucji, podkreślali również podobieństwa między Kościołem rzymskim a anglikańskim. Po latach intensywnej działalności, pod wpływem lektury licznych dzieł patrystycznych i własnych przemyśleń, Newman podjął decyzję o przejściu na katolicyzm (co stało się w 1845). Uznał bowiem, że to członkowie Kościóła rzymskokatolickiego kontynuują dzieło apostołów.

Do Kościoła Katolickiego przyjął go błogosławiony Dominik (Dominic Barberi) ze Zgromadzenia Pasjonistów. Wyjście z Kościoła anglikańskiego łączyło się z licznymi konsekwencjami: od konieczności opuszczenia kościoła Saint Mary i wystąpienia z Oriel College po wrogość tych, którzy nie rozumieli i nie akceptowali jego postępowania. W czasie pobytu w Rzymie zapoznał się z Oratorium św. Filipa Neri (założoną w XVI w. wspólnotą księży świeckich). Pius IX upoważnił Newmana do zakładania Oratoriów w Anglii oraz – w razie potrzeby – do modernizowania reguły św. Filipa. W 1848 w Old Oscott powstał pierwszy dom (przeniesiony wkrótce do centrum Birmingham, a w 1852 w pobliże Edgbaston), rok później kolejny – w Londynie. W 1851 Newman (na prośbę biskupów irlandzkich) zajął się organizacją uniwersytetu katolickiego w Dublinie. Pragnął on by uczelnia ta była uczelnią świeckich, do tego przyjmującą w swe szeregi również Anglików i Amerykanów. Kiedy zrozumiał, że to niemożliwe, zrezygnował ze stanowiska rektora (1858). Zdając sobie sprawę z niskiego poziomu nauczania w angielskich szkołach katolickich, założył w 1859 szkołę Oratorium, która miała zapewnić katolickim chłopcom porządne wykształcenie religijne i świeckie – zapoczątkowało to wzrost poziomu edukacji katolickiej w Anglii. Przez kilka miesięcy roku 1859 był Newman redaktorem literackiego czasopisma "The Rambler", przeznaczonego dla wykształconych katolików; nierzadko drukowano tam śmiałe opinie świeckich, co budziło żywe emocje, zwłaszcza wśród biskupów.

Przedrukował w Anglii paszkwil na Giacinto Achilliego, który w swojej książce z 1851 ujawnił korupcję Kościoła katolickiego, jego inkwizycji, a zwłaszcza wykorzystywanie spowiedzi do denuncjacji rodzin do władz Kościoła katolickiego. Newman przegrał następnie proces sądowy o zniesławienie, wytoczony przez Achilliego.

Na początku lat sześćdziesiątych XIX w. Newman zdawał się być osamotniony – z jednej strony nie ufali mu i nie rozumieli go katolicy, z drugiej zaś strony zapomnieli o nim anglikanie. Wszystko zmieniło się, gdy Charles Kingsley (znany powieściopisarz, profesor w Cambridge i wychowawca księcia Walii) przypuścił na niego atak, zarzucając mu nieszczerość. Odpowiedzią Newmana była słynna Apologia pro vita sua, drukowana w 1864 w cotygodniowych odcinkach. Dzieło to trafiło zarówno do członków Kościoła rzymskokatolickiego, jak i do wielu anglikanów; utracony autorytet został odzyskany.

W 1877 roku Newman został wybrany pierwszym honorowym fellowem Trinity College. W 1879 nowy papież Leon XIII mianował go kardynałem (co całkowicie oczyściło go z zarzutów o "półkatolicyzm"). Zmarł w wieku 89 lat; został pochowany w Rednal.

W filozofii głosił przewagę wiedzy konkretnej nad pojęciową, bezpośredniego przeświadczenia (assent) nad dowodem, logiki osobistej nad powszechną i wiary nad wiedzą.

Jego Przyświadczenia wiary przełożył Stanisław Brzozowski (wydał Michał Rudnicki, 1915). Napisał antologię The Fine Gold of N., wydał J. J. Reilly (1931). O nim C. S. Atkins: Life of Card. N. (1931), J. Guitton: La Philosophie de N. (1933). Polskie studia Stanisława Brzozowskiego i Romana Dyboskiego.

Za pontyfikatu Jana Pawła II rozpoczęto proces beatyfikacji Johna Newmanna.


Inne hasła zawierające informacje o "John Henry Newman":

Adwentyzm ...

Oddychanie komórkowe ...

Tampere ...

XVI wiek ...

1972 ...

Elegia ...

1749 ...

Mioglobina ...

1884 ...

Nowa Anglia ...


Inne lekcje zawierające informacje o "John Henry Newman":

232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 12) ...

Algorytmy - podstawy i zastosowanie (plansza 21) ...

232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 9) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie