Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

Aleksander Zelwerowicz

Aleksander Zelwerowicz

Aleksander Zelwerowicz
Aleksander Zelwerowicz jako Figaro w Cyruliku sewilskim Pierre'a Beaumarchais ; Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie , 1917
Data i miejsce
urodzenia
14 sierpnia 1877
Lublin   Polska
Data i miejsce
śmierci
18 czerwca 1955
Warszawa   Polska
Profil w bazie IMDb
Profil w bazie filmpolski.pl
Profil w bazie e-teatr.pl
Profil w bazie Filmweb.pl
Aleksander Zelwerowicz jako Szambelan w Panu Jowialskim Aleksandra Fredry , Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, 1918
A.Zelwerowicz i Ludwik Solski w Polskim Radio , 1949

Aleksander Zelwerowicz (ur. 14 sierpnia 1877 w Lublinie , zm. 18 czerwca 1955 w Warszawie ) – polski aktor, reżyser, dyrektor teatru, pedagog, mąż reżyserki Krystyny Severin-Zelwerowicz .

Spis treści

Biografia

Ukończył Klasę Dykcji i Deklamacji i Szkołę Handlową Kronenberga w Warszawie . Debiutował w Komedii omyłek Szekspira w teatrze ogródkowym w 1896. Po rocznym pobycie i studiach w Genewie w 1899 zaangażował się do teatru łódzkiego, a następnie do Teatru Miejskiego w Krakowie , gdzie w latach 1900 - 1908 ujawnił wybitny talent komediowy i charakterystyczny. Z biegiem lat rozszerzył repertuar o role dramatyczne, nasycone ironią i sarkazmem. Jego dorobek twórczy obejmuje ok. 900 ról. Sztuka aktorska Zelwerowicza nie poddaje się jednoznacznym definicjom. Wybitny realista, czerpał inspiracje z rozmaitych stylów i kierunków: naturalizmu , modernizmu czy ekspresjonizmu , zachowując jednak własny ton.

Ceniony reżyser, głównie komedii np. Fredry i Blizińskiego , przygotował ok. 280 przedstawień.

Był dyrektorem scen w Łodzi i Wilnie , dyrektorem Teatru Narodowego w Warszawie . Występował gościnnie w Poznaniu , Wilnie i Lublinie . Reżyserował również i występował gościnnie w Rydze i w Pradze .

Współtwórca polskiego szkolnictwa teatralnego, w 1932 roku doprowadził do powstania Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej , pierwszej polskiej nowoczesnej uczelni kształcącej aktorów i reżyserów. Był dyrektorem PIST -u w latach 1932 - 1936 i reaktywował Instytut w Łodzi po wojnie .

Podczas II wojny światowej ukrywał działacza Bundu i prezesa Rady Pomocy Żydom "Żegota" Leona Feinera [1]

Pośmiertnie wydano jego wspomnienia Gawędy starego komedianta oraz zbiór artykułów o teatrze i korespondencję.

W 1977 odznaczony wraz z córką Leną medalem " Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata " przyznawanym ratownikom Holocaustu przez izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem .

Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie .

W 1955 jego imię otrzymała PWST w Warszawie, obecnie Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza

Od 1985 roku redakcja miesięcznika "Teatr" przyznaje nagrodę im. Aleksandra Zelwerowicza dla najlepszej aktorki i najlepszego aktora sezonu.

Filmografia

Role teatralne (wybór)

  • Grabiec w Balladynie J.Słowackiego ( 1902 )
  • Czepiec w Weselu S.Wyspiańskiego ( 1905 )
  • Wojnicki w Wujaszku Wani A.Czechowa ( 1906 )
  • Damazy Żegota w Panu Damazym J.Blizińskiego ( 1909 )
  • Protasow w Żywym trupie L.Tołstoja ( 1916 )
  • Major w Fantazym J.Słowackiego ( 1917 )
  • Figaro w Weselu Figara P.A.de Beaumarchais'go ( 1918 )
  • Hipolit w Papierowym kochanku J.Szaniawskiego ( 1920 )
  • Argan w Chorym z urojenia Moliera ( 1921 )
  • Szambelan w Panu Jowialskim A.Fredry ( 1923 )
  • Horodniczy w Rewizorze N.Gogola ( 1926 )
  • Mecenas w Adwokacie i różach J.Szaniawskiego ( 1929 )
  • Porfiry w Zbrodni i karze wg.F.Dostojewskiego ( 1934 )
  • Inspektor Goole w Pan Inspektor przyszedł J.B.Priestley'a ( 1947 )
  • Żebrak w Elektrze J.Giraudoux ( 1946 )
  • Henryk Jaskrowicz w Grzechu S.Żeromskiego ( 1951 )

Prace reżyserskie teatralne (wybór)

  • Klątwa S.Wyspiańskiego ( 1909 )
  • Samuel Zborowski J.Słowackiego ( 1911 )
  • Wesele S. Wyspiańskiego ( 1912 )
  • Wróg ludu H.Ibsena ( 1913 )
  • Juliusz Cezar W.Shakespeare'a ( 1914 )
  • Wyzwolenie S. Wyspiańskiego ( 1916 )
  • Fantazy J.Słowackiego ( 1917 )
  • Pan Jowialski A.Fredry ( 1918 )
  • Pan de Pourceaugnac Moliera ( 1918 )
  • Cyrulik Sewilski P.A.Beaumarchais'go ( 1918 )
  • Intryga i miłość F.Schillera ( 1925 )
  • Król Edyp Sofoklesa ( 1926 )
  • Dziady A.Mickiewicza ( 1927 )
  • Adwokat i róże J.Szaniawskiego ( 1929 )
  • Przestępcy F. Brucknera ( 1930 )
  • Wielki człowiek do małych interesów A.Fredry ( 1935 )
  • Krysia J.Szaniawskiego ( 1935 )
  • Pan Damazy J.Blizińskiego ( 1946 )

Przypisy

  1. Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, ss. 29-30. . 

Bibliografia

  • A. Zelwerowicz, Gawędy starego komedianta,Wyd. Iskry, Warszawa ( 1958 )
  • A. Zelwerowicz, O sztuce teatralnej. Artykuły-wspomnienia-wywiady z lat 1908-1954, pod red. Barbary Osterloff, Wyd. Wiedza o kulturze,Wrocław ( 1993 )
  • A. Zelwerowicz, Listy, wstęp, wybór i opracowanie Barbara Osterloff, Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza i Wydawnictwo Krąg, Warszawa ( 1999 )
  • Aleksander Zelwerowicz [praca zbiorowa], Wilno ( 1931 )
  • W.Horzyca, Aleksander Zelwerowicz, Warszawa ( 1935 )
  • J.Macierakowski, W. Natanson, Aleksander Zelwerowicz,PIW, Warszawa ( 1957 )
  • Archiwum rodzinne Zelwerowiczów w Pracowni Historii Szkolnictwa Teatralnego Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie
  • Muzeum Teatralne w Warszawie
  • Biblioteka Teatru im. J.Słowackiego w Krakowie
  • Archiwum Zelwerowiczowskie Barbary Osterloff

Linki zewnętrzne


Inne hasła zawierające informacje o "Aleksander Zelwerowicz":

Tampere ...

Władysław Komar ...

1499 ...

XVI wiek ...

Dwudziestolecie międzywojenne na świecie ...

Elegia ...

1362 ...

1361 ...

1884 ...

Bereza (Białoruś) ...


Inne lekcje zawierające informacje o "Aleksander Zelwerowicz":

229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 9) ...

233 Życie religijne w XX wieku (plansza 7) ...

009. Imperium Macedońskie (plansza 4) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie