Tablica upamiętniająca ogłoszenie Aktu
Akt odnowienia Państwa Ukraińskiego - akt niepodległości Ukrainy ogłoszony
30 czerwca
1941
o godzinie 20 przez
Jarosława Stećko
w budynku
Proswity
przy
Rynku
we
Lwowie
.
Historia
30 czerwca o godzinie 4.30 nad ranem, jako pierwsza zwarta jednostka (wcześniej, o 2.30 weszły niemieckie patrole) wkroczył do Lwowa
batalion "Nachtigall"
, zajmując bez oporu sowieckiego ratusz,
Sobór św. Jura
i lwowskie więzienia. O 6.30 delegacja żołnierzy batalionu została przyjęta przez metropolitę
Andrija Szeptyckiego
. Rano dotarli działacze OUN-B z Krakowa: Jarosław Stećko,
Lew Rebet
,
Jarosław Staruch
,
Iwan Rawłyk
,
Stepan Łenkawśkyj
,
Dmytro Jaciw
,
Jewhen Wreciona
, obejmując władzę w mieście. Staruch i Rebet zajęli z żołnierzami Nachtigall lwowską radiostację, Rawłyk zorganizował
ukraińską milicję
, Stećko i ks.
Iwan Hrynioch
uzyskali od metropolity Szeptyckiego (wprowadzając go w błąd, że reprezentują wszystkie ukraińskie ugrupowania polityczne) aprobatę na utworzenie rządu i ogłoszenie niepodległości.
O 20.00 rozpoczęło się plenarne posiedzenie. Na początku przemówił Stećko, przekazując pozdrowienia od
Stepana Bandery
i wzywając od oddania czci poległym. Następnie odczytał Akt odnowienia Państwa Ukraińskiego. Mastępnie ks. Hrynioch, jako duszpasterz batalionu "Nachtigall", przekazał pozdrowienia od komendanta batalionu
Romana Szuchewycza
i żołnierzy batalionu. Następnie przemówił delegat Krajowego prowidu OUN, podkreślając wkład OUN w odzyskanie niepodległości. Odczytano pierwszy dekret Bandery o utworzeniu rządu Stećki na Zachodniej Ukrainie, do czasu powołania centralnego rządu w
Kijowie
. Następnie biskup
Josyf Slipyj
pozdrowił zebranych w imieniu metropolity Szeptyckiego. Następnie przybyły pod koniec prof. Koch pozdrowił zebranych w imieniu armii niemieckiej. Następnie odśpiewano hymn ukraiński.
Po zebraniu
ogłoszono w radio
dekret o utworzeniu Krajowego Rządu Zachodnich Obwodów Ukrainy. Akt odczytał student
Julijan Sawićkyj
. Akt ten proklamował światu, ku zaskoczeniu Niemców, że naród ukraiński jest prawnym gospodarzem na swojej ziemi i będzie jej bronił[1].
Działania
Zaraz po ogłoszeniu Aktu rozpoczęto formowanie rządu z premierem
Jarosławem Stećko
, z siedzibą we Lwowie.
Skierowano też na wschodnią Ukrainę 6 tysięcy działaczy
banderowskiej
OUN
, podzielonych na 3
grupy pochodne
, które obejmowały władzę, tworząc po drodze ukraińską administrację i ośrodki OUN. Największe z nich powstały w rejonie
Dniepropietrowska
(5 tysięcy osób),
Kirowogradu
(1100 osób), a także w
Donbasie
i na
Krymie
[2].
Tekst proklamacji
|
Akt proklamowania Państwa Ukraińskiego1) Wolą Narodu Ukraińskiego
Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów
pod przewodem
Stepana Bandery
ogłasza utworzenie Państwa Ukraińskiego za które pokładały swe głowy całe pokolenia najlepszych synów Ukrainy 2) Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, która pod przewodem jej Twórcy i Wodza
Jewhena Konowalca
prowadziła w ostatnich dziesięcioleciach krwawego moskiewsko – bolszewickiego ujarzmienia zaciętą walkę o wolność, wzywa cały naród Ukraiński nie składać broni tak długo, dopóki na wszystkich ziemiach ukraińskich nie będzie stworzona Suwerenna Władza Ukraińska. 3) Suwerenna Władza Ukraińska zapewni narodowi ukraińskiemu ład i porządek, wszechstronny rozwój wszystkich jego sił i zaspokojenie wszystkich jego potrzeb. Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów pod przewodem Stepana Bandery wzywa do podporządkowania się stworzonemu we Lwowie Krajowemu Rządowi, przewodniczącym którego jest
Jarosław Stećko
. Sława bohaterskiej Armii Niemieckiej i jej Fuhrerowi
Adolfowi Hitlerowi
! Ukraina dla Ukraińców! Precz z Moskwą! Precz z obcą władzą na ziemi ukraińskiej! Budujemy swoje Niepodległe Państwo Ukraińskie! |
[3]
Przypisy
- ↑ Z proklamacji rządu Stećki z dnia
1 sierpnia
1941
"Państwo ukraińskie będzie ściśle współdziałać z Narodowo-Socjalistycznymi Wielkimi Niemcami, które pod kierunkiem Adolfa Hitlera tworzą nowy porządek w Europie".
- ↑
Ryszard Torzecki
Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1993 s. 116 - 129.
- ↑ АКТ ПРОГОЛОШЕННЯ УКРАЇНСЬКОЇ ДЕРЖАВИ Волею Українського Народу Організація Українських Націоналістів під проводом Степана Бандери проголошує створення Української Держави, за яку поклали свої голови цілі покоління найкращих синів України. Організація Українських Націоналістів, яка під проводом її Творця Євгена Коновальця вела в останніх десятиліттях кривавого московсько-большевицького поневолення завзяту боротьбу за свободу взиває весь український нарід не складати зброї так довго поки на всіх українських землях не буде створена Суверенна Українська Влада. Суверенна Українська Влада запевнить українському народові лад і порядок, всесторонній розвиток усіх його сил та заспокоєння всіх його потреб. Організація Українських Націоналістів під проводом Степана Бандери взиває підпорядкуватися створеному у Львові Краєвому правлінню, якого головою є Ярослав Стецько. Слава героїчній німецькій армії і її Фюрерові Адольфові Гітлерові! Україна для українців! Геть з Москвою! Геть з чужою владою на українській землі! Будуймо свою самостійну Українську Державу.
10 lipca
1941
Bibliografia ,Linki
