Agawowate
Agawa amerykańska Agawa amerykańska
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	Euphyllophyta
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	jednoliścienne
Rząd :	szparagowce
Rodzina :	szparagowate
Podrodzina :	agawowe
Nazwa systematyczna
Agavoideae Herbert
Synonimy
Agavaceae Endl., Ench. Bot.: 105. 15-21 Aug 1841

Agawowe (Agavoideae Herbert) – takson wyróżniany w różnych systemach w randze rodziny lub podrodziny (tu opisany jako podrodzina zgodnie z ujęciem systemu APG III z 2009). Obejmuje sukulenty liściowe i drzewa występujące na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy , poza strefą okołobiegunową i znaczną częścią Australii oraz Azji zachodniej.

Systematyka

Pozycja wg Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Podrodzina w obrębie rodziny szparagowatych (Asparagaceae s.l.), tworząca klad wspólnie z Aphyllanthoideae, Brodiaeoideae i Scilloideae^[1].

W obrębie rodziny Angiosperm Phylogeny Website wyróżnia kilka linii rozwojowych:

Klad bazalny tworzy monotypowy rodzaj Anemarrhena z jednym gatunkiem – A. asphodeloides, występującym w północnych Chinach i Korei . Następnie następuje podział na dwa klady , jeden obejmujący m.in. rodzaj agawa Agave i drugi obejmujący grupy Behnia–Herreria–Anthericum. W kladzie wspólnie z agawami znajduje się 9 innych rodzajów występujących na obu kontynentach amerykańskich oraz we wschodniej Azji. Kladem bazalnym w tej linii rozwojowej jest rodzaj Hesperocallis, poza tym należą do niej m.in. Camassia , Funkia , Furcraea, Hesperaloe, Hosta , Polianthes , Yucca . W różnych systemach ta grupa roślin lub jej część wyłączana bywała w randze rodzin: Chlorogalaceae Doweld & Reveal, Funkiaceae Horaninov, nom. illeg., Hesperocallidaceae, Hostaceae B. Mathew, Yuccaceae J. Agardh.

Klad bazalny dla kolejnej linii rozwojowej stanowi monotypowy rodzaj Behnia z jednym gatunkiem – Behnia reticulata występującym w Afryce południowo-wschodniej. Następnie wyróżnia się dwie linie rozwojowe, do pierwszej zaliczając rodzaje Herreria i Herreriopsis (Ameryka Południowa i Madagaskar), do drugiej 8 rodzajów z: Anthericum , Chlorophytum , Echeandia, Leucocrinum, Paradisea.

Pozycja wg systemu APG II (2003) i APweb (2001...)

Takson wyróżniany w randze rodziny wchodzącej w skład linii rozwojowej obejmującej hiacyntowate (Hyacintheaceae), Themidaceae i Aphyllanthaceae w rzędzie szparagowców (Asparagales)^[1].

Wykaz rodzajów wg GRIN^[2]

• Agave L. ( synonimy : Runyonia Rose) – agawa
• Anemarrhena Bunge
• Anthericum L. – pajęcznica
• Behnia Didr.
• Beschorneria Kunth
• Camassia Lindl. – kamasja
• Chlorogalum Kunth
• Chlorophytum Ker Gawl. – zielistka
• Diamena Ravenna
• Diora Ravenna
• Echeandia Ortega
• Eremocrinum M. E. Jones
• Furcraea Vent.
• Hagenbachia Nees & Mart.
• Herreria Ruiz & Pav.
• Herreriopsis H. Perrier
• Hesperaloe Engelm.
• Hesperocallis A. Gray
• Hosta Tratt. – funkia
• Leucocrinum Nutt. ex A. Gray
• Manfreda Salisb.
• Paradisea Mazzuc.
• Polianthes L. (syn. Bravoa Lex., Pseudobravoa Rose) – tuberoza
• Prochnyanthes S.Watson
• Schoenolirion Torr. ex Durand
• Yucca L. (syn. Clistoyucca (Engelm.) Trel., Hesperoyucca Baker, Samuela Trel.) – jukka , juka

Zaliczany tu dawniej rodzaj kordylina (Cordyline Comm. ex R.Br.) włączany jest do rodziny Laxmanniaceae.

Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd agawowce (Agavales Hutch.), rodzina agawowate (Agavaceae Endl.)^[3].

Przypisy