Adolf Warski

Adolf Warski, właściwie Adolf Jerzy Warszawski, ps. Jan z Czerniakowskiej, Michałkowski, Jelski (ur. 20 kwietnia 1868 w Warszawie , zm. 9 lipca 1937 w Moskwie ) – działacz robotniczy, socjalistyczny i komunistyczny pochodzenia żydowskiego, dziennikarz i publicysta, poseł na Sejm I kadencji w II RP .

Życiorys

Jako uczeń Adolf Warski uczestniczył w tajnych kółkach samokształceniowych. W 1886 został członkiem tzw. I Proletariatu , a w 1889 był jednym z założycieli Związku Robotników Polskich . W 1891 został aresztowany i osadzony w X Pawilonie Cytadeli . Po zwolnieniu za kaucją w 1892 udał się na emigrację do Paryża . W 1893 był jednym z założycieli SDKPiL (członek Zarządu Głównego). Na przełomie XIX i XX wieku działał w Niemczech , współpracując z Różą Luksemburg . Uczestnik rewolucji 1905–1907 , redaktor Robotnika , Czerwonego Sztandaru i Sprawy Robotniczej . Więziony przez władze carskie . 1918 współzałożyciel KPP , członek KC i Biura Politycznego w latach 1926–1929. Przywódca "większości" w KPP. Poseł na Sejm I kadencji (mandat objął w styczniu 1926 po rezygnacji Stefana Królikowskiego )^[1]. W 1929 podczas VI Plenum KC KPP został oskarżony o "odchylenia prawicowe" i odsunięty od władzy. W 1930 uczestniczył w V Zjeździe, podczas którego nie został wybrany do KC. Przebywał w Moskwie , gdzie podjął pracę w Instytucie Marksa-Engelsa-Lenina.

9 lipca 1937 został aresztowany przez NKWD podczas czystek partyjnych m.in. za sprzeciwianie się stalinizacji KPP, skazany na karę śmierci i tegoż samego dnia stracony. Rehabilitowany w 1956.

W latach 1951–1990 Warski-Warszawski był patronem Stoczni Szczecińskiej .

Prace

• Adolf Warski, Wybór pism i przemówień, t. I-II, wyd. Książka i Wiedza , Warszawa 1958;
• Teodora Feder, Adolf Warski, wyd. Książka i Wiedza , Warszawa 1986.

Przypisy