Nagrobek Adolfa Dymszy na Cmentarzu Wojskowym, Warszawa, 30 lipca 2006

Adolf Dymsza, właściwie Adolf Bagiński, ps. Dodek (ur. 7 kwietnia 1900 w Warszawie , zm. 20 sierpnia 1975 w Górze Kalwarii ) – polski aktor kabaretowy i filmowy.

Pseudonim "Dymsza" został wymyślony przez siostrę aktora^[]. Sam chciał się nazywać "Scipio del Scampio". Zapisał ten pseudonim na kartce, jednak kiedy zadzwoniono z teatru z prośbą o podanie pseudonimu na afisz , siostrze zgubiła się kartka i wymyśliła na poczekaniu "Dymszę"^[].

Życiorys

Syn Adolfa i Matyldy Połądkiewicz. Kształcił się w Warszawie - najpierw w II Gimnazjum, a następnie w Szkole Handlowej Waweberga. W latach 1918 - 1920 występował w teatrach Warszawy, Grodna i Mińska . Potem powrócił do Warszawy. Początkowo był bez stałego angażu, grywał w warszawskich teatrzykach i uczył tańca . Po występach w latach 1925 - 1931 w kabarecie " Qui Pro Quo " zyskał znaczną popularność i stał się znanym aktorem rewiowym. Lata okupacji spędził w Warszawie, grając w jawnych teatrach rewiowych (Komedia, Nowości, Niebieski Motyl, Jar), wbrew zakazowi konspiracyjnego ZASP-u .

Z tego powodu po wojnie przez sąd koleżeński ZASP został ukarany zakazem grania w Warszawie , musiał przekazywać 15% honorariów na Dom Aktora w Skolimowie i przez pewien czas jego nazwisko na afiszach musiało być zastąpione trzema gwiazdkami. Przeniósł się do Łodzi , gdzie występował w tamtejszym Teatrze Syrena, a w latach 1948 - 1951 w Teatrze Powszechnym.

W 1951 powrócił do Warszawy i aż do emerytury w roku 1973 był aktorem Teatru Syrena. Koniec życia spędził w Domu Opieki Społecznej w Górze Kalwarii .

O jego występach w filmach niemych niewiele wiadomo, a prawdziwy rozgłos przyniosły mu filmy dźwiękowe, które pozwoliły ujawnić się jego nieprzeciętnemu talentowi komicznemu.

Pod koniec życia cierpiał na wadę słuchu. Adolf Dymsza został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera 15B-6-12).

Rodzina

W 1929 roku poślubił Zofię Olechnowicz ( baletnicę z zespołu Tacjany Wysockiej). Mieli cztery córki – jedną z nich była aktorka Anita Dymszówna .

Filmografia

• 1930 – Wiatr od morza (Stefek)
• 1930 – Niebezpieczny romans
• 1932 – Sto metrów miłości (Dodek)
• 1933 – Romeo i Julcia (Teofil Rączka)
• 1933 – Każdemu wolno kochać (Hipek)
• 1933 – Dwanaście krzeseł (Antykwariusz Kamil Klepka)
• 1935 – Antek policmajster (Antek Król)
• 1935 – ABC miłości (Wincenty Poziomka)
• 1935 – Wacuś (Wacuś, Tadeusz)
• 1936 – Dodek na froncie (Dodek)
• 1937 - Niedorajda (Florek)
• 1938 – Robert i Bertrand (Robert)
• 1938 - Paweł i Gaweł (Gaweł)
• 1939 – Sportowiec mimo woli (Dodek Czwartek)
• 1948 – Skarb (Alfred Ziółko)
• 1953 – Sprawa do załatwienia (osiem różnych ról)
• 1955 – Irena do domu! (Zygmunt Majewski)
• 1956 – Nikodem Dyzma (Nikodem Dyzma)
• 1959 – Cafe pod Minogą (Maniuś Kitajec)
• 1962 – Mój stary (Grzela)
• 1969 – Sól Ziemi Czarnej (Ordynans)
• 1970 – Pan Dodek (Dodek)