Adam Sołtys (ur.
4 lipca
1890
we
Lwowie
, zm.
1968
we Lwowie) –
polski
kompozytor, dyrygent, muzykolog, krytyk muzyczny, profesor
konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie
.
Był synem
Mieczysława Sołtysa
. Jego wybitne uzdolnienia muzyczne zostały zauważone już w dzieciństwie. Rozpoczął pod okiem rodziców edukację muzyczną (grał na skrzypcach i fortepianie oraz uczył się teorii muzyki) w wieku 6 lat.
Po śmierci matki uczył się w
konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie
(skrzypce u Maurycego Wolfsthala i teorii pod kierunkiem ojca). W
1911
ukończył jednocześnie II gimnazjum oraz
konserwatorium
. Następnie wyjechał za granicę i studiował kompozycję w Königliche Hochschule für Musik w
Charlottenburgu
i Königliche Akademie der Kunste w
Berlinie
(jako stypendysta rządu niemieckiego).
W latach
1917
-
1919
odbył służbę wojskową w armii austro-węgierskiej, a od
1918
w Wojsku Polskim, uczestniczył w obronie Lwowa przed Ukraińcami[1]. W
1919
został profesorem Konserwatorium Polskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie. W
1920
wyjechał ponownie do Berlina, gdzie w
1922
uzyskał doktorat z filozofii na podstawie pracy Georg Ōssterreich (1664-1735). Sein Leben und Werke. Ein Beitrag zur Geschichteder der norddeutschen Kantate.
Po powrocie do Lwowa wykładał w konserwatorium lwowskim przedmioty teoretyczne i kompozycję, później dodatkowo prowadził kursy operowe, klasę orkiestrową oraz dyrygenturę. Zasiadał w jury wielu konkursów muzycznych, m.in. I Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina (
1927
). W
1929
, po śmierci ojca został dyrektorem PTM i konserwatorium. Działał również jako muzykolog i krytyk muzyczny. W
1936
objął kierownictwo redakcji muzycznej
lwowskiej rozgłośni
Polskiego Radia.
Po zajęciu Lwowa przez
ZSRR
(
22 września
1939) pozostał do końca 1939 na stanowisku dyrektora konserwatorium. W latach
1940
-
1941
był kierownikiem Oddziału Polskiego, dziekanem Wydziału Dyrygenckiego w zreorganizowanym przez Sowietów lwowskim konserwatorium. W czasie okupacji niemieckiej (od czerwca 1941) uczył muzyki oraz języków obcych w szkole prywatnej.
Po wojnie pozostał we Lwowie i do końca życia pracował jako profesor w Lwowskim Konserwatorium Państwowym im. Łysenki. Występował również jako dyrygent
Lwowskiego Państwowego Teatru Opery i Baletu
oraz Lwowskiej Filharmonii Państwowej.
Jego uczniami w okresie przedwojennym byli m.in.: Jerzy Kołaczkowski, Witold Krzemieński, Roman Kuklewicz,
Stanisław Skrowaczewski
, Zofia Iszkowska,
Zofia Lissa
i Tadeusz Machl (teoria muzyki),zaś po wojnie m.in. Leszek Mazepa, S. Niemand,
Andrzej Nikodemowicz
, M. Skoryk.
Twórczość kompozytora obejmuje głównie utwory na orkiestrę symfoniczną. Tworzył także kompozycje:
- instrumentalne (orkiestrowe, kameralne, fortepianowe),
- wokalne
- wokalno-instrumentalne (pieśni solowe na głos z fortepianem lub orkiestrą).
Jego styl muzyczny ukształtował się pod wpływem późnego
romantyzmu
oraz polskich tradycji narodowych.
Został pochowany w rodzinnym grobowcu na
cmentarzu Łyczakowskim
.
Przypisy
Bibliografia
- Kwartalnik "Cracovia Leopolis" 1/2001 (
[1]
) – skrót życiorysu, opracowanego przez córkę, Marię Sołtys-Pigłę.
Linki zewnętrzne