22 września
22 września22 września jest 265. (w
latach przestępnych
266.)
dniem
w
kalendarzu gregoriańskim
. Do końca
roku
pozostaje 100 dni. Święta-
imieniny
obchodzą:
Bazyla
,
Daria
,
Digna
,
Eksuperiusz
,
Emeryta
,
Emmeram
,
Emmeran
,
Feliks
,
Ignacy
,
Imbram
,
Innocenty
,
Joachim
,
Jonasz
,
Józefa
,
Kandyd
,
Maurycy
,
Prosimir
,
Tacjusz
,
Tomasz
,
Wiktor
i
Witalis
.
-
Autokefaliczny Kościół Prawosławny
–
Białostockie Dni Muzyki Cerkiewnej
w rocznicę przeniesienia
relikwii
św. Gabriela Zabłudowskiego (męczennika)
-
Bułgaria
,
Mali
– Święto Niepodległości
-
państwa Europy
–
Europejski Dzień Bez Samochodu
-
wspomnienia i święta
w
Kościele katolickim
[1][2], obchodzą:
Wydarzenia w Polsce Wydarzenia na świecie-
66
– cesarz
Neron
utworzył
Legion I Italica
.
-
530
–
Bonifacy II
został wybrany na papieża.
-
1236
–
krucjaty północne
: klęska
kawalerów mieczowych
w
bitwie pod Szawlami
(
Litwa
).
-
1332
–
Bazyli Wielki Komnen
został
cesarzem Trapezuntu
.
-
1499
–
Austria
i
Szwajcaria
zawarły pokój kończący
wojnę między oboma państwami
.
-
1503
–
Pius III
został wybrany na papieża.
-
1575
–
Rudolf II
został koronowany na króla
Czech
.
-
1586
–
wojna osiemdziesięcioletnia
: zwycięstwo Hiszpanów nad wojskami holendersko-angielskimi w
bitwie pod Zutphen
.
-
1598
– angielski pisarz
Ben Jonson
zastrzelił w pojedynku aktora Gabriela Spensera.
-
1708
–
III wojna północna
: zwycięstwo Szwedów nad Rosjanami w
bitwie pod Smoleńskiem
.
-
1711
– Indianie Tuscarora dokonali masakry osadników w
Karolinie Północnej
; początek
wojny Tuscarorów
.
-
1735
–
Robert Walpole
jako pierwszy brytyjski premier zamieszkał w rezydencji przy
10 Downing Street
.
-
1761
– odbyła się koronacja króla Wielkiej Brytanii
Jerzego III
i jego żony
Charlotty
.
-
1789
–
VI wojna rosyjsko-turecka
: zwycięstwo wojsk rosyjsko-austriackich w
bitwie nad Rymnikiem
.
-
1792
– została zniesiona monarchia i ustanowiona
I Republika
we
Francji
. Jest to data początkowa
kalendarza rewolucyjnego
.
-
1804
–
Jean-Jacques Dessalines
ogłosił się pierwszym cesarzem
Haiti
jako Jakub I.
-
1851
– założono
Fort Des Moines
w stanie
Iowa
.
-
1859
–
Robert Luther
odkrył planetoidę
Mnemosyne
.
-
1862
–
Abraham Lincoln
ogłosił
proklamację emancypacyjną
(obowiązującą od
1 stycznia
1863
).
-
1866
–
wojna paragwajska
: w
bitwie pod Curupayty
wojska paragwajskie pod dowództwem dyktatora
Francisco Lopeza
rozgromiły siły trójprzymierza (Argentyna, Brazylia, Urugwaj).
-
1867
– w
Bogocie
założono
Narodowy Uniwersytet Kolumbii
.
-
1878
– w
Moskwie
powstała
Rosyjska Akademia Sztuki Teatralnej
.
-
1896
– królowa
Wiktoria
prześcignęła swojego dziadka
Jerzego III
i stała się najdłużej panującym brytyjskim monarchą.
-
1906
– rozruchy na tle rasowym w
Atlancie
w USA, co najmniej 27 osób zostaje zabitych.
-
1908
–
Bułgaria
proklamowała niepodległość (od
Imperium osmańskiego
).
-
1910
– pilot
Grzegorz Piotrowski
na samolocie Bleriot IX, wraz z pasażerem – korespondentem dziennika "Russkoje Słowo", wykonał 27-kilometrowy przelot nad morzem z Petersburga do twierdzy
Kronsztad
na wyspie
Kotlin
, gdzie wylądował na podwórzu koszar.
-
1914
–
I wojna światowa
: na
Morzu Północnym
trzy brytyjskie krążowniki zostały
zatopione
przez niemiecki okręt podwodny
U-9
.
-
1915
– Francuzi rozpoczęli ofensywę w
Szampanii
.
-
1927
– rozpoczął działalność
Teatr Polski w Rydze
.
-
1933
– została utworzona
Izba Kultury Rzeszy
.
-
1934
– eksplozja gazu w kopalni w pobliżu
Wrexham
w
Walii
zabiła 266 górników.
-
1941
–
II wojna światowa
: zakończyła się
Operacja Silberfuchs
.
-
1944
– wojska radzieckie wyzwoliły
Tallinn
.
-
1953
– na
University of Illinois at Urbana-Champaign
uruchomiono komputer ILLIAC I.
-
1959
– uruchomiono połączenie telefoniczne między
Europą
a
USA
.
-
1960
– ogłoszono niepodległość
Mali
(od
Francji
).
-
1964
– na
Broadwayu
odbyła się premiera musicalu
Skrzypek na dachu
.
-
1968
– całkowite
zaćmienie słońca
widoczne nad
Syberią
,
Kazachstanem
i północno-zachodnimi
Chinami
.
-
1975
– dokonano nieudanego zamachu na prezydenta
USA
Geralda Forda
.
-
1979
– amerykański satelita szpiegowski zaobserwował nad
Oceanem Indyjskim
rozbłysk pochodzący prawdopodobnie z tajnego
próbnego wybuchu jądrowego
, przeprowadzonego przez
Izrael
lub
RPA
.
-
1980
– rozpoczęła się
wojna iracko-irańska
.
-
1986
– premiera serialu
ALF
.
-
1987
– premiera serialu
Pełna chata
.
-
1989
– premiera serialu
Słoneczny patrol
.
-
1989
– założono
Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski
.
-
1993
– abchascy rebelianci
zestrzelili
podchodzący do lądowania w
Suchumi
gruziński samolot
Tu-154
B; zginęło 106 osób.
-
1993
– w katastrofie kolejowej w
Mobile
(
Alabama
) zginęło 47 osób, a 103 zostały ranne.
-
1994
– premiera serial
Przyjaciele
.
-
1994
– w
katastrofie kolejowej
w
Angoli
zginęło 350 osób.
-
1995
– premiera filmu
Siedem
.
-
1999
– w
Riazaniu
miał miejsce piąty (udaremniony) z serii
zamachów bombowych na budynki mieszkalne
w Rosji.
-
2000
– podczas
igrzysk olimpijskich w Sydney
Robert Korzeniowski
zdobył złoty medal w
chodzie sportowym na dystansie 20 km
.
-
2002
– odbyły się
wybory parlamentarne w Niemczech
.
-
2006
– obrączkowe
zaćmienie słońca
widoczne w
Ameryce Południowej
, zachodniej
Afryce
i
Antarktyce
.
-
2006
– w niemieckim
Lathen
23 osoby zginęły a 10 zostało rannych w wyniku zderzenia pociągu magnetycznego
Transrapid
z samochodem ekipy sprzątającej tory.
Urodzili się-
1515
–
Anna z Kleve
,
królowa Anglii
, żona
Henryka VIII
(zm.
1557
)
-
1552
–
Wasyl IV Szujski
,
car Rosji
(zm.
1612
)
-
1601
–
Anna Austriaczka
,
królowa Francji
(zm.
1666
)
-
1741
–
Peter Simon Pallas
, niemiecki zoolog, botanik (zm.
1811
)
-
1765
–
Paolo Ruffini
, włoski matematyk (zm.
1822
)
-
1791
–
Michael Faraday
, angielski fizyk, chemik,
pionier badań nad elektrycznością
(zm.
1867
)
-
1835
–
Ołeksandr Potebnia
, ukraiński językoznawca, etnograf, filozof, tłumacz (zm.
1891
)
-
1850
–
Władysław Czachórski
, polski malarz (zm.
1911
)
-
1863
–
Alexandre Yersin
, szwajcarski lekarz, bakteriolog (zm.
1943
)
-
1865
–
Władysław Jabłonowski
, polski publicysta, krytyk literacki, polityk,
założyciel Ligi Narodowej
(zm.
1956
)
-
1870
–
Charlotte Cooper Sterry
, brytyjska tenisistka, pięciokrotna mistrzyni
Wimbledonu
(zm.
1966
)
-
1875
–
Mikalojus Konstantinas Čiurlionis
, litewski kompozytor, malarz (zm.
1911
)
-
1876
–
André Tardieu
, francuski polityk,
premier Francji
(zm.
1945
)
-
1878
–
Shigeru Yoshida
, japoński polityk,
premier Japonii
(zm.
1967
)
-
1884
–
Bolesław Sikorski
, polski prawnik, ekonomista, minister kolei żelaznych (zm. po
1938
)
-
1879
–
Edward Wittig
, polski rzeźbiarz (zm.
1941
)
-
1882
–
Wilhelm Keitel
, niemiecki
feldmarszałek III Rzeszy
,
szef Oberkommando der Wehrmacht
(zm.
1946
)
-
1885
–
Ben Chifley
, australijski polityk,
premier Australii
(zm.
1951
)
-
1885
–
Erich von Stroheim
, amerykański reżyser filmowy, aktor (zm.
1957
)
-
1888
–
Zuzanna Rabska
, polska pisarka, tłumaczka (zm.
1960
)
-
1895
–
Paul Muni
, amerykański aktor (zm.
1967
)
-
1896
–
Zdeněk Štěpánek
, czeski aktor, reżyser filmowy (zm.
1968
)
-
1899
–
Veit Harlan
, niemiecki reżyser filmowy, aktor (ur.
1899
)
-
1901
–
Charles Brenton Huggins
, amerykański chirurg, fizjolog,
laureat Nagrody Nobla
(zm.
1997
)
-
1903
–
Morley Callaghan
, kanadyjski dziennikarz, pisarz (zm.
1990
)
-
1907
–
Zbigniew Przybyszewski
, polski
komandor porucznik
,
uczestnik II wojny światowej
(zm.
1952
)
-
1908
–
Herbert Bednorz
, polski duchowny katolicki,
biskup katowicki
(zm.
1989
)
-
1908
–
Dionizja Wawrzykowska-Wierciochowa
, polska pisarka (zm.
1997
)
-
1909
–
David Riesman
, amerykański socjolog (zm.
2002
)
-
1910
–
György Faludy
, węgierski pisarz (zm.
2006
)
-
1914
– Andrzej Skubisz, polski śpiewak, aktor (zm.
1978
)
-
1915
–
Franciszek Maklakiewicz
, polski kompozytor (zm.
1939
)
-
1916
–
Leon Śliwiński
, polski malarz, konserwator dzieł sztuki (zm.
2001
)
-
1918
–
Hans Scholl
, niemiecki działacz antynazistowski,
członek Białej Róży
(zm.
1943
)
-
1918
–
Henryk Szeryng
, meksykański skrzypek pochodzenia polskiego (zm.
1988
)
-
1920
–
Henryk Zieliński
, polski historyk,
profesor Uniwersytetu Wrocławskiego
(zm.
1981
)
-
1921
–
Kazimierz Ostrowicz
, polski aktor (zm.
2002
)
-
1922
–
Chen Ning Yang
, amerykański fizyk pochodzenia chińskiego,
laureat Nagrody Nobla
-
1924
– Martin Barre, francuski malarz (zm.
1993
)
-
1925
–
Jerzy Chełstowski
, polski
żołnierz AK
,
uczestnik powstania warszawskiego
(zm.
1944
)
-
1925
–
Aleś Trojanowski
, białoruski pisarz
-
1927
–
Bogusław Wolniewicz
, polski filozof, twórca ontologii sytuacji
-
1929
– Dinu Cocea, rumuński reżyser filmowy
-
1931
–
Zdobysław Flisowski
, polski polityk,
profesor i prorektor Politechniki Warszawskiej
,
minister edukacji narodowej
-
1931
– Marlena Milwiw, polska aktorka
-
1932
–
Algirdas Brazauskas
, litewski polityk,
prezydent
i
premier Litwy
(zm.
2010
)
-
1932
–
Ingemar Johansson
, szwedzki bokser, mistrz świata, medalista olimpijski (zm.
2009
)
-
1935
– Masumi Okada, japoński aktor (zm.
2006
)
-
1937
–
Marian Gołębiewski
, polski duchowny katolicki,
arcybiskup wrocławski
-
1938
–
Augustin Buzura
, rumuński pisarz
-
1938
–
Dean Reed
, amerykański piosenkarz, aktor (zm.
1986
)
-
1938
–
Bożena Walter
, polska dziennikarka, spikerka telewizyjna
-
1939
–
Marian Kasprzyk
, polski bokser,
mistrz olimpijski
-
1940
–
Edward Bogusławski
, polski kompozytor, pedagog,
profesor Akademii Muzycznej w Katowicach
(zm.
2003
)
-
1941
– José Luis García Sánchez, hiszpański reżyser filmowy
-
1944
–
Brian Gibson
, brytyjski reżyser filmowy (zm.
2004
)
-
1944
– Urszula Popiel, polska aktorka
-
1946
– Michał Bukojemski, polski operator filmowy
-
1949
–
Tadeusz Siejak
, polski pisarz (zm.
1994
)
-
1949
–
Jerzy Słonka
, polski aktor
-
1950
–
Kirill Babitzin
, fiński piosenkarz (zm.
2007
)
-
1950
– Andrzej Lipski, polski aktor
-
1951
–
David Coverdale
, brytyjski
wokalista
zespołów
Deep Purple
i
Whitesnake
-
1951
– Marek Kusiba, polski poeta, dziennikarz
-
1951
–
Czesław Rolik
, polski dowódca wojskowy,
kontradmirał
,
szef finansów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego
-
1953
–
Ségolène Royal
, francuska polityk
-
1957
–
Nick Cave
, australijski muzyk zespołu
Nick Cave and the Bad Seeds
, pisarz, aktor
-
1957
–
Giuseppe Saronni
, włoski
kolarz szosowy
,
mistrz świata
,
zwycięzca Giro d'Italia
-
1958
–
Andrea Bocelli
, włoski śpiewak operowy (tenor)
-
1958
–
Joan Jett
, amerykańska wokalistka zespołu
The Runaways
-
1959
– David Allen Bawden, amerykański działacz religijny,
antypapież Michał
,
przedstawiciel sedewakantyzmu
-
1961
–
Scott Baio
, amerykański aktor
-
1961
– Marek Cichucki, polski aktor
-
1961
–
Catherine Oxenberg
, amerykańska aktorka
-
1962
– Anna Kaźmierczak, polska aktorka
-
1965
–
Tony Drago
, maltański snookerzysta
-
1965
–
Robert Satcher
, amerykański astronauta
-
1968
–
Rafał Wieczyński
, polski reżyser filmowy, aktor
-
1969
–
Nicole Bradtke
, australijska tenisistka
-
1969
– Mariusz Kata, polski twórca kina niezależnego, producent i scenarzysta
-
1970
–
Emmanuel Petit
, francuski piłkarz,
reprezentant Francji
,
mistrz świata
-
1971
–
Marta Ludwika
, księżniczka Norwegii
-
1976
–
Ronaldo
, brazylijski piłkarz,
reprezentant Brazylii
,
wicemistrz
i
mistrz świata
,
piłkarz roku FIFA
-
1978
–
Ewa Damięcka
, polska
piłkarka ręczna
,
reprezentantka Polski
-
1978
–
Harry Kewell
, austalijski piłkarz,
reprezentant Australii
-
1979
–
Roberto Saviano
, włoski
dziennikarz
,
pisarz
-
1979
–
Cezary Trybański
, polski koszykarz,
reprezentant Polski
-
1980
– Frank Ludwig, niemiecki skoczek narciarski
-
1982
–
Linn Githmark
, norweska curlerka,
wicemistrzyni świata
-
1984
–
Laura Vandervoort
, kanadyjska aktorka
-
1985
– Yumehito, japoński gitarzysta zespołu
Ayabie
-
1987
–
Tom Felton
, angielski aktor
-
1987
–
Tom Hilde
, norweski skoczek narciarski,
wicemistrz świata
-
1989
–
Felix Brodauf
, niemiecki skoczek narciarski
-
1989
–
Sabine Lisicki
, niemiecka tenisistka
Zmarli-
530
–
Feliks IV
,
święty
,
papież
(ur. ?)
-
852
–
Abd ar-Rahman II
,
emir Kordoby
(ur.
792
)
-
967
–
Wichman Młodszy
,
saski
graf
,
przywódca Wieletów
(ur. ?)
-
1253
–
Dogen
, japoński
mistrz zen
(ur.
1200
)
-
1408
–
Jan VII Paleolog
,
cesarz bizantyjski
(ur.
1370
)
-
1460
–
Tomasz Strzępiński
, polski duchowny katolicki,
biskup krakowski
(ur.
1398
)
-
1504
–
Jan II Szalony
,
książę głogowski
(ur.
1435
)
-
1520
–
Selim I Groźny
,
sułtan Turcji
(ur.
1465
-
1539
–
Guru Nanak Czand
,
Guru Sikhów
(ur.
1469
)
-
1554
–
Francisco Vásquez de Coronado
, hiszpański
konkwistador
, odkrywca (ur. ok.
1510
)
-
1774
–
Klemens XIV
,
papież
(ur.
1705
)
-
1828
–
Czaka
,
przywódca Zulusów
(ur.
1787
)
-
1839
-
1882
–
Leopold Otto
, polski duchowny ewangelicki, działacz społeczny (ur.
1819
)
-
1901
–
Ignacy Maciejowski
, polski pisarz, krytyk literacki (ur.
1835
)
-
1921
–
Iwan Wazow
, bułgarski pisarz (ur.
1850
)
-
1925
–
Izydor Gulgowski
, polski etnograf, dziennikarz, pisarz (ur.
1874
)
-
1928
–
Antoni Troczewski
, polski lekarz (ur.
1861
)
-
1931
–
Stanisław Nowodworski
, polski prawnik, polityk,
minister sprawiedliwości
,
prezydent Warszawy
(ur.
1873
)
-
1939
–
polegli w kampanii wrześniowej
:
-
Mikołaj Bołtuć
, polski
dowódca wojskowy
,
generał
,
dowódca Grupy Operacyjnej Wschód
(ur.
1893
)
-
Werner von Fritsch
, niemiecki
dowódca wojskowy
,
generał III Rzeszy
,
naczelny dowódca wojsk lądowych
(ur.
1880
)
-
Leszek Lubicz-Nycz
, polski
szermierz
,
szablista
,
medalista olimpijski
(ur.
1899
)
-
Józef Olszyna-Wilczyński
, polski
dowódca wojskowy
,
generał
,
dowódca 10 Dywizji Piechoty
,
dowódca Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie
(ur.
1890
)
-
1940
–
Michał Kajka
, polski
poeta
,
działacz społeczny na Mazurach
(ur.
1858
)
-
1944
–
polegli w powstaniu warszawskim
:
-
Julian Laskowski
, polski
żołnierz AK
,
podporucznik
,
uczestnik powstania warszawskiego
(ur.
1922
)
-
Tadeusz Molenda
, polski
żołnierz AK
,
plutonowy
,
uczestnik powstania warszawskiego
(ur.
1921
)
-
Cezary Nowodworski
, polski wojskowy,
kapitan
,
cichociemny
,
uczestnik powstania warszawskiego
(ur.
1916
)
-
Sołtan Safijew
, rosyjski lekarz,
uczestnik powstania warszawskiego
(ur. ?)
-
Jerzy Weil
, polski
podharcmistrz
,
żołnierz AK
,
porucznik
,
uczestnik powstania warszawskiego
(ur.
1923
)
-
1949
–
Sam Wood
, amerykański reżyser filmowy (ur.
1883
)
-
1952
–
Kaarlo Juho Ståhlberg
, fiński polityk,
prezydent Finlandii
(ur.
1865
)
-
1956
–
Frederick Soddy
, angielski chemik,
laureat Nagrody Nobla
(ur.
1877
)
-
1961
– Marion Davies, amerykańska aktorka (ur.
1897
)
-
1963
–
Jan Bohdan Dembowski
, polski biolog,
prezes PAN
,
marszałek Sejmu PRL
,
wiceprzewodniczący Rady Państwa
(ur.
1889
)
-
1966
– Jules Furthman, amerykański scenarzysta filmowy (ur.
1888
)
-
1969
-
1970
–
Tadeusz Manteuffel
, polski historyk, mediewista (ur.
1902
)
-
1973
–
Józef Lustgarten
, polski
piłkarz
,
sędzia piłkarski
(ur.
1889
)
-
1979
–
Otto Robert Frisch
, brytyjski fizyk pochodzenia austriackiego (ur.
1904
)
-
1982
–
Zbigniew Ciekliński
, historyk sztuki, wojewódzki konserwator zabytków w Łodzi, krajoznawca, wykładowca na kursach, działacz opieki nad zabytkami PTTK, autor artykułów w "Wędrowniku", (ur.
1905
),
-
1985
–
Axel Springer
, niemiecki wydawca prasowy (ur.
1912
)
-
1989
-
Irving Berlin
, amerykański kompozytor (ur.
1888
)
- Wojciech Maciuszonek, polski aktor teatralny (ur.
1955
)
-
1996
-
1997
– Karolina Salanga, polska aktorka (ur.
1916
)
-
1999
–
George C. Scott
, amerykański aktor (ur.
1927
)
-
2000
-
2001
–
Isaac Stern
, amerykański skrzypek pochodzenia ukraińskiego (ur.
1920
)
-
2002
-
2005
–
Janusz Bukowski
, polski aktor, reżyser teatralny (ur.
1941
)
-
2006
–
Edward Albert
, amerykański aktor (ur.
1951
)
-
2007
–
Jerzy Korzonek
, polski ekonomista, polityk,
kierownik Urzędu Gospodarki Morskiej
(ur.
1928
)
-
2007
Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "22 września":
Wincenty Okołowicz
...
Linköping
...
Brno
...
Uznam
...
Władysław Komar
...
Adolf Giżyński
...
1499
zdecydowane zwycięstwo w pierwszej bitwie koło
Lepanto
z flotą
Wenecji
(druga w
1571
).
22 września
–
Austria
i
Szwajcaria
zawarły pokój kończący
wojnę między oboma ...
XVI wiek
...
1972
Ludu"; wielki kiermasz przed
Pałacem Kultury
, festyny i okolicznościowe występy artystów scen polskich.
19
-
22 września
– rozmowy gospodarcze między Polską a
Francją
, poprzedzające wizytę
Edwarda ...
Grzyby
...
Inne lekcje zawierające informacje o "22 września":
202 System wersalski. Europa po I Wojnie Światowej (plansza 2)
...
214a II Wojna Światowa. Działania zbrojne w latach 1939 - 1941 r. (plansza 8)
...
221. Przemiany powojenne na bliskim i dalekim wschodzie (plansza 15)
...
|