14 października jest 287. (w latach przestępnych 288.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 78 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Alan , Bernard , Burchard , Dominik , Donacjan , Fortunat , Fortunata , Gaja , Gajusz , Gaudencjusz , Gaudenty , Gwendalina , Just , Kalikst , Małgorzata , Paraskewa , Rustyk , Rustyka i Witalia .
• Autokefaliczny Kościół Prawosławny – Święto Opieki Najświętszej Bogurodzicy^[1]
• Gruzja – Dzień Kościoła Sweti Cchoweli (ang. Svetitskhoveli)
• Jemen – Rocznica Rewolucji 1963 Roku
• Polska – Dzień Edukacji Narodowej (dawn. „Dzień Nauczyciela”, święto państwowe )
• Zimbabwe – Święto Karirurute
• międzynarodowe – Światowy Dzień Normalizacji (ang. World Standards Day Message; z inicjatywy ISO we współpracy z PKN )^[2]
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[3][4] obchodzą:
  • św. Burchard z Würzburg ( † 754 , biskup )
  • św. Just z Lyonu ( † IV , biskup Lyonu )
  • św. Kalikst I (papież i męczennik)
  • św. Małgorzata Maria Alacoque (dziewica)
  • bł. Radzim Gaudenty (biskup)

Wydarzenia w Polsce

• 1140 – biskupstwo pomorskie z siedzibą w Wolinie (później Kamieniu Pomorskim ) zostało potwierdzone bullą protekcyjną przez papieża Innocentego II .
• 1587 – wojska zgłaszającego pretensje do polskiego tronu Maksymiliana III Habsburga rozpoczęły oblężenie Krakowa .
• 1660 – wojna polsko-rosyjska : rozpoczęła się bitwa pod Cudnowem .
• 1773 – powstała Komisja Edukacji Narodowej .
• 1793 – sterroryzowany przez rosyjskie wojsko Sejm grodzieński przyjął napisany przez Katarzynę II projekt wieczystego sojuszu polsko-rosyjskiego.
• 1861 – rosyjski namiestnik Karol hr. Lambert wprowadził stan wojenny na terytorium Królestwa Polskiego .
• 1943 – w hitlerowskim obozie zagłady w Sobiborze wybuchł bunt więźniów.
• 1959 – Rybnik : spłonęła północna wieża bazyliki św. Antoniego .
• 1966 :
  • w Gorzowie Wielkopolskim odnotowano październikowe maksimum temperatury powietrza (+ 28,7 °C).
  • w Sudetach , w pobliżu wsi Kletno , odkryto Jaskinię Niedźwiedzią .
• 1968 – premiera filmu Struktura kryształu .
• 1988 – powstał rząd Mieczysława Rakowskiego .
• 1992 – naczelny archiwista państwowy Rosji Rudolf Pichoja przekazał prezydentowi Lechowi Wałęsie kopie dokumentów dot. zbrodni katyńskiej .
• 1993 – założono Muzeum Byłego Hitlerowskiego Obozu Zagłady w Sobiborze .
• 2009 :
  • Jerzy Miller , Krzysztof Kwiatkowski i Adam Giersz weszli w skład rządu Donalda Tuska .
  • nagły atak zimy, wiele miejscowości pozbawionych zostało prądu.

Wydarzenia na świecie

Fragment tkaniny z Bayeux , obrazującej bitwę pod Hastings

• 1066 – Normanowie pokonali pospolite ruszenie anglosaskie pod Hastings .
• 1529 – I wojna austriacko-turecka : Turcy zakończyli nieudane oblężenie Wiednia .
• 1533 – powstanie we Fryzji : I bitwa pod Jemgum .
• 1582 – ze względu na reformę kalendarza gregoriańskiego tego dnia nie było w Italii , Hiszpanii , Portugalii i Polsce .
• 1655 – założono uniwersytet w Duisburgu .
• 1758 – wojna siedmioletnia : zwyciestwo Austriaków nad Prusakami w bitwie pod Hochkirch .
• 1806 – Napoleon Bonaparte oraz marszałek Davout odnieśli zwycięstwo nad wojskami pruskimi w bitwach pod Jeną i Auerstedt .
• 1809 – podpisano austriacko-francuski pokój w Schönbrunn .
• 1834 – opatentowano maszynę do siania kukurydzy .
• 1878 – w angielskim Sheffield rozegrano pierwszy w historii mecz piłkarski przy świetle elektrycznym z lamp łukowych .
• 1905 :
  • założono klub piłkarski Sevilla FC .
  • założono Międzynarodową Federację Lotniczą (FAI) .
• 1912 – ubiegający się o wybór na trzecią kadencję Theodore Roosevelt , prezydent USA w latach 1901-1909, został w Milwaukee postrzelony przez chorego psychicznie emigranta z Niemiec.
• 1915 – I wojna światowa : Bułgaria przystąpiła do wojny po stronie państw centralnych .
• 1920 – w estońskim Tartu Finlandia i Rosja Radziecka zawarły traktat pokojowy .
• 1926 – wydano Kubusia Puchatka , książkę A. A. Milne'a .
• 1933 – Niemcy wystąpiły z Ligi Narodów .
• 1939 – II wojna światowa : w głównej bazie Royal Navy w Scapa Flow , po storpedowaniu przez niemiecki okręt podwodny U-47 , zatonął pancernik HMS Royal Oak . Zginęło 833 spośród 1234 członków załogi.
• 1942 – powstała Ukraińska Powstańcza Armia .
• 1944 – odbył się zjazd założycielski Szwajcarskiej Partii Pracy .
• 1947 :
  • Amerykanin Chuck Yeager w samolocie Bell X-1 przekroczył jako pierwszy barierę dźwięku
  • strajk komunikacji miejskiej w Paryżu . Jednocześnie w innych rejonach Francji wybuchły strajki przeciwko drożyźnie i redukcji przydziałów żywności.
• 1955 – w Wiedniu otwarto odbudowany po wojnie Burgtheater .
• 1958 – w Jerozolimie wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego gmachu Knesetu .
• 1962 – kryzys kubański : amerykański samolot szpiegowski U-2 wykonał zdjęcia radzieckich baz rakietowych na Kubie .
• 1964 :
  • Martin Luther King otrzymał pokojową nagrodę Nobla .
  • w ZSRR Nikita Chruszczow został odsunięty od władzy. Nowym sekretarzem generalnym KPZR został Leonid Breżniew .
• 1966 – otwarto pierwszą linię metra w Montrealu .
• 1969 – Olof Palme został premierem Szwecji .
• 1976 – wystrzelono załogowy statek kosmiczny Sojuz 23 .
• 1978 – w Watykanie rozpoczęło się konklawe , które 2 dni później wybrało na papieża metropolitę krakowskiego Karola Wojtyłę .
• 1981 – dotychczasowy wiceprezydent Hosni Mubarak został zaprzysiężony na stanowisko prezydenta Egiptu , zastępując zamordowanego 6 października Anwara Sadata .
• 1987 – doszło do krachu na Wall Street .
• 1994 – premiera filmu Pulp Fiction .
• 1998 – w północnej Kanadzie otwarto kopalnię diamentów Ekati .
• 2004 – książę Norodom Sihamoni , po abdykacji swego ojca Norodoma Sihanuouka , został wybrany przez Radę Tronową na króla Kambodży .
• 2006 :
  • rząd w Chartumie zawarł ugodę z przywódcami Frontu Wschodniego , co zakończyło jedną z trzech rebelii w Sudanie .
  • w odpowiedzi na przeprowadzone testy z bronią jądrową , ONZ nałożyła sankcje na Koreę Północną .
• 2007 – na lotnisku w kanadyjskim Vancouver zmarł wskutek porażenia policyjnym paralizatorem Polak Robert Dziekański .
• 2008 :
  • konflikt nad Ussuri : Rosja przekazała ChRL 340 km² spornego terytorium granicznego.
  • Konserwatywna Partia Kanady odniosła zwycięstwo w wyborach parlamentarnych .
  • Syria uznała niepodległość Libanu i nawiązała z nim stosunki dyplomatyczne.

Urodzili się

• 1006 – Godfryd II Martel , hrabia Andegawenii (zm. 1060 )
• 1257 – Przemysł II , książę wielkopolski , książę krakowski , król Polski (zm. 1296 )
• 1427 – Alessio Baldovinetti , włoski malarz (zm. 1499 )
• 1499 – Klaudia de Valois , królowa Francji (zm. 1524 )
• 1542 – Akbar , władca Imperium Mogołów w Indiach (zm. 1605 )
• 1563 – Jodocus Hondius, holenderski rytownik, kartograf (zm. 1611 )
• 1574 – Anna Duńska , królowa Anglii i Szkocji (zm. 1619 )
• 1633 – Jakub II Stuart , król Anglii i Szkocji (zm. 1701 )
• 1644 – William Penn , angielski kwakier , założyciel Pensylwanii (zm. 1718 )
• 1712 – George Grenville , brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii (zm. 1770 )
• 1767 – Nicolas-Théodore de Saussure , szwajcarski fitochemik i botanik (zm. 1845 )
• 1784 – Ferdynand VII , król Hiszpanii (zm. 1833 )
• 1788 – Edward Sabine , angielski fizyk, matematyk (zm. 1883 )
• 1801 – Joseph Plateau, belgijski fizyk (zm. 1883 )
• 1840 – Friedrich Kohlrausch, niemiecki fizyk (zm. 1910 )
• 1846 – Kazimierz Badeni , hrabia, polski polityk (zm. 1909 )
• 1864 – Stefan Żeromski , polski pisarz (zm. 1925 )
• 1871 – Alexander von Zemlinsky, austriacki kompozytor, dyrygent (zm. 1942 )
• 1873 – Ray Ewry , amerykański lekkoatleta, skoczek z miejsca (zm. 1937 )
• 1876 – Jules Bonnot , francuski anarchista (zm. 1912 )
• 1879 – Miles Franklin , australijska pisarka i feministka (zm. 1954 )
• 1881 – Konstanty Chyliński , polski historyk, polityk (zm. 1939 )
• 1882 – Éamon de Valera , irlandzki polityk, premier i prezydent (zm. 1975 )
• 1884 – John B. Stetson Jr. , amerykański dyplomata (zm. 1952 )
• 1888 – Katherine Mansfield , brytyjska pisarka (zm. 1923 )
• 1890 – Louis Delluc, francuski reżyser filmowy, krytyk filmowy (zm. 1924 )
• 1890 – Dwight Eisenhower , amerykański generał, polityk, prezydent USA (zm. 1969 )
• 1893 – Lillian Gish , amerykańska aktorka (zm. 1993 )
• 1894 – Edward Estlin Cummings , amerykański poeta, malarz (zm. 1962 )
• 1901 – Tadeusz Urbański , polski chemik (zm. 1985 )
• 1903 – Klemens Bronk , polski polityk (zm. 1964 )
• 1904 – Celina Niedźwiecka, polska aktorka (zm. 1988 )
• 1904 – Christian Pineau , francuski polityk (zm. 1995 )
• 1905 – Wincenty Burek , polski pisarz (zm. 1988 )
• 1906 – Hannah Arendt , amerykańska filozof, publicystka pochodzenia niemieckiego (zm. 1975 )
• 1906 – Eleonora Lorentz, polska aktorka (zm. 1986 )
• 1909 – Bernd Rosemeyer , niemiecki kierowca wyścigowy (zm. 1938 )
• 1910 – John Wooden , amerykański koszykarz, trener koszykarski (zm. 2010 )
• 1911 – Le Duc Tho , wietnamski generał, polityk, dyplomata (zm. 1990 )
• 1912 – Joachim Badeni , polski duchowny katolicki
• 1912 – Jadwiga Gosławska, polska aktorka (zm. 2007 )
• 1913 – Józef Garliński , polski pisarz (zm. 2005 )
• 1914 :
  • Raymond Davis , amerykański fizyk, laureat (zm. 2006 )
  • Stanisław Laskowski , polski prawnik, polityk (zm. 2009 )
• 1916 – Jack Arnold, amerykański reżyser filmowy (zm. 1992 )
• 1917 – Tadeusz Cieślak, polski historyk (zm. 1985 )
• 1918 – Justyna Kreczmar , polska aktorka (zm. 2008 )
• 1920 – Nina Popeliková, czeska aktorka (zm. 1982 )
• 1922 – Bohdan Kosiński , polski reżyser filmów dokumentalnych (zm. 2003 )
• 1925 :
  • Władimir Fetin, rosyjski reżyser filmowy (zm. 1981 )
  • Zygmunt Ławrynowicz , polski poeta, tłumacz (zm. 1987 )
• 1926 :
  • Conrad Drzewiecki , polski tancerz, choreograf (zm. 2007 )
  • Henryk Pruchniewicz , polski polityk (zm. 2006 )
• 1927 – Roger Moore , brytyjski aktor
• 1929 – Yvon Durelle , kanadyjski bokser (zm. 2007 )
• 1930 :
  • Schafik Handal , salwadorski polityk (zm. 2006 )
  • Mobutu Sese Seko , zairski polityk, prezydent (zm. 1997 )
  • Bogusław Sochnacki , polski aktor (zm. 2004 )
• 1933 – Antal Végh, węgierski pisarz (zm. 2000 )
• 1935 :
  • Stanisław Hochuł , polski rzeźbiarz
  • La Monte Young , amerykański kompozytor
• 1936 :
  • Andrzej Antkowiak , polski aktor (zm. 1979 )
  • Barbara Sass , polska reżyserka filmowa
  • Czesław Stopka, polski aktor
• 1937 – Carroll Ballard, amerykański reżyser filmowy
• 1938 :
  • Farah Pahlawi , szachbanu Iranu, żona Rezy Pahlawiego
  • Bogusław Stokowski, polski aktor (zm. 1994 )
• 1939 – Ralph Lauren , amerykański projektant mody
• 1940 – Cliff Richard , brytyjski piosenkarz
• 1942 – Zbigniew Dworak , polski pisarz
• 1943 – Andrzej Przedworski , polski scenograf filmowy (zm. 2002 )
• 1944 – Udo Kier , niemiecki aktor
• 1945 – Karin Brandauer, austriacka reżyserka filmowa (zm. 1992 )
• 1946 :
  • Paweł Czuchraj, rosyjski reżyser filmowy
  • Grażyna Langowska , polska polityk (zm. 2009 )
  • Dan McCafferty, brytyjski wokalista zespołu Nazareth
  • Craig Venter , amerykański biolog
• 1947 – Tomasz Wołek , polski dziennikarz, publicysta, komentator sportowy
• 1948 – Marcia Barrett , jamajska wokalistka zespołu Boney M
• 1950 – Iosif Dan , rumuński polityk (zm. 2007 )
• 1952 :
  • Nikołaj Andrianow , radziecki gimnastyk sportowy
  • Tadeusz Komendant , polski pisarz, krytyk literacki, tłumacz
• 1956 – Ewa Serwa , polska aktorka
• 1957 – Catherine Johnson, brytyjska pisarka, scenarzystka filmowa
• 1959 – Ireneusz Kłos , polski siatkarz, trener siatkarki
• 1961 – Jacek Bartoszcze , polski dowódca wojskowy, generał (zm. 2005 )
• 1962 :
  • Trevor Goddard , brytyjski aktor (zm. 2003 )
  • Andrzej Zieliński , polski aktor
• 1963 – Alessandro Safina , włoski śpiewak operowy
• 1965 – Małgorzata Osiej-Gadzina , polska aktorka
• 1967 – Bogdan Sawicki , polski dziennikarz
• 1968 – Richard Hart , kanadyjski curler
• 1969 – Wiktor Onopko , rosyjski piłkarz pochodzenia rosyjskiego
• 1970 – Pär Zetterberg , szwedzki piłkarz
• 1971 :
  • Jorge Costa , portugalski piłkarz
  • Andonios Nikopolidis , grecki piłkarz, bramkarz
• 1973 – Steven Bradbury , australijski łyżwiarz szybki
• 1976 – Andreas Widhölzl , austriacki skoczek narciarski
• 1977 :
  • Joey Didulica , chorwacki piłkarz pochodzenia australijskiego
  • Oleg Velyky , niemiecki piłkarz ręczny pochodzenia ukraińskiego (zm. 2010 )
• 1978 :
  • Paul Hunter , angielski snookerzysta (zm. 2006 )
  • Steven Thompson , szkocki piłkarz
  • Usher , amerykański piosenkarz, aktor
• 1979 :
  • Stacy Keibler , amerykańska aktorka
  • Cédric Moubamba , gaboński piłkarz
• 1980 – Ben Whishaw , brytyjski aktor
• 1983 – Richard Mateelong , kenijski biegacz
• 1984 – Santino Quaranta , amerykański piłkarz
• 1989 – Mia Wasikowska , australijska aktorka pochodzenia polskiego

Zmarli

• 1006 – bł. Radzim Gaudenty , pierwszy arcybiskup metropolita na Ziemiach Polskich
• 1066 – Harold II , król Anglii (ur. ok. 1022 )
• 1536 – Garcilaso de la Vega , hiszpański żołnierz, poeta (ur. 1501 lub 1503 )
• 1711 – Tewoflos, cesarz Etiopii (ur. 1708 )
• 1831 – Jean-Louis Pons , francuski astronom (ur. 1761 )
• 1901 – Marceli Nencki , polski lekarz, fizjolog, chemik (ur. 1847 )
• 1919 – Georg Wilhelm von Siemens, niemiecki przemysłowiec (ur. 1855 )
• 1941 – Hjalmar Söderberg , szwedzki pisarz (ur. 1869 )
• 1944 – Erwin Rommel , niemiecki dowódca wojskowy (ur. 1891 )
• 1958 – Lena Żelichowska , polska aktorka (ur. 1910 )
• 1959 – Errol Flynn , amerykański aktor (ur. 1909 )
• 1960 – Abram Joffe , rosyjski fizyk (ur. 1880 )
• 1965 – Burt Balaban, amerykański reżyser filmowy (ur. 1922 )
• 1967 – Marcel Aymé , francuski pisarz (ur. 1902 )
• 1969 – Leon Pasternak , polski pisarz (ur. 1910 )
• 1976 – Edith Evans , angielska aktorka (ur. 1888 )
• 1977 :
  • Bing Crosby , amerykański aktor, piosenkarz (ur. 1903 )
  • Ryszard Kiersnowski , polski pisarz (ur. 1912 )
• 1978 – Bolesław Filipiak , polski duchowny katolicki, kardynał (ur. 1901 )
• 1981 – Hilariusz (Hilary) Illinicz , polski działacz krajoznawstwa łódzkiego, prekursor turystyki motorowej w Łodzi, (ur. 1894 ),
• 1984 – Martin Ryle , brytyjski fizyk, astronom, noblista (ur. 1918 )
• 1985 :
  • Emil Gilels , rosyjski pianista (ur. 1916 )
  • Antoni Rycharski, polski aktor (ur. 1914 )
• 1986 :
  • Barbara Kostrzewska , polska śpiewaczka, reżyser (ur. 1915 )
  • Keenan Wynn, amerykański aktor (ur. 1916 )
• 1987 – Elżbieta Barszczewska , polska aktorka (ur. 1913 )
• 1988 – Ryszard Kołakowski , polski taternik, alpinista, himalaista (ur. 1954 )
• 1990 :
  • Leonard Bernstein , amerykański kompozytor, dyrygent (ur. 1918 )
  • Irina Odojewcewa , rosyjska pisarka (ur. 1895 )
• 1992 – Irena Jadwiga Kozłowska , polska pisarka (ur. 1912 )
• 1995 – Ellis Peters , angielska pisarka (ur. 1913 )
• 1996 :
  • Tadeusz Grzelak , polski bokser (ur. 1929 )
  • Wojciech Ziętarski, polski aktor, reżyser, pedagog (ur. 1937 )
• 1997 :
  • Hy Averback, amerykański reżyser filmowy (ur. 1920 )
  • Harold Robbins, amerykański pisarz (ur. 1916 )
• 1998 – Jerzy Jasiński, polski prawnik, kryminolog (ur. 1930 )
• 1999 – Julius Nyerere , polityk tanzański, prezydent (ur. 1922 )
• 2001 – Zhang Xueliang , chiński polityk, rządca Mandżurii (ur. 1901 )
• 2002 – Norbert Schultze, niemiecki kompozytor (ur. 1911 )
• 2004 :
  • Juan Francisco Fresno Larrain , chilijski duchowny katolicki, kardynał (ur. 1914 )
  • Iwan Szamiakin , białoruski pisarz (ur. 1921 )
• 2006 – Jared Anderson , amerykański muzyk zespołów: Morbid Angel i Hate Eternal (ur. 1975 )
• 2007 :
  • Big Moe , amerykański raper (ur. 1974 )
  • Barbara Lasocka-Pszoniak , polska pedagog (ur. 1933 )
  • Raymond Pellegrin, francuski aktor (ur. 1925 )
• 2009 – Wiktor Żylin , ukraiński piłkarz, trener piłkarski (ur. 1923 )
• 2010 :
  • Simon MacCorkindale , brytyjski aktor (ur. 1952 )
  • Benoît Mandelbrot , francuski matematyk, badacz fraktali (ur. 1924 )
  • Tadeusz Styczeń , polski duchowny katolicki, salwatorianin , etyk, filozof, profesor KUL-u (ur. 1931 )

Przypisy