Sułtanat Delhijski – w latach
1206
-
1526
państwo w północnych
Indiach
, ze stolicą w
Delhi
, rządzone przez kolejne muzułmańskie dynastie.
Z początkiem
XI wieku
władca
Ghaznawidów
Mahmud
podjął serię łupieżczych wypraw na
Indie
. Od roku
1001
do
1027
dokonał on siedemnastu wielkich najazdów, pustosząc północną część
subkontynentu
. Księstwa hinduskie zawiązały wprawdzie ligę obronną, lecz wzajemnie skłócone, nie były w stanie skutecznie przeciwstawić się najeźdźcom. Mahmud bezkarnie łupił więc ziemie hinduskie i uprowadzał tysiące jeńców, których sprzedawano potem jako niewolników w
Azji Środkowej
. Nie podjął on jednak trwałej okupacji Indii. W roku
1173
nowa dynastia, Ghurydzi, opanowała
Ghaznę
. W roku
1191
wyruszyli oni na podbój Indii, jednak zostali pokonani przez koalicję miejscowych władców w bitwie pod Tarain. Rok później wrócili jednak z potężniejszymi siłami, i w drugiej bitwie pod Tarain odnieśli decydujące zwycięstwo. W wyniku dalszych podbojów pod koniec
XII wieku
w północnej części Indii powstał Sułtanat Delhijski, który następnie zjednoczył pod swym zwierzchnictwem większość księstw hinduskich. Pierwszym sułtanem obwołał się w
1206
r. Kutb-ud-din Ajbek, namiestnik Pendżabu z ramienia władcy z dynastii Ghurydów. Ajbek zdobył w wyprawie wojennej
Delhi
i zerwał swą zależność. W połowie
XIII wieku
sułtanom Delhi udało się odeprzeć najazd
Mongołów
, którzy w czasach
Dżingis-chana
zbudowali imperium od
Chin
po
Morze Czarne
. Istniał jednakże nadal napływ mahometańskiej ludności z Azji Środkowej i
Persji
, która po prostu imigrowała w celu poprawienia swych warunków bytowania. Wraz z nimi rozprzestrzeniał się na subkontynencie
islam
.
Księstwa, położone we wschodniej i południowej części Półwyspu Indyjskiego, znajdujące się poza zasięgiem najazdów tureckich, rozwijały się pomyślnie przez cały czas do
XIV wieku
. Ich kultura i religia
hinduska
promieniowały na wyspy
Cejlon
i
Malediwy
oraz
Półwysep Indochiński
.
Pod koniec XIV w. Imperium Mongołów ponownie się odrodziło pod wodzą
Tamerlana
(Timura), który mienił się następcą Dżyngis-chana. Po podbiciu
Chorezmu
i Persji Mongołowie najechali wtedy Sułtanat Delhijski i w
1398
r. zajęli jego stolicę Delhi, pustosząc ją i dokonując rzezi tysięcy mieszkańców. Po kilku latach jeden z dowódców Tamerlana ogłosił się sułtanem Indii i założył nową dynastię Sajjidów (od
1414
r.).
21 kwietnia
1526
r. wywodzący się z
Fergany
władca
Kabulu
Babur
pokonał na równinie
Panipat
ostatniego sułtana Delhi Ibrahima Szacha Lodi, po czym w Delhi ogłosił się cesarzem i nazwany został
Wielkim Mogołem
. Wydarzenie to wyznacza kres Sułtanatu Delhijskiego
Dynastie sułtanów delhijskich
- Dynastia "Niewolnicza" (1206-1290)
- Chaldżiowie (1290-1320)
- Tughlakowie (1320-1414)
- Sajjidowie (1414-1451)
- Lodi (1451-1526)
Zobacz też