Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną. Hulagu-chan
Hulagu-chanHulagu odpoczywający po polowaniu, średniowieczny manuskrypt z
British Museum
. Hulagu-chan (albo Hulegu, Hülegü[1]) (ur. w
1217
, zm.
8 lutego
1265
) – wódz
mongolski
i twórca państwa
Ilchanidów
. Był piątym synem
Tołuja
i jego żony
Sorkaktani-beki
, a zatem wnukiem
Czyngis-chana
. Właściwie nic nie wiadomo o wczesnym okresie jego życia. W roku
1251
jego brat
Mongke
został wielkim chanem, i z jego rozkazu w roku
1253
Hulagu wyruszył z wielką wyprawą na
Bliski Wschód
. Postawiono przed nim trzy zasadnicze cele: miał zniszczyć
nizarytów
, uśmierzyć buntowniczych
Kurdów
oraz ich krewniaków,
Lurów
, oraz wymusić na
kalifie
podporządkowanie się Mongołom. Na drodze ogromnej armii Hulagu, której dokładną wielkość trudno oszacować, pobudowano mosty, wyznaczono brody, zapewniono wyżywienie dla ludzi i zwierząt. M. in. wytyczono dla armii pas na stepach wzdłuż jej przemarszu z przeznaczeniem na pastwiska dla koni. Na tereny niepodlegające Mongołom przybył on dopiero w roku
1256
i skierował do muzułmańskich władców orędzie wzywające ich do przybycia do jego obozu z posiłkami, żywnością i bronią, pod groźbą uznania ich za wrogów. Większość bliskowschodnich władców zastosowała się do tego wezwania, lecz kalif poprzestał jedynie na samej deklaracji posłuszeństwa. Od kwietnia do grudnia roku
1256
Hulagu zdobywał kolejne ośrodki nizarytów, z ich najważniejszą twierdzą
Alamut
włącznie, tak że sekta właściwie przestała istnieć. Hulagu skierował się następnie do
Azerbejdżanu
, który w przyszłości miał stać się centrum państwa
Ilchanidów
, podczas gdy jego podwładny,
Bajdżu
, w tym samym czasie stłumił rebelię
anatolijskich Seldżuków
. Przez niemal cały rok
1257
Hulagu prowadził również rozmowy z kalifem, któremu wyrzucał niestawienie się na jego wezwanie. Negocjacje te nie doprowadziły do niczego - kalif Al-Mustasim, który sądził chyba, że Mongołowie nie ważą się targnąć na duchowego przywódcę islamu, pysznił się swoją wyższością wobec Hulagu i na historycznych przykładach udowadniał mu, że każdego kto walczył z
Abbasydami
spotykała klęska. Ten wywód obalił jednak przed chanem
Nasir al-Din Tusi
, perski uczony, który poddał się wraz z Asasynami. Zachęcony do ataku, w końcu roku
1257
mongolski wódz przybył pod
Bagdad
, i
29 stycznia
1258
roku rozpoczął
szturm na miasto
. Już
10 lutego
kalif został zmuszony do poddania się, i wkrótce Hulagu kazał go zamordować, podobnie jak większość mieszkańców jego stolicy, która została niemal zrównana z ziemią. W ten sposób kalifat przestał istnieć. Po zdobyciu Bagdadu Hulagu wrócił do Azerbejdżanu, natomiast jego podwładni rozpoczęli podbój regionów
Al-Dżaziry
i
Diyarbakıru
. Po jego zakończeniu w końcu roku
1259
chan wyruszył przeciwko
syryjskim
Ajjubidom
, i
25 stycznia
1260
roku, z pomocą nowego sojusznika, króla
Małej Armenii
Hetuma I, zdobył i splądrował
Aleppo
. W marcu tego samego roku Mongołowie zajęli
Damaszek
, a ich zagony dotarły aż do
Hebronu
i
Gazy
. W tym momencie jednak Hulagu wycofał się z większością swoich sił do Azerbejdżanu, prawdopodobnie na wieść o śmierci Wielkiego Chana Mongke. W Syrii pozostał jego wódz Kitbuga, który jednak
3 września
1260
roku został pokonany przez armię
Mameluków
pod wodzą
sułtana
Kutuza i
Bajbarsa
w
bitwie pod Ajn Dżalut
, a następnie zabity. Mamelucy zajęli tereny aż po
Eufrat
, który w przyszłości miał się okazać trwałą granica pomiędzy nimi a państwem Ilchanidów. Mongołowie nie zaakceptowali tej porażki, i bardzo szybko wysłali do Syrii kolejną armię (ale liczyła ona tylko ok. 6 tys. ludzi), jednak została ona pokonana przez miejscowych Ajjubidów w
bitwie pod Himsem
10 grudnia
1260
roku. Hulagu nie zaatakował już Syrii, ponieważ wkrótce jego armia musiała zostać zaangażowana na innym froncie. W zimie roku
1261
/
1262
wybuchła bowiem wojna między Hulagu a władcą
Złotej Ordy
Berke. Napięcie pomiędzy nimi narastało od dawna, i było związane z kilkoma faktami. Do momentu przybycia Hulagu mongolski dowódca na terenie
Kaukazu
i Azerbejdżanu, Bajdżu, podlegał Złotej Ordzie, co Berke uważał za uzasadnienie jego pretensji do tych terytoriów. Berke był także muzułmaninem, i nie ukrywał swojego gniewu z powodu zniszczenia kalifatu przez Hulagu. Ten ostatni nie chciał zwrócić kontyngentów jakie Orda przysłała mu na wyprawę, a obawiając się buntu wśród nich dokonał egzekucji niektórych ich dowódców, wśród których znajdowali się krewni Berke. W odpowiedzi chan Złotej Ordy wezwał swoich żołnierzy znajdujących się pod rozkazami Hulagu do przechodzenia na stronę Mameluków. Wreszcie Hulagu i Berke znaleźli się po dwóch różnych stronach wojny domowej jaka wybuchła w
imperium mongolskim
po śmierci Mongke. Na początku działań wojennych Hulagu zmusił armię pod dowództwem
Nogaja
, bratanka Berke, do wycofania się, jednak w połowie stycznia jego syn Abaka został pokonany przez Nogaja w bitwie nad rzeką Terek, podczas której pod jego armią załamał się lód na rzece, w rezultacie czego utonęły tysiące żołnierzy. Armia Złotej Ordy nie była jednak w stanie podjąć trwałej okupacji Kaukazu i po tym zwycięstwie wycofała się na północ. Wojna Ilchanidów ze Złotą Ordą trwała aż do śmierci Berke w roku
1267
, i wybuchała co jakiś czas na nowo. Sojusz Złotej Ordy z Mamelukami nie tylko odciągał siły potrzebne Ilchanidom w Syrii, ale także pozwalał Mamelukom na sprowadzanie niewolników z kontrolowanych przez Złotą Ordę
kipczackich
stepów, co stanowiło główne źródło rekrutacji ich armii. Hulagu był człowiekiem o licznych intelektualnych zainteresowaniach, a jego dwór był ośrodkiem nauki i sztuki. Jego ulubieńcem był szczególnie wymieniony już Nasir al-Din Tusi, dla którego wybudował obserwatorium astronomiczne. Pisze się czasami o sympatii Hulagu w stosunku do chrześcijaństwa, co miało być związane z tym, że zarówno jego matka jak i ulubiona żona, Dokuz-chatun, były
nestoriankami
, podobnie zresztą jak jego dowódca Kitbuka. Celują w tym zwłaszcza autorzy muzułmańscy, którzy w ten sposób chcą wyjaśnić rzekomą nienawiść Hulagu w stosunku do muzułmanów. Należy jednak zauważyć, że Hulagu nigdy nie przeszedł na chrześcijaństwo, zaś zarówno na jego dworze jak i w armii było mnóstwo muzułmanów. Ponadto chan kazał wybudować w swojej stolicy świątynię buddyjską, a został pochowany wraz z zabitymi specjalnie w tym celu ludźmi, co było ostatnim takim przypadkiem wśród Czyngisydów. Wydaje się zatem, że podobnie jak wielu innych współczesnych mu Mongołów nie posiadał on jakichś precyzyjnie określonych sympatii w stosunku do jednej religii, chociaż interesował się wieloma z nich. Od roku
1259
, to jest śmierci Mongkego, Hulagu był właściwie władcą niezależnym, i wtedy też źródła zaczynają używać w stosunku do niego tytułu ilchan[2], który przyjęli także jego następcy. Formalnie jednak nadal uznawał on zwierzchność Wielkiego Chana, i w roku
1261
Kubilaj przyznał Hulagu prawo do wszystkich zdobytych ziem i potwierdził jego tytuł - co było właściwie tylko uznaniem istniejącego już stanu rzeczy. Zmarł
8 lutego
1265
roku, a władzę w stworzonym przez niego państwie przejął jego najstarszy syn Abaka. Przypisy- ↑ Imię to było różnie zapisywane już w pierwotnych muzułmańskich źródłach, stąd trudno mówić o jakiejś jednej jedynie słusznej wersji.
- ↑ Według Składanka "ilchan" oznacza chana plemion, narodu (Bogdan Składanek Historia Persji. Tom II, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2003, s. 262). Najczęściej rozumie się ten termin jako wyrażający stosunek podległości w stosunku do Wielkego Chana, np. według Janusza Daneckiego oznacza on "przedstawiciela chana" (Janusz Danecki Podstawowe wiadomości o islamie. Tom II, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1998, s. 188), podobnie przyjęto w angielskiej wikipedii
[1]
,
[2]
.
Bibliografia-
Janusz Danecki
, Podstawowe wiadomości o islamie. Tom II, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 1998,
-
Marek M. Dziekan
, Historia Iraku, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa 2002,
-
Lew Gumilow
Śladami cywilizacji Wielkiego Stepu, Polski Instytut Wydawniczy, Warszawa 2004,
- Jerzy Hauziński Burzliwe dzieje kalifatu bagdadzkiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa - Kraków 1993,
-
Peter M. Holt
Bliski Wschód od wypraw krzyżowych do 1517 roku, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1993,
-
Bogdan Składanek
, Historia Persji. Tom II, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2003,
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Hulagu-chan":
Nadciśnienie tętnicze
...
Oddychanie komórkowe
...
1972
...
1884
...
1592
...
1777
...
1977
...
1852
...
1878
...
1908
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Hulagu-chan":
032 Najazdy mongolskie w XIII w. (plansza 4)
...
032 Najazdy mongolskie w XIII w. (plansza 9)
...
032 Najazdy mongolskie w XIII w. (plansza 13)
...
|