|
Mikołaj Kopernik
Mikołaj Kopernik - (łac. Nicolaus Copernicus Torinensis lub Thorunensis lub Torunensis; ur. 19 lutego 1473 w Toruniu, zm. 24 maja 1543 we Fromborku) – astronom, matematyk, prawnik, ekonomista, strateg, lekarz, astrolog, tłumacz, kanclerz kapituły warmińskiej od 1511, kanonik warmiński, scholastyk wrocławski, duchowny katolicki.
Jego najważniejszym dziełem jest De revolutionibus orbium coelestium – O obrotach sfer niebieskich. Pracował nad nim w latach 1515-1530, ale ukazało się dopiero w 1543 roku w Norymberdze. Opisał w nim heliocentryczną wizję wszechświata na tyle szczegółowo, że mogła stać się naukowo użyteczna. Dzieło to wywołało jedną z najważniejszych rewolucji naukowych od czasów starożytnych nazywaną niekiedy przewrotem kopernikańskim.
Rodzina
Urodzony w Toruniu 19 lutego 1473 roku przy ul. Św. Anny (obecnie ul. Kopernika), w rodzinie kupca Mikołaja i Barbary pochodzącej z niemieckiej rodziny Watzenrode (zm. po 1495). Ród Koperników pochodził ze śląskiej wsi Koperniki nieopodal Nysy. Pod koniec XIV wieku członkowie tej rodziny osiedlali się w większych miastach Polski, księstw śląskich i zakonu krzyżackiego. Ojciec astronoma Mikołaj Starszy został przyjęty do prawa miejskiego w Krakowie. W źródłach jest po raz pierwszy poświadczony w 1448 jako krakowski kupiec-hurtownik, prowadzący handel miedzią z Gdańskiem. W czasie wojny trzynastoletniej w sierpniu 1454 brał udział w negocjacjach finansowych pomiędzy kardynałem Zbigniewem Oleśnickim a stanami pruskimi. W 1458 przeniósł się do Torunia, gdzie ok. 1464 zawarł małżeństwo z Barbarą Watzenrode.
Z małżeństwa z Barbarą Mikołaj starszy miał czworo dzieci: Andrzeja, Barbarę, Katarzynę i Mikołaja. Osieroconym po śmierci ojca Mikołajem zaopiekował się brat matki Łukasz Watzenrode, wybrany w 1489 roku na biskupa warmińskiego.
Edukacja i młodość
Mikołaj Kopernik ukończył w 1491 roku naukę w szkole parafialnej przy kościele św. Jana w Toruniu, (w którym to kościele był również ochrzczony). W tej szkole nauczył się łaciny, podstaw matematyki i astronomii. Na przełomie 1491/1492 rozpoczął studia na Akademii Krakowskiej, wpisując się do metryki jako Nicolaus Nicolai de Thuronia. Czasy jego krakowskich studiów przypadły na okres świetności tzw. krakowskiej szkoły astronomiczno-matematycznej. Był m.in. uczniem astronoma Wojciecha z Brudzewa. Studia ukończył bez uzyskania tytułu magister artium w 1495. W tym też roku został kanonikiem warmińskim, funkcji tej jednak jeszcze wtedy nie objął wobec oporu kapituły warmińskiej.
Dzięki staraniom wuja Łukasza w 1496 roku rozpoczął studia prawnicze w Bolonii, wpisując się w styczniu 1497 do albumu nacji niemieckiej bolońskiego Uniwersytetu Jurystów (ówczesny podział uniwersytetów na nacje nie miał nic wspólnego z segregacją narodową – do nacji niemieckiej zaliczano wówczas m.in. Polaków, Czechów i Węgrów). W Bolonii został bliskim współpracownikiem astronoma Dominika Marii Novary. Pod jego wpływem, ugruntowanym lekturą świeżo wydanego dzieła Epitome in Almagestum Ptolomei Georga von Peurbacha i Regiomontanusa (Wenecja 1496), rozpoczął badanie sprzeczności w teorii ruchu Księżyca, opisanej przez Klaudiusza Ptolemeusza, wynikających z założeń teorii geocentrycznej. 9 marca 1497 przeprowadził w Bolonii obserwację Aldebarana, najjaśniejszej gwiazdy w gwiazdozbiorze Byka, która to obserwacja potwierdziła tylko jego wątpliwości.
20 października 1497 objął przez pełnomocników kanonię warmińską. W roku 1500 odbył wraz z bratem Andrzejem Kopernikiem praktykę prawniczą w kancelarii papieskiej w Rzymie. Tam obserwował w nocy z 5 na 6 listopada zaćmienie Księżyca. W Wiecznym Mieście dał serię prywatnych wykładów, podważających współczesne mu założenia matematyczne astronomii. W 1501 na krótko powrócił na Warmię, po czym uzyskał zgodę kapituły warmińskiej na rozpoczęcie kolejnych studiów medycznych w Padwie, kontynuując studia prawnicze. Wraz z bratem Andrzejem wkrótce udał się do Włoch.
10 stycznia 1503 do sprawowanych przez siebie funkcji kościelnych przydał jeszcze scholasterię wrocławską św. Krzyża. 31 maja 1503 roku w Ferrarze został doktorem prawa kanonicznego. W Padwie skończył studia medyczne i uzyskał prawo do wykonywania praktyki lekarskiej.
Inne hasła zawierające informacje o "Mikołaj Kopernik":
Biegun północny
...
XVI wiek
pierzastego węża , I J
Ben Jonson
Ben Jonson
- dramaturg angielski. K
Mikołaj Kopernik
Kalwin
właściwie Jean Calvin - francuski reformator religijny osiadły w Szwajcarii.
Katarzyna ...
Astrolabium
jasnych
gwiazd
. W rete było umieszczone niecentrycznie ażurowe koło
ekliptyki
.Astrolabium używał m.in.
Mikołaj Kopernik
. Jako pierwsi stosowali je żeglarze
arabscy
od VIII wieku. W ...
1411
...
1884
...
Wojciech Brudzewski
Akademii Krakowskiej
, w której nauczał przez 20 lat. Jego uczniami byli m.in.
Mikołaj Kopernik
,
Bernard Wapowski
,
Konrad Celtis
.Wojciech z Brudzewa był wyraźnie nieufny wobec ...
Szkoła Rycerska
...
Klaudiusz Ptolemeusz
na budowę świata na wiele stuleci ugruntowały pogląd
geocentryczny
, który porzucił dopiero
Mikołaj Kopernik
. Ptolemeusz był też twórcą modelu ruchu ciał niebieskich, kombinującego dwa ...
1468
...
1852
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Mikołaj Kopernik":
232 Kultura i nauka w latach 1945 ? 2003 (plansza 9)
...
034. Kant i Przewrót Kopernikański (plansza 21)
...
Układ Słoneczny (plansza 6)
...
|
