|
Korsyka
Korsyka - (korsykański: Corsica, franc.: Corse) – wyspa na Morzu Śródziemnym, położona na zachód od Włoch i na południowy wschód od Francji. Cieśnina Świętego Bonifacego oddziela ją od położonej na południu włoskiej Sardynii. Korsyka tworzy odrębny francuski region administracyjny.
W 1975 roku wyspę podzielono na dwa departamenty: Korsykę Południową (2A) i Górną Korsykę (2B). Wcześniej Korsyka tworzyła jeden departament o numerze 20. Powstałe departamenty są w większym stopniu wyrazem ambicji dwóch największych miast Korsyki - Bastii i Ajaccio - niż rozsądnej polityki regionalnej, bowiem oba mają niewielki potencjał ludnościowy i ekonomiczny.
Historia
Położenie Korsyki sprawiało, że była ona zawsze ważną bazą operacji militarnych, stąd też toczone przez wieki walki między państwami włoskimi a Francją o jej zajęcie. Możliwość zjednoczenia z Sardynią była postrzegana jako niebezpieczna ewentualność, zwłaszcza przez Wielką Brytanię, ponieważ dawałoby to zbyt silną pozycję na Morzu Śródziemnym.
W roku 1282 objęła wyspę w posiadanie Republika Genui, która kontrolowała ją przez pięć wieków (z dwiema przerwami; Królestwo Aragonii posiadała ją w latach 1296-1434, a Francja w okresie 1553-1559.).
W 1736 na wyspie wybuchło nieudane powstanie przeciwko rządom Genui. Powstańcy prokramowali Korsykę monarchią i wybrali na króla Theodora von Neuhoffa. W kwietniu 1755 rozpoczęł się kolejny zryw przeciw genueńskiemu panowaniu. W listopadzie tego roku Korsyka ogłosiła niepodległość. Uchwalono też pierwszą na świecie konstytucję.
W 1768 Genua zrzekła się (w zamian za darowanie długów) pretensji do wyspy na rzecz Francji która w tym samym roku wysłała na nią swoje oddziały. Walki trwały do 1769 roku i skończyły się zwycięstwem Francuzów.
Na Korsyce urodził się Napoleon Bonaparte, którego rodzice należeli do pomniejszej lokalnej arystokracji. W tym czasie była ona pod francuską kontrolą i korsykańscy szlachcice mogli uzyskać francuskie tytuły szlacheckie. Tak też zrobili rodzice Napoleona, którego posłano do francuskich szkół.
Inną ważną postacią na wyspie jest Pasquale Paoli (1725-1807) - korsykański generał i patriota, który walczył o niepodległość Korsyki, najpierw przeciwko Genui, a potem Francji.
Korsykaninem był także Giuseppe Fieschi, rewolucjonista, który dokonał zamachu na króla Francji Ludwika Filipa.
Sytuacja polityczna
Sytuacja polityczna na wyspie jest dość skomplikowana, a ludność podzielona jest w swoim stosunku do Francji. Na wyspie działa kilka ruchów separatystycznych, walczących o niepodległość Korsyki. Najważniejszy z nich to Narodowy Front Wyzwolenia Korsyki (Front de Libération Nationale de la Corse, FNLC) oraz Armata Corsa. Bardziej umiarkowani lokalni przywódcy są zwolennikami poszerzenia autonomii wyspy: większej promocji języka korsykańskiego, większych uprawnień regionalnego samorządu oraz zwolnień od niektórych podatków państwowych. Francuski rząd obawia się jednak tych dążeń, gdyż mogłoby to zagrozić jedności państwa. Jednocześnie ruchy niepodległościowe nie zdobyły nigdy większości w czasie wyborów na wyspie, co wskazuje na brak odpowiedniego poparcia wśród mieszkańców.
Niektóre organizacje rozpoczęły też akcje terrorystyczne, podkładając bomby oraz dokonując zamachów na ważne osobistości (np. 6 lutego 1998 zabito prefekta Claude`a Érignaca), by wymóc na Francji przyznanie niepodległości. Niektóre znane są także z wymuszeń pieniędzy na rzecz ich organizacji. Osoby niepłacące mogą spodziewać się zniszczenia swojego dobytku. Organizacje te prowadzą także akcje zastraszania nie-Korsykan mieszkających na wyspie oraz tych, którzy współpracują z administracją państwową, np. żandarmów.
W 2000 premier Lionel Jospin zgodził się na zwiększenie autonomii w zamian za powstrzymanie przemocy. Przeciwstawiła się temu gaullistowska opozycja we francuskim Zgromadzeniu Narodowym, gdyż według nich doprowadziłoby to do żądań autonomii przez inne regiony kraju (np. Bretanii, Prowansji czy Alzacji) i być może nawet rozpadu Francji. Proponowana autonomia miała także zawierać ochronę języka korsykańskiego corsu, który podobnie jak inne francuskie języki regionalne były przedmiotem negatywnej polityki francuskiej, zniechęcającej do ich używania.
6 lipca 2003 odbyło się na wyspie referendum w sprawie zwiększenia autonomii oraz modyfikacji zakresu działań niektórych instytucji politycznych, zaproponowane przez premiera Jeana-Pierre`a Raffarina oraz ministra spraw wewnętrznych Nicolasa Sarkozy`ego. Większość głosujących odrzuciła jednak ten projekt.
Inne hasła zawierające informacje o "Korsyka":
Kraina historyczna
...
Charles de Gaulle
...
Karol I Andegaweński
...
Straż pożarna
...
Kampania francuska 1940
...
Kartagina
...
Karol Wielki
...
Korsykanie
...
Góry Stołowe
...
Karkonosze
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Korsyka":
132 Okres napoleoński (plansza 3)
...
Mapa świata (plansza 12)
Zelandia, Fionia, Rugia, Bornholm, Uznam, Wolin, Olandia, Gotlandia, Ibiza, Majorka, Minorka, Sardynia, Korsyka, Sycylia, Malta, Kreta, Rodos
- AZJA
Cejlon, Sumatra, Jawa, Borneo, Celebes, Timor, Mindanao, ...
240. Charakterystyka regionów geograficznych. Karkonosze (plansza 8)
...
|
