Brudnica mniszka
Samica Brudnicy mniszki, forma atra
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	motyle
Rodzina	brudnicowate
Gatunek	brudnica mniszka
Nazwa systematyczna
Lymantria monacha
( Linnaeus , 1758 )

Brudnica mniszka (Lymantria monacha) – owad z rzędu motyli .

Wyraźny dymorfizm płciowy :

• samiec - rozpiętość skrzydeł do 3,5 cm , czułki ma podwójnie grzebykowate, odwłok zakończony pędzelkowato, w pozycji siedzącej samiec przypomina trójkąt równoboczny .
• samica - rozpiętość skrzydeł do 4,5 cm, czułki piłkowane, odwłok z prążkami o różowawym odcieniu, w pozycji siedzącej przypomina zarys trójkąta równoramiennego .

Wyróżnia się trzy formy różniące się ubarwieniem:

• jasna (skrzydła koloru białego),
• eremita (szara),
• atra (czarna).

Na pierwszej parze skrzydeł widoczne są poprzeczne przepaski.
Jajo o średnicy 1 mm, barwy czerwonej (krwawo-czerwonej).
Owłosiona larwa , o dużej zmienności ubarwienia może osiągnąć 4 cm długości. Przez grzbiet larwy przebiega ciemna pręga, na 7,8 segmencie znajduje się jasna plama (siodełko).
Poczwarka typu zamkniętego jej ciało pokryte jest kępkami włosków.

Rójka od połowy lipca do września . Samica składa jaja na pniach po kilkadziesiąt sztuk (w złożu około 2000 łącznie). Mała larwa nie opuszcza osłonki jajowej i zimuje w niej. Wylęg następuje wiosną w końcu kwietnia . W okresie 2-7 dni larwy tworzą tzw. lusterka (skupienia larw), następnie wędrują w korony drzew gdzie zjadają pączki i korę młodych pędów . Larwy przechodzą od 4 do 5 wylinek . Przepoczwarczenie następuje w koronach drzew.

Znaczenie gospodarcze

Pierścień lepowy służący do wyłapywania wędrujących w stronę korony larw brudnicy

Brudnica jest typowym polifagiem , omija jednak klon , jesion , gruszę , robinię i topole , preferuje gatunki iglaste, głównie sosnę . Może występować gradacyjnie , głównie w drzewostanach powyżej 50 roku życia. Gradacje występują co 10-11 lat i obejmują bardzo duże obszary, gołożery w przypadku świerka kończą się zamieraniem, sosny mają szansę przeżycia.

Aby zmniejszyć zagrożenie ze strony brudnicy leśnicy monitorują liczebność "lusterek", larw jak i motyli.

Zobacz też

• owady Polski

Linki zewnętrzne

Motyle Europy